سوالات متن درس دوازدهم مطالعات نهم

در این نوشته با سوالات متن درس دوازدهم مطالعات دهم همراه شما نهمی ها هستیم.

سوالات متن درس دوازدهم مطالعات نهم

 درس دوازدهم (در جستجوی پیشرفت و رهایی از سلطه خارجی) 

۱- در دوره قاجار شکست های نظامی و سیاسی از روسیه و انگلیس چه نتیجه ای داشت؟

نتایج زیانباری برای کشور ما داشت، اما ایرانیان را بیش از پیش متوجه ارزش علم کرد و توانمندی های صنعتی اروپاییان را آشکار ساخت، بعلاوه بر خی سیاستمداران، اندیشمندان و عالمان دینی برای پیشرفت ایران به چاره جویی پرداختند و برای حفظ استقلال و پیشرفت کشور خود کارهایی انجام دادند.

۲-عباس میرزا ولیعهد چه کسی بود؟

فتحعلی شاه

۳-چرا عباس میرزا(ولیعهد فتحعلی شاه) به فکر نوسازی و اصلاح کشور افتاد؟

او در جریان جنگ با روسیه متوجه تأثیر علم و صنعت بر پیشرفت های نظامی آن کشور و دیگر کشورهای اروپایی شد. عباس میرزا یکی از نقاط قوت روس ها در جنگ، برخورداری از دانش و تجهیزات پیشرفته نظامی می دانست او به این نتیجه رسید که تا تغییراتی در جهت پیشرفت های علمی و صنعتی در ایران ایجاد نشود، تعداد زیاد سپاهیان ایران و دلاوری و فداکاری آنها، برای پیروزی کافی نیست.

۴-اقدامات عباس میرزا برای پیشرفت ایران چه بود؟

فرستادن افرادی به انگلستان برای فراگیری علوم و فنون جدید بود. این افراد برای تحصیل در رشته های فنی، نظامی و پزشکی به اروپا رفتند و به تدریج زمینه آشنایی ایرانیان را با دستاوردهای تمدن اروپا فراهم آوردند. عباس میرزا همچنین برای آگاهی از اوضاع کشورهای اروپایی، دستور داد کتاب هایی را در موضوع تاریخ آن کشورها به فارسی ترجمه کنند.

۵- عباس میرزا چگونه از دنیا رفت و پس از مرگش چه کسی ولیعهد فتحعلی شاه شد؟

عباس میرزا در آستانه لشکر کشی برای دفاع از هرات که به اشغال انگلیس متجاوز در آمده بود، به طرز مشکوکی، از دنیا رفت و فتحعلی شاه، پسر عباس میرزا، محمد میرزا را به ولیعهدی برگزید.

۶- امیر کبیر صدراعظم چه کسی بود؟

ناصرالدین شاه

۷-در زمان صدراعظمی امیرکبیر حکومت قاجار با چه مشکلاتی روبرو بود؟

با مشکلات بزرگی از قبیل شورش در ایالت ها، دخالت های خارجی، بی نظمی و اختلال امور کشوری و لشکری و خالی بودن خزانه روبرو بود.

۸- انگیزه و اهداف امیرکبیر از اقدامات اصلاحی چه بود؟

امیر کبیر پس از برقرار کردن امنیت و آرامش، اقداماتی را برای نوسازی تشکیلات حکومتی و مبارزه با مفاسد اداری و اقتصادی آغاز کرد. او در سیاست خارجی، توجه ویژه ای به حفظ استقلال کشور داشت و در صدد قطع نفوذ روسیه و انگلستان در ایران بود.

یکی از مهمترین اقدامات امیرکبیر، تأسیس ..مدرسه دارالفنون.. بود.

۱۰- در مورد مهمترین اقدام امیر کبیر توضیح دهید.

یکی از مهمترین اقدامات امیر کبیر، تأسیس مدرسه دارالفنون بود. او که فرستادن دانشجو به اروپا را کافی نمی دانست، تصمیم گرفت مدرسه ای به سبک مدرسه های جدید در ایران تأسیس کند تا تعداد بیشتری از ایرانیان علوم و فنون جدید را بیاموزند. او همچنین معلمانی را از کشورهایی جز روسیه و انگلیس استعمارگر (مثلا از اتریش برای تدریس در مدرسه دارالفنون استخدام کرد.

۱۱-چرا امیر کبیر مدرسه دارالفنون را تأسیس کرد؟

چون فرستادن دانشجو به اروپا را کافی نمی دانست و می خواست تعداد بیشتری از ایرانیان علوم و فنون جدید را بیاموزند.

۱۲-ناصرالدین شاه حدود چند سال حکومت کرد؟

۵۰ سال

۱۳-حکومت ضعیف ناصرالدین شاه عامل عقب ماندگی کشور بود.

صحیح (*)

غلط ()

۱۴-چه کسی تحت تأثیر برخی توطئه چینی ها، دستور قتل امیر کبیر را صادر کرد؟

الف) فتحعلی شاه 

ب) آقامحمدخان 

ج) ناصرالدین شاه (*)

د) درباریان و سودجویان 

۱۵- یکی از علل رشد علمی و صنعتی اروپاییان پس از قرن ۱۵ چه بود؟

ایران مهد برخی از مراکز علمی بزرگی همچون نظامیه ها و دانشگاههای مشهور مانند جندی شاپور) در طول تاریخ بوده و علوم و فنون متعددی مخصوصا در زمان اوج تمدن اسلامی، به دست مسلمانان ایرانی و غیر ایرانی تولید شده است. آشنایی اروپاییان با این گنجینه تمدنی که غالبا به زبانهای فارسی یا عربی نگاشته شده بود، یکی از عوامل رشد علمی و صنعتی آنها پس از قرن ۱۵ به شمار می رود.

۱۶- چرا همزمان با اروپاییان در ایران به ویژه دوره قاجاریه شاهد رشد و نو آوری علمی نبودیم؟

به دلیل نالایق بود برخی حاکمان

۱۷- یکی از نتایج آشنایی ایرانیان با تمدن اروپایی در دوره قاجاریه چه بود؟

ایجاد مدارس جدید بر اساس روش های جدید تعلیم و تربیت عمومی .

۱۸- در مورد تأسیس مدرسه به سبک اروپایی در ایران توضیح دهید.

در دوره قاجار، نگاه برخی حاکمان داخلی و روشنفکران به پیشرفت های کشورهای اروپایی دوخته شده بود. از سوی دیگر، برخی از کشورهای استعمارگر نیز به دلیل منافع خود، در صدد تغییر روش های تعلیم و تربیت در ایران بودند تا بتوانند نسل آینده ایران را مطابق با برنامه های خود تربیت کنند.

در چنین فضایی و پس از آشنایی با پیشرفت های ایجاد شده در اروپا، برخی افراد مانند میرزا حسن رشدیه تصمیم گرفتند تا مدارس جدیدی در ایران بر اساس روش های جدید تعلیم و تربیت عمومی، تأسیس کنند.

بعضی از این مدارس تازه تأسیس شده، متناسب با فرهنگ اروپاییان ساخته شده بود و تفاوت های جدی با سبک و فرهنگی تعلیم و تربیت در ایران اسلامی داشت.

۱۹-دلیل اصلی شکل گیری نهضت تنباکو چه بود؟

نهضت تنباکو یکی از گسترده ترین جنبش های اجتماعی بود که در اعتراض به واگذاری امتیازهای اقتصادی به بیگانگان شکل گرفت. )

۲۰- نفوذ اقتصادی روسیه و انگلیس را در دوره قاجار توضیح دهید.

آنها در دوره ناصرالدین شاه به امتیازهای اقتصادی مهمی مانند تأسیس بانک، استخراج معادن نفت ، بهره برداری از جنگل و شیلات در ایران دست یافتند. صنعت و بازرگانی کشور ما با واگذاری این امتیازها آسیب فراوانی دید.

شرکت های بازرگانی خارجی که به دنبال بازارهای مصرف جدید بودند، در بیشتر شهرهای ایران شعبه هایی تأسیس کردند و به خرید و فروش مشغول شدند.

۲۱- چرا کالاهای ایرانی در زمان ناصرالدین شاه توان رقابت با کالاهای اروپایی نداشتند؟

چون این شرکت ها معمولا کالاهای اروپایی را بدون پرداخت حقوق گمرکی و یا با حقوق گمرکی بسیار ناچیزی وارد می کردند. تولید کنندگان و بازرگانان ایرانی که نمی توانستند با این شرکت ها رقابت کنند، روز به روز ضعیف تر و دچار ورشکستگی شدند. 

۲۲- به چه دلیل مردم ایران با واگذاری امتیازات اقتصادی به بیگانگان مخالف بودند؟

مردم مسلمان ایران می دانستند که واگذاری امتیازهای اقتصادی به روسیه و انگلستان موجب تسلط هر چه بیشتر بیگانگان بر منابع ثروت و بازار کشورشان می شود.

۲۳-امتیاز تالبوت ( انحصار توتون و تنباکو) را توضیح دهید.

در دوره ناصرالدین شاه، توتون و تنباکو از عمده ترین محصولات کشاورزی ایران بود. در آن زمان یک نفر انگلیسی به نام تالبوت با پرداخت رشوه به درباریان، امتیاز انحصاری خرید و فروش توتون و تنباکوی ایران را به مدت ۵۰ سال به دست آورد.

بر اساس این امتیاز، ایرانیان نمی توانستند محصول توتون و تنباکوی خود را به کسی غیر از او بفروشند. در مقابل تالبوت نیز تعهد کرده بود که هر سال ۱۵۰۰۰ لیره انگلیس به همراه یک چهارم سود سالانه خود را به حکومت ایران پرداخت کند.

۲۴-موفقیت نهضت تنباکو از نظر سیاسی و اجتماعی چه اهمیتی داشت؟

نهضت تنباکو نخستین حرکت جدی مردم ایران برای رهایی از نفوذ و سلطۀ خارجی و ایستادگی در برابر ستم داخلی بود و پیروزی آن حس اعتماد به نفس و روحیه مقاومت و مبارزه را در مردم تقویت کرد.

۲۵- امتیاز تالبوت ( انحصار توتون و تنباکو) چگونه لغو شد؟

مردم به ویژه بازرگانان با آگاهی از نتایج زیانبار این امتیاز، در شهرهای مختلف شروع به اعتراض و مخالفت کردند. روحانیان در صف مقدم این اعتراض قرار گرفتند و خواهان لغو امتیاز تنباکو شدند.

ناصرالدین شاه به خواسته مخالفان اعتنایی نکرد و آیت الله میرزا حسن شیرازی، مرجع تقلید شیعیان در سامرا، در حمایت از نهضت، استفاده از توتون و تنباکو را حرام اعلام کرد.

این حکم شرعی سبب شد که مردم و حتی کارکنان ناصرالدین شاه، قلیان ها را بشکنند و از مصرف توتون و تنباکو خوداری کنند. با اوج گرفتن نهضت، ناصرالدین شاه مجبور شد امتیاز را لغو کند و غرامت و خسارت نیز به تالبوت بپردازد.

۲۶-در صف مقدم اعتراض به امتیاز توتون و تنباکو چه کسانی قرار داشتند؟

الف) بازرگانان 

ب) روحانیون (*)

ج) کشاورزان 

د) صنعتگران 

۲۷-نخستین حرکت جدی مردم ایران برای رهایی از نفوذ و سلطه خارجی چه بود؟

الف) انقلاب مشروطه 

ب) ملی شدن صنعت نفت 

ج) نهضت تنباکو (*)

د) لغو امتیاز رویتر 

۲۸- برای اولین بار چه کسی افرادی را برای فراگیری علوم و فنون جدید به انگلستان فرستاد؟

الف) عباس میرزا (*)

ب) امیر کبیر 

ج) میرزا ابوالقاسم فراهانی 

د) فتحعلی شاه 

۲۹- قرارداد توتون و تنباکو با فتوای کدام مرجع تقلید شیعیان لغو شد؟

الف) سید حسن مدرس 

ب) آیت الله طباطبایی 

ج) شیخ فضل الله نوری 

د) آیت الله میرزای شیرازی ( *)

تهیه کننده سوالات متن درس دوازدهم مطالعات نهم : جناب آقای علی ندافی

برای مشاهده سایر دروس سوالات متن مطالعات نهم روی عبارت لینک دار کلیک کنید.