در این نوشته با جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم رشته ریاضی و تجربی همراه شما هستیم.

جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم

1- شکل زیر فرایند کلی تولید دوچرخه را نشان می‌دهد.

جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم
جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم

الف) دربارۀ این فرایند گفت‌وگو کنید.
دوچرخه به طور عمده از دو قسمت بدنۀ فلزی و لاستیک‌ها تشکیل شده است. برای تولید بدنۀ فلزی، ابتدا سنگ معدن آهن و دیگر فلزات از معادن، فرآیند استخراج صورت می‌گیرد. در کارخانه با فرآوری این سنگ‌های ارزشمند فلزدار، به فلزهای مورد نظر و در برخی از موارد ساخت آلیاژ‌های مورد نظر در ساخت بدنۀ فلزی استفاده می‌شود.

به منظور ساخت لاستیک‌ها، مراحل طی شده شامل: استخراج نفت از درون چاه، حمل نفت خام با لوله‌های نفتی یا ماشین‌های حامل سوخت به پالایشگاه، پالایش نفت خام به مواد ساده‌تر در برج تقطیر و در نهایت حلقه‌های لاستیک در کارخانه‌های خاص مربوط ساخته می‌شود.

جوابی دیگر: به نکات زیر باید توجه داشت

1- منشاء اجزای این دوچرخه از زمین است.
2- بخشی از آن مواد نفتی و بخشی مواد معدنی است-.
3- مواد اولیه آن بطور خام قابل استفاده نیستند و باید فراوری شوند.

ب) آیا در فرایند تولید ورقه‌های فولادی و تایر دوچرخه، موادی دور ریخته می‌شوند؟

بله در هنگام تولید ورقه های فولادی مواد ناخالصی موجود در سنگ معدن و مقداری فلز هنگام برش کاری به پسماند تبدیل می شوند.همچنین هنگام تولید تایر، مواد اضافی جهت تمیزکاری و خوش ساخت شدن برش زده میشوندکه آن هاهم بعنوان پسماند در می آیند

پ) پس از چندین سال چه اتفاقی برای قطعه‌های دوچرخه می‌افتد؟

پس از گذر چند سال، بدنۀ فلزی در مجاورت رطوبت موجود در هوا، زنگ زده و پوسیده می‌شود. لاستیک‌ها نیز بر اثر استفاده سائیده و پوسیده شده و غیرقابل استفاده می‌گردد.

پاسخی دیگر: قسمت های فلزی در تماس با هوا و رطوبت زنگ می زنند و قسمت های لاستیکی و پلاستیکی فرسوده و کهنه میشوند و ممکن است درمحیط رها و یا بازیافت شوند.

2- شکل زیر نمایی از چرخۀ مواد را نشان می‌دهد. با توجه به آن به پرسش‌ها پاسخ دهید:

جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم
جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم

الف) آیا جملۀ «همۀ مواد طبیعی و مصنوعی از کرۀ زمین به دست می‌آیند» درست است؟ توضیح دهید.

بله، خاستگاه همۀ مواد از کرۀ زمین می‌باشد. مواد اولیه از سه بخش هواکره، آب‌کره و مهم‌تر از همه سنگ‌کره به دست می‌آیند.

جوابی دیگر:بله چون مواد طبیعی که مستقیما از کره زمین بدست می آیند مانند برخی فلزات و موادی مانند نفت و الماس و… و برخی نیز بطور غیرمستقیم از مواد طبیعی ساخته میشوند که منشا آن ها هم زمین است مانند: پلاستیک و لاستیک و…. همگی موادی هستند که از کره زمین به دست می آیند

ب) موادی که از طبیعت به دست می‌آوریم، به چه شکلی به طبیعت باز می‌گردند؟

این مواد به مواد ساده‌تر تجزیه می‌شوند. برخی از این مواد برای محیط زیست و خاک نه تنها مضر نمی‌باشند، بلکه مفید هستند و به کود گیاهی تبدیل می‌شوند. اما برخی دیگر از مواد که از نفت به دست می‌آیند به سختی تجزیه می‌شوند و برای خاک مضر بوده و سبب از بین رفتن حاصلخیزی آن می‌شوند.

پ) آیا به تقریب جرم کل مواد در کرۀ زمین ثابت می‌ماند؟ چرا؟

 بله، زیرا مطابق قانون پایستگی ماده، در واکنش‌های شیمیایی (به جز واکنش‌های هسته‌ای)، جرم کل مواد در قبل و بعد از انجام فرآیند ثابت باقی می‌ماند.

پاسخی دیگر:بله زیرا هرچه که از آن استخراج می شود و بطور مستقیم یا غیر مستقیم مورد استفاده قرار میگیرد در آخر بصورت پسماند به خاک وکره زمین بر میگردد و طبق قانون پایستگی جرم مقدار آن ثابت خواهد ماند

ت) برخی بر این باورند که: «هر چه میزان بهره‌برداری از منابع یک کشور بیشتر باشد، آن کشور توسعه یافته‌تر است.» این دیدگاه را در کلاس نقد کنید.

این دیدگاه دارای جنبه‌های مثبت و منفی می‌باشد:
جنبه مثبت وقتی اتفاق می‌افتد که مواد خام اولیه را به مواد با ارزش‌تر تبدیل کنند و به فروش برسانند که منجر به ورود ثروت به کشور می‌شود.
جنبه منفی هم از این جهت است که منابع اولیه هم روزی به اتمام می‌رسند و بهتر است که جایگزین‌های مناسب و پربازده برای منابع خام اولیه در نظر گرفته شود.

جوابی دیگر:1- وجود منابع نشانه ثروت ملی است.

2- میزان بهره برداری به پیشرفت تکنولوژی و مدیریت منابع انسانی ارتباط دارد.

3- امکان اقتصادی برای برداشت و بهره برداری، این منابع وجود دارد.

4- سه مورد فوق درکنار برداشت اصولی و مناسب در راستای پیشرفت پایدار معنا دار است.

3- نمودار زیر برآورد میزان تولید و مصرف نسبی برخی مواد را در جهان نشان می‌دهد.

جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم
جواب خود را بیازمایید صفحه 3 شیمی یازدهم

با توجه به نمودار:

الف) در سال 2015 به تقریب چند میلیارد تن فلز در جهان استخراج و مصرف شده است؟

به تقریب حدود 7 میلیارد تن

ب) پیش‌بینی می‌شود که در سال 2030 به تقریب در مجموع چند میلیارد تن از این مواد استخراج و مصرف شوند؟

به تقریب و در مجموع حدود 72 میلیارد تن از مجموع این مواد (سوخت‌های فسیلی، فلزها و مواد معدنی) استخراج و مصرف خواهد شد.

پ) دربارۀ این جمله که: «زمین منبع عظیمی از هدایای ارزشمند و ضروری برای زندگی است» گفت‌وگو کنید.

بشر به منظور ادامه‌ی حیات و زندگی، به ناچار از مواد اولیه موجود در زمین بهره گرفته تا با فرآوری آنها به مواد مناسب‌تر، در زمینه‌های مورد نیاز خویش از آنها استفاده نماید. بنابراین زمین منبع ارزشمندی از هدایای گوناگون خدادادی است.

پاسخی دیگر:چون سال به سال مقدار بسیار زیادی از منابع معدنی ، فلزی و فسیلی از زمین برای ساختمان سازی ، حمل و نقل و رفاه و … استخراج و مورد استفاده قرار میگیرند.همچنین با پیشرفت فن آوری و ساخت دستگاه و ابزارهای مدرن نیاز، وابستگی به منابع بیشتر می شود

سایر صفحات گام به گام قسمت هدایای زمینی شیمی یازدهم