در این نوشته با جواب فعالیت های درس دهم اقتصاد دهم همراه شما انسانی های دهمی هستیم . گام به گام درس دهم اقتصاد دهم به همراه جواب پرسش ها را در ادامه مطلب مشاهده کنید.
جواب فعالیت های درس دهم اقتصاد دهم
جواب فعالیت صفحه 91 اقتصاد دهم
۱- در مورد ضرورت تشکیل دولت در جامعه گفت وگو کنید.
می دانیم از زمانی که نخستین تمدن های بشری به وجود آمدند، نیاز به نهادی که ادارهی امور جامعه را عهده دار باشد، احساس می شده و این نهاد متشکل از افرادی بود که مردم آنها را انتخاب می کردند و با این که به وسیلهی سلاطین و پادشاهان و… انتصاب می شدند. در زمان های بعد به تدریج دولت ها به وجود آمدند و با گذشت زمان و تغییر و تحولاتی که در جوامع به وجود آمد، اقتدار دولت وسیع تر شده و حال آنچه که تشکیل دولت را به عنوان امری لازم و ضروری معرفی می کند، همان نیازی است که برای اداره امور جامعه و رفع مشکلات آن در مردم وجود دارد.
راستی اگر دولت نباشد، جامعه چگونه اداره می شود؟ سیاست های اقتصادی و فرهنگ چگونه اجرا می شوند؟ سرمایه گذاری های زیربنایی را چه کسی انجام می دهد؟ کالاهای عمومی چگونه تولید می شوند؟ به نظر می رسد اگر دولت نباشد، جوابی برای این قبیل سؤالها نمی توان یافت.
۲- نقش اقتصادی دولت را در جوامع گذشته و امروز مقایسه کنید. نقش اقتصادی دولت ها در زمان های گذشته در مقایسه با امروز بسیار کم رنگ و محدود به موارد خاص و حالت های استثنایی بوده است.
دولتها در گذشته، بیشتر حافظان نظم و امنیت و مدافع ملت ها در مقابل دشمنان داخلی و خارجی بودند و برای تأمین هزینه های مربوط به این فعالیت ها به جمع آوری مالیات اقدام می کردند. اما امروزه دولت ها در عرصه ی اقتصاد، فعالیت بسیار گسترده ای دارند.
دولت های امروزی علاوه بر حفظ نظم و امنیت، وظایفی نظیر هدایت جامعه در مسیر رشد و توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال، مقابله با تورم و حفظ ثبات اقتصادی و نظایر آن را نیز بر عهده دارند.
جواب فعالیت صفحه 92 اقتصاد دهم
در مورد علتهای بیکاری در شهر یا منطقه محل زندگی خود تحقیق کنید.
بیکاری در شهر یا منطقه محل زندگی هم می تواند به علت شرایط نامتعادل باشد که بر کل اقتصاد کشور حاکم است و هم می تواند جنبه منطقه ای داشته و به علت شرایط نامتعادل آن منطقه خاص باشد. در هر صورت عوامل مختلفی در ایجاد این مشکل بیکاری) تأثیر می گذارند که هر دانش آموز میتواند با توجه به منطقه ی محل زندگی خود دربارهی آن تحقیق کند. پاره ای از این عوامل عبارتند از:
۱) رشد جمعیت و عدم تناسب بین جمعیت و امکانات شغلی
۲) مهاجرت بی رویه از نقاط دیگر به داخل کشور یا داخل منطقه ی مورد نظر
۳) رکود اقتصادی حاکم بر اقتصاد کشور که باعث رکود فعالیت های اقتصادی شده و بیکاری را به همراه دارد.
۴) عدم سرمایه گذاری در امور زیربنایی، این نوع سرمایه گذاری، باعث رونق سرمایه گذاری های دیگر و رشد و توسعه بخش های صنعتی و کشاورزی و خدماتی شده و سطح اشتغال را بالا می برد. طبعا نبودن این نوع سرمایه گذاری ها با توجه به افزایش تقاضا برای کار، باعث ازدیاد بیکاری می شود.
۵) استفاده از روش اتوماسیون در تولید
۶) عدم تعادل در اقتصاد
۷) بیکاری ناشی از عدم تناسب بین آموزش های نیروی انسانی و نیازهای شغلی جامعه.
جواب فعالیت صفحه 92 اقتصاد دهم
برای مبارزه با توزم ، چه راههایی وجود دارد؟ در این باره بررسی کنید.
برای مبارزه با تورم یا افزایش قیمت ها، اول باید علل و ریشه های آن را شناخت، زیرا تا علل افزایش قیمت ها شناخته نشود هرگونه چاره جویی و مبارزه با تورم بی فایده بوده و در کنترل قیمت ها توفیقی حاصل نخواهد شد.
به طور کلی برای مبارزه با تورم از دو طریق می توان وارد عمل شد.
۱) بالا بردن سطح تولید و عرضه کل
۲) پایین آوردن قدرت خرید جامعه و کاهش تقاضای کل، که با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد جامعه، یکی از دو طریق یاد شده و یا هر دو مورد توجه و استفاده قرار می گیرند.
برای بالا بردن سطح تولید و عرضه راههای مختلف وجود دارد که متناسب با وضع اقتصادی و بررسی امکانات جامعه، بهترین راه انتخاب می شود. مثل بالا بردن سطح تولید، افزایش واردات و… برای پایین آوردن قدرت خرید جامعه و کاهش تقاضای کل نیز راه های مختلفی وجود دارد که دولت باید با توجه به موقعیت و شرایط اقتصادی جامعه بهترین راه را انتخاب کند مثل کاهش حجم پول در دسترس مردمف محدود کردن وام و اعتبارات بانکی، بالا بردن نرخ مالیات و…
جواب فعالیت صفحه 95 اقتصاد دهم
یک واحد دولتی را نام ببرید که تولید کننده کالا یا خدمتی است. در مورد علت های دولتی بودن این واحد در کلاس گفت وگو کنید.
به عهده ی دانش آموزان)
توضیح: همان گونه که قبلا گفته شد دولت بنابر عوامل و شرایط مختلفی، خود عهده دار تأسیس یا راه اندازی یک واحد تولیدی یا خدماتی می شود، گاهی دولت برای کسب درآمد اقدام به این کار نماید و هم چنین در شرایطی که بخش خصوصی رغبتی به سرمایه گذاری در احداث بعضی از واحدهای تولیدی یا خدماتی نشان ندهد، دولت برای تأمین منافع جامعه و رشد و توسعه ی اقتصادی کشور خود اقدام به سرمایه گذاری می کند.
در مواردی نیز که سپرده بعضی امور به صلاح و مصلحت جامعه نیست دولت خود تصدی آن امور را بر عهده می گیرد. حال با توجه به موارد فوق در مورد علل دولتی بودن یک واحد دولتی میتوان گفت وگو کرد.
به عنوان مثال، دولتی بودن یک مؤسسه نظیر صنایع ذوب آهن با صنایع فولادسازی به خاطر سرمایه ی اولیه زیادی است که تأسیس این گونه صنایع نیاز دارند و معمولا بخش خصوصی توان آن را ندارد و دیگر این که چون این گونه سرمایه گذاری ها جنبه زیربنایی داشته و برای توسعه ی اقتصادی مفید می باشند، دولت عهده دار آن می شود. از طرفی درآمد حاصل از آن نیز کمکی به دولت است.
دولتی بودن مؤسسه ای مثل بانک او به خاطر سود و منافعی است که از آن نصیب دولت می شود و خصوصی شدن بانکها رقابت را بالا برده و خدمات را از حالت انحصاری در آورده است.
جواب فعالیت صفحه 96 اقتصاد دهم
در مورد شیوه های دیگر تکمیل جدول (روش های غیر دولتی کردن) در کلاس بحث کنید.
بر عهده ی دانش آموز)
می توان تمام حالت های مختلف را تجزیه و تحلیل کرد و پس از بررسی محیط آن سازمان و در نظر گرفتن نقاط ضعف و قوت و تهدید و فرصت و مزایا و معایب حالت های مختلف را پیش بینی کرد.
روش دیگر این که ترکیب خصوصی و دولتی را در یک محیط کوچک اجرا کرد و معایب و مزایا را در نظر گرفت و بعد از آن به محیط واقعی انتقال داد. همچنین میتوان واگذاری را آهسته انجام داد تا شرایط هر ساله بررسی شود و با گذشته مقایسه گردد تا به بهترین حالت ممکن رسید.
یا سهم ارقام و درصدهای مربوط به بخش های غیر دولتی را افزایش دهیم و از سهم دولت به نفع بخش های دیگر بکاهیم.
جواب فعالیت صفحه 97 اقتصاد دهم
با مراجعه به سایت مجمع تشخیص مصلحت فهرستی از سیاستهای کلی نظام را در حوزه اقتصاد تهیه کنید.
١- تأمین شرایط و فعال سازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیتهای اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری های جمعی و تأکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کم درآمد و متوسط.
۲ – پیشتازی اقتصاد دانش بنیان، پیاده سازی و اجرای نقشه جامع علمی کشور و ساماندهی نظام ملی نوآوری به منظور ارتقاء جایگاه جهانی کشور و افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانش بنیان و دستیابی به رتبه اول اقتصاد دانش بنیان در منطقه.
۳- محور قراردادن رشد بهره وری در اقتصاد با تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار، تقویت رقابت پذیری اقتصاد، ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استانها و به کارگیری ظرفیت و قابلیت های متنوع در جغرافیای مزیت های مناطق کشور.
۴- استفاده از ظرفیت اجرای هدفمندسازی یارانه ها در جهت افزایش تولید، اشتغال و بهره وری، کاهش شدت انرژی و ارتقاء شاخص های عدالت اجتماعی.
۵- سهم بری عادلانه عوامل در زنجیره تولید تا مصرف متناسب با نقش آنها در ایجاد ارزش، بویژه با افزایش سهم سرمایه انسانی از طریق ارتقاء آموزش، مهارت، خلاقیت، کارآفرینی و تجربه.
۶- افزایش تولید داخلی نهادهها و کالاهای اساسی (بویژه در اقلام وارداتی)، و اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی و ایجاد تنوع در مبادی تأمین کالاهای وارداتی با هدف کاهش وابستگی به کشورهای محدود و خاص.
۷- تأمین امنیت غذا و درمان و ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید بر افزایش کمی و کیفی تولید مواد اولیه و کالا).
۸- مدیریت مصرف با تأکید بر اجرای سیاستهای کلی اصلاح الگوی مصرف و ترویج مصرف کالاهای داخلی همراه با برنامه ریزی برای ارتقاء کیفیت و رقابت پذیری در تولید.
۹- اصلاح و تقویت همه جانبه نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی، ایجاد ثبات در اقتصاد ملی و پیشگامی در تقویت بخش واقعی.
۱۰- حمایت همه جانبه هدفمند از صادرات کالاها و خدمات به تناسب ارزش افزوده و با خالص ارزآوری مثبت از طریق
– تسهیل مقررات و گسترش مشوق های لازم. – گسترش خدمات تجارت خارجی و ترانزیت و زیرساخت های مورد نیاز.
– تشویق سرمایه گذاری خارجی برای صادرات.
– برنامه ریزی تولید ملی متناسب با نیازهای صادراتی، شکل دهی بازارهای جدید، و تنوع بخشی پیوندهای اقتصادی با کشورها به ویژه با کشورهای منطقه.
– استفاده از ساز و کار مبادلات تهاتری برای تسهیل مبادلات در صورت نیاز.
– ایجاد ثبات رویه و مقررات در مورد صادرات با هدف گسترش پایدار سهم ایران در بازارهای هدف.
۱۱- توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور به منظور انتقال فناوری های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج
۱۲- افزایش قدرت مقاومت و کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشور از طریق:
– توسعه پیوندهای راهبردی و گسترش همکاری و مشارکت با کشورهای منطقه و جهان بویژه همسایگان.
– استفاده از دیپلماسی در جهت حمایت از هدف های اقتصادی – استفاده از ظرفیت های سازمانهای بین المللی و منطقه ای.
۱۳- مقابله با ضربه پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز از طریق
– انتخاب مشتریان راهبردی.
– ایجاد تنوع در روش های فروش.
– مشارکت دادن بخش خصوصی در فروش.
– افزایش صادرات گاز.
– افزایش صادرات برق.
– افزایش صادرات پتروشیمی.
– افزایش صادرات فرآورده های نفتی.
۱۴- افزایش ذخایر راهبردی نفت وگاز کشور به منظور اثرگذاری در بازار جهانی نفت و گاز و تأکید بر حفظ و توسعه ظرفیت های تولید نفت و گاز، بویژه در میادین مشترک.
۱۵- افزایش ارزش افزوده از طریق تکمیل زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز، توسعه تولید کالاهای دارای بازدهی بهینه(براساس شاخص شدت مصرف انرژی) و بالا بردن صادرات برق، محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی با تأکید بر برداشت صیانتی از منابع.
۱۶- صرفه جویی در هزینه های عمومی کشور با تأکید بر تحول اساسی در ساختارها، منطقی سازی اندازه دولت و حذف دستگاه های موازی و غیرضرور و هزینه های زاید.
۱۷- اصلاح نظام درآمدی دولت با افزایش سهم درآمدهای مالیاتی
۱۸- افزایش سالانه سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز تا قطع وابستگی بودجه به نفت.
۱۹- شفاف سازی اقتصاد و سالم سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعالیتها و زمینه های فسادزا در حوزه های پولی، تجاری، ارزی و ….
۲۰- تقویت فرهنگ جهادی در ایجاد ارزش افزوده، تولید ثروت، بهره وری، کارآفرینی، سرمایه گذاری و اشتغال مولد و اعطای نشان اقتصاد مقاومتی به اشخاص دارای خدمات برجسته در این زمینه.
همچنین ببینید: گام به گام عربی دهم انسانی
۲۱- تبیین ابعاد اقتصاد مقاومتی و گفتمان سازی آن بویژه در محیطهای علمی، آموزشی و رسانه ای و تبدیل آن به گفتمان فراگیر و رایج ملی.
۲۲- دولت مکلف است برای تحقق سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی با هماهنگ سازی و بسیج پویای همه امکانات کشور، اقدامات زیر را معمول دارد:
– شناسایی و بکارگیری ظرفیت های علمی، فنی و اقتصادی برای دسترسی به توان آفندی و اقدامات مناسب.
– رصد برنامه های تحریم و افزایش هزینه برای دشمن.
– مدیریت مخاطرات اقتصادی از طریق تهیه طرح های واکنش هوشمند، فعال، سریع و به هنگام در برابر مخاطرات و اختلال های داخلی و خارجی.
۲۳- شفاف و روان سازی نظام توزیع و قیمت گذاری و روزآمدسازی شیوه های نظارت بر بازار.
۲۴- افزایش پوشش استاندارد برای کلیه محصولات داخلی و ترویج آن.»
جواب پرسش های درس دهم اقتصاد دهم
۱- اهداف اقتصادی دولت را فهرست کنید.
۱) اشتغال کامل
۲) ثبات قیمت ها
۳) رشد و پیشرفت اقتصادی
۴) بهبود توزیع ثروت و درآمد
۲- چرا دولتها برای تثبیت قیمت ها تلاش می کنند؟
چون در وضعیت تورم، قیمت کالاها و خدمات به سرعت افزایش می یابد و اقتصاد کشور دچار اختلال می شود. به دلیل افزایش قیمت کالاها و خدمات افراد کم درآمد، جامعه برای تأمین کالاهای مورد نیاز خود با مشکلات جدی روبه رو می شوند و در نتیجه، سطح رفاه عمومی کاهش می یابد. در این شرایط تلاش دولت بر این است که تا حد ممکن از افزایش قیمت ها جلوگیری کند.
۳- سیاستهای تثبیت اقتصادی را نام ببرید و برای هر یک نمونه هایی ذکر کنید.
سیاست تثبیت اقتصادی به دو دسته سیاستهای پولی و سیاست های مالی تقسیم می شود.
الف) سیاستهای پولی: از طریق بانک مرکزی برای کنترل حجم پول و حفظ ارزش آن می باشد که یکی کاهش حجم پول در گردش می باشد، مثلا در هنگام تورم، حجم پول در گردش را کاهش می دهد و دیگری افزایش حجم پول در گردش می باشد، مثلا هنگام رکود اقتصادی برای تشویق تولیدکنندگان و ایجاد اشتغال، حجم پول در گردش را افزایش می دهد.
ب) سیاست های مالی: از دو ابزار درآمدها و مخارج دولت استفاده می شود و در هنگام تورم یا رکود بسته به شرایط این ابزار متفاوت عمل می کنند.
۴- نقش دولت را در رشد و توسعه اقتصادی به اختصار توضیح دهید.
دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی برای کشورهای در حال توسعه به گونه ای که باعث کاهش فاصله آنها با کشورهای توسعه یافته شود، هدف مهمی است. نقش دولت در اقتصاد این هدف مهم را تحت تأثیر قرار می دهد.
همان گونه که دولت ها در حرکت جوامع پیشرفته به سمت توسعه تأثیر زیادی داشته اند، در اکثر کشورهای در حال توسعه ی امروزی نیز دولت ها با جدیت تمام برای رسیدن به رشد و توسعه بیشتر برنامه ریزی و سیاستگذاری می کنند.
۵- چرا مقابله با فقر یکی از هدف های مهم دولت هاست؟
چون از دیدگاه اقتصاددانان، رفع فقر و حمایت از اقشار کم درآمد، راهی برای گسترش توسعه اقتصادی و نیز حرکتی در جهت تسریع روند توسعه یافتگی جامعه است، زیرا فقر گسترده می تواند مانعی بر سر راه توسعه ی همه جانبه باشد.
۶- تأثیر چگونگی توزیع درآمد بر توسعه اقتصادی را تجزیه و تحلیل کنید.
بین چگونگی توزیع درآمد و توسعه اقتصادی رابطه نزدیک و معناداری وجود داد. در شرایط توزیع ناعادلانه درآمد و وجود فقر گسترده، معمولا هرگونه برنامه ریزی از طرف دولت برای پیشرفت جامعه و توسعه اقتصادی با مانع روبرو خواهد شد. ولی توزیع عادلانه درآمدها و کاهش فقر می تواند انگیزه قدرتمندی برای همکاری و مشارکت افراد جامعه در فرآیند توسعه اقتصادی ایجاد کند.
۷- دولت فعالیتهای خود را در اقتصاد به چه صورتهایی انجام می دهد؟
به دو صورت ۱) عرضه کالاها و خدمات،
۲) وضع مقررات و سیاست گذاری در اقتصاد
۸- دولت چگونه از طریق وضع مقررات و سیاست گذاری می تواند در اقتصاد دخالت کند؟
دولت برای هدایت اقتصاد در مسیر مطلوب و مورد نظر خود و با هدف ایجاد نظم در عرضه فعالیت های اقتصادی و تأمین مصالح جامعه، مقررات اجرایی خود را وضع و سیاست هایی را طراحی و با اجرای قوانین و راهبردهای کلان کشور، حکمرانی می کند. همچنین لوایح قانونی را به مجلس شورای اسلامی ارائه می کند که پس از تصویب مجلس به عنوان قانون ابلاغ می شود مثل قانون مالیات، قانون گمرک، قانون بودجه و قانون برنامه پنج ساله.
۹- دولت چه وقت می تواند قوانینی درست و کارآمد در زمینه اقتصاد طراحی کند؟
دولت با در نظر گرفتن تصویری از آینده اقتصاد و مشخص کردن اهداف آن و همچنین شناخت کامل از مسائل مختلف اقتصادی، می تواند قوانینی کارآمد طراحی کند.
۱۰- اهمیت اقتصاد مردمی و ترکیب بهینه دولت و بخش غیردولتی را در اقتصاد به اختصار شرح دهید.
در سالهای اخیر در کشور ما توجه جدی سیاستگذاران به ضرورت اقتصاد مردمی و نقش آفرینی و مشارکت بیشتر بخش های خصوصی و تعاونی و عمومی و افزایش توان و اقتدار آنها جلب شده است.
دولت ملزم شده است که با واگذاری بخش مهم از فعالیتهای خود در عرصه ی اقتصاد به بخشهای غیر دولتی، که در چارچوب سیاست های اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی مطرح شده است و همین طور سپرده ۲۵% از اقتصاد کشور به بخش تعاونی، حضور مستقیم خود را در مدیریت و مالکیت اقتصاد کاهش بدهد و موجبات تقویت اقتصاد مردمی را فراهم سازد. این به معنای حرکت در مسیر دستیابی به ترکیب بهینه از حضور دولت و مشارکت بخش غیر دولتی در اقتصاد کشور است.
برای مشاهده سایر دروس گام به گام اقتصاد دهم روی عبارت لینک دار کلیک کنید.