در این نوشته با جواب فعالیت صفحه 10 تاریخ دوازدهم همراه شما هستیم.

جواب فعالیت صفحه 10 تاریخ دوازدهم

بررسی شواهد و مدارک
متن‌های زیر از سفرنامۀ اوژن اوبن، سفیر فرانسه، و بنجامین، نخستین سفیر آمریکا در ایران عصر قاجار را بخوانید و بگویید:
محتوای هر متن در چه حوزه‌ای از مطالعات تاریخی کاربرد دارد و از چه جهاتی حائز اهمیت است؟

متن 1- «در شیوۀ نفوذی انگلیسی‌ها، تلگراف همان نقش را دارد که راه‌ها در شیوۀ نفوذی روس‌ها دارند. اگر عملکرد سیم‌ها و دستگاه‌های مخابراتی ضعیف باشد، معنایش این است که باید حوزۀ عملیات انگلیسی را گسترش بیشتری داد. در برابر ایلغار روسی، که گام به گام و حساب شده و یک دست در شمال ایران و اخیراً در حوالی جنوب هم آثار نفوذ و رسوخ تدریجی‌شان مشهود است. انگلیسی‌ها هم در هر شهری با تشکیلات کم و بیش مشابه هم، مانند استقرار بانک شاهنشاهی، ایجاد تلگراف، تأسیس نمایندگی‌های تجارت خانه‌های بزرگ که حمل و نقل ایران را در اختیار خود دارند، اعزام هیئت‌های مذهبی پروتستان و … در همه جا حاضر و ناظرند» (اوبن، ایران امروز، 1906-1907، ص 280).

متن 2- «یکی از هنرهای شکوفای ایران که به هیچ وجه از رکود در آن اثری نیست هنر معماری است. ایران در دوران گذشته در رشتۀ معماری شهرت زیادی در دنیا داشته و آثار مهم و فناناپذیری خلق کرده است و اکنون هم در این رشته قدرت و نبوغ خود را حفظ کرده است.یکی از خصوصیات مهم و جالب توجه هنر معماری ایران، چه در گذشته و چه در زمان حال، تطابق کامل با شرایط موجود است. در جنوب ایران که سنگ‌های زینتی و خوب از جمله مرمر زیاد است، از آنها در ساختمان‌ها استفاده می‌کنند. در شهرستان‌های ساحلی دریای خزر که چوب فراوان است، از چوب به عنوان مادۀ اولیه در ساختمان‌ها استفاده می‌شود… معماران ایران شرایط آب و هوا را در فرم و شکل پنجره‌های ساختمان رعایت می‌کنند؛ مثلاً در تهران و مناطق دیگر گرمسیری پنجره‌ها را طوری می‌سازند که وقتی آنها را باز کنند یک طرف اتاق به هوای آزاد و حیاط راه پیدا کند، و بدین ترتیب هوا به آسانی جریان یابد و خنک شود» (بنجامین، ایران و ایرانیان، ص 273).
متن اول: تاریخ سیاسی، اقتصادی، روابط خارجی (شیوه‌ها و حوزه‌های نفوذ استعمارگران روسی و انگلیسی در ایران)، فکری و …
متن دوم: جغرافیایی، هنری و معماری
در متن اول به اوضاع سیاسی ایران تحت تأثیر نگاه سودجویانه روس‌ها و انگلیسی‌ها به منابع آن دیده می‌شود. روس‌ها در نیمهٔ شمالی با شیوه‌هایشان حضور دارند و انگلیسی‌ها هم در نیمهٔ جنوبی. اما در متن دوم نگاه سودجویانه و استعماری مشاهده نمی‌شود و به دور از تأثیر قدرت‌های اروپایی به جنبه‌هایی از استقلال زندگی ایرانیان (معماری و خانه‌سازی) می‌پردازد.