در این نوشته با سوالات متن درس ششم جامعه شناسی دوازدهم انسانی همراه شما انسانی های دوازدهمی هستیم. کامل ترین و جامعه ترین پرسش و پاسخ یا همان سوالات متن درس ششم جامعه شناسی دوازدهم با 40 سوال با جواب را در ادامه مطلب مشاهده کنید.

سوالات متن درس ششم جامعه شناسی دوازدهم

 ۱- انسان کدم ارزش هاراپیش نیاز و واسطه دست یابی به سعادت و کمال حقیقی می داند؟ انسان این ارزش ها را چگونه ارزیابی می کند؟

قدرت، ثروت، دانش، دانش را کاملا مثبت، خوب وخیر ارزیابی می کند. ثروت راخاکستری (نه خوب ونه بد) وقدرت را بیشتر منفی(بد) می داند.

۲- کنار گذاشتن ارزیابی اخلاقی به قدرت و محدود شدن علم به علوم ابزاری وتجربی چه نتایجی به دنبال داشت؟

با وجود توسعه قدرت و ثروت پیامدهای فقر، نابرابری، سرکوب، جنگ، تخریب طبیعت وظاهر شدند. و ثروت دیگر نه یک امر خنثی(نه مثبت نه منفی) بلکه ریشه ظلم ها وشرارت ها خوانده شد. خوش بینی نسبت به دانش نیز مورد تردید قرار گرفت و دیگر راهنمای سعادت نبود بلکه همراه قدرت و ثروت روبه تاریکی و ظلمت شد.

3- قدرت چیست؟

 توانایی انجام کاری با آگاهی و اراده

۴- انواع قدرت را توضیح دهید.

قدرت فردی که محدوداست. قدرت اجتماعی که توانایی تاثیر بر اراده دیگران است. یعنی توانایی به خدمت گرفتن اراده دیگران در جامعه

 ۵- چرا نهادها و سازمان ها از قدرت اجتماعی بیشتری برخوردارند؟

چون توان تاثیر گذاری بیشتری برافراد دارند.

۶- چه راه هایی برای تاثیر گذاری بر اراده دیگران وجود دارد؟

۱- جلب تبعیت دیگران با رضایت درونی

٢- جلب رضایت دیگران ناشی از ترس و تهدید بیرونی

۷- قدرت اجتماعی چگونه به وجود می آید؟

وقتی دیگران بپذیرند که اراده خود را به دیگری آگاهانه واگذار کنند.

۸- مقبولیت چیست؟

قدرتی که بدون استفاده از تهدید وبارضایت طرف مقابل به دست می آید، قدرت مقبول است.

۹- قدرتی که دیگران با اکراه از آن تبعیت می کنند تا چه زمانی می تواند تدوام داشته باشد؟

تا زمانی که تهدید و ترس فرد وجود داشته باشد این تبعیت با اکراه ادامه خواهد داشت.

 ۱۰- مشروعیت قدرت به چه معنایی است؟

قدرت مطابق یک نظام عقیدتی وارزشی اعمال شود.

 ۱۱- مقدار مقبولیت و مشروعیت قدرت اجتماعی چیست؟

 مدار مقبولیت : خواست و اراده کسانی است که قدرت بر آنها اعمال می شود. مدار مشروعیت حق وباطل بودن است که اگر مطابق با حکم الهی باشد مشروعیت حقیقی و در غیر این صورت مشروعیت دروغین است

۱۲- در چه صورتی قدرت هم دارای مقبولیت اجتماعی وهم مشروعیت حقیقی است؟

 اگر قدرت مطابق قانون وحکم الهی باشد و تبعیت از آن نیز بارضایت ومیل همراه باشد.

۱۳- در چه صورتی قدرتی مقبول ولی غیر مشروع ست؟

هنگامی که قدرت بر خلاف حکم وقانون الهی باشد اما تبعیت از آن از روی رضایت باشد.

 ۱۴- آیا در جامعه ای که فرهنگ عمومی مردم، فرهنگ دینی است، قدرت نامشروع می تواند مقبولیت داشته باشد؟

 اگر فرهنگ عمومی مردم ، فرهنگ دینی مطابق با احکام الهی باشد نه ایدئولوژی های ساختگی و دروغین ، قدرت نامشروع نمی تواند مقبولیت داشته باشد.

 ۱۵- قدرت سخت وقدرت نرم را توضیح دهید.

قدرتی که از طریق ابزارهای خشن، بازور و آشکارا توسط نهادهای نظامی اعمال می شوند قدرت سخت هستند. قدرتی که به شکل پنهان وازطریق فرهنگی و به کمک ابزارهای رسانه ای و نهادهای آموزشی اعمال می شوند قدرت نرم هستند.

جنگ وحمله نظامی نمونه قدرت سخت است. نفوذ در نظام آموزشی و فرهنگی یک جامعه و تغییر فرهنگ آن جامعه مطابق با منافع خود نمونه ای از قدرت نرم است.

۱۶- قدرت سخت وقدرت نرم در گذشته وامروزه چه تاثیراتی به همراه دارند؟

در گذشته قدرت سخت یک کشور موجب سلطه سیاسی و اقتصادی بر سایر کشورها می شد. اما امروزه قدرت نرم سبب سلطه فرهنگی می شود.

 در گذشته نبرد بین دولت ها نظامی بودولی امروزه نبرد در حوزه فرهنگ و با ابزار رسانه صورت می گیرد. گاهی تاثیر گذاری کنشگران فردی در فضای مجازی بیشتر از تاثیر گذاری دولت ها هستند. مثلا سلبریتی ها(ستارگان هنری و ورزشی)

 ۱۷- مفهوم هژمونی را توضیح دهید.

 (این واژه توسط جامعه شناس ایتالیایی آنتونیو گرامشی (۱۹۳۷-۱۸۹۱)ابداع گردید.) پاسخ : سلطه ای که با کمک ابزار و شیوه های فرهنگی به توجیه سلطه ،برتری جویی ، مهندسی رضایت وافکارعمومی جامعه می پردازد. سعی می کند مردم را قانع کند یا بترساند. مثال کتاب: تبلیغ اسلام هراسی رسانه های آمریکایی جهت مقابله با جهان اسلام)

 ۱۸- نمونه هایی از قدرت مندان مقبول ولی نامشروع رانام ببرید:

 استالین در شوروی سابق. هیتلر در آلمان

۱۹- منظور از انقلاب های رنگین چیست؟

 انقلاب هایی که با استفاده از قدرت رسانه ها در صدد براندازی حکومت های مخالف غرب برآمدند. این انقلاب ها به صورت گسترده از فضای مجازی و شبکه های استفاده کردند مانند

انقلاب گرجستان (نماداین انقلاب گل سرخ بود.)

انقلاب اوکراین (از رنگ نارنجی به عنوان نماد استفاده کردند.)

۲۰- سیاست چیست؟ چه رابطه ای با قدرت دارد؟

 سیاست یعنی اعمال قدرت سازمان یافته برای دست یابی به هدف معین . سیاست نوعی سازماندهی واستفاده از قدرت است.

۲۱- منظور از نظام سیاسی چیست؟

 مجموعه سازوکارهایی که برای اعمال سیاست های جهان اجتماعی و رسیدن به آرمان ها و ارزش های اجتماعی وجود دارد.

۲۲- در یک جهان اجتماعی نظام سیاسی بادیگر نظام ها چه ارتباطی دارد؟

نظام سیاسی برنظام فرهنگی ، نظام اقتصادی، نظام آموزشی اثر می گذارد و از آنها نیز اثر می پذیرد.

مثلا نظام سیاسی شوروی سابق بر اقتصاد دولتی تاکید داشت. نظام سیاسی جمهوری فرانسه بر جدایی دین از سیاست تاکید داشت. با نظام فرهنگ دینی مردم ایران ، نظام سیاسی جمهوری اسلامی را به وجود آورد.

۲۳- نظام های سیاسی را بر اساس چه ملاک هایی می توان دسته بندی کرد؟

۱- براساس تعداد افراد تاثیر گذار و تصمیم گیرنده (یک نفر تصمیم گیرنده یا گروه اقلیتی کوچکی) تصمیم گیرنده هستند یا اکثریت مردم در سرنوشت خود تاثیر گذار هستند.)

۲- براساس روش تصمیم گیری و حکومت داری(براساس حقیقت وفضیلت و مواطین عقلی تصمیم می گیرند یا براساس اهداف و امیال خود تصمیم می گیرند و هر نوع تصمیمی را برای خود جایز می دانند.)

همچنین ببینید: سوالات متن تاریخ دوازدهم

24-ارسطو با چه ملاک هایی نظام های سیاسی رادسته بندی می کرد؟

۱- ملاک تعداد افراد تاثیر گذار و تصمیم گیرنده (یک نفر/ چندنفر / اکثریت مردم)

۲- روش هایی که مبنای تصمیم گیری افراداست (عقل و فضیلت واخلاق / امیال شخصی)

 ۲۵- طبق نظر کتاب کدام حکومت ها به دسته بندی نظام های سیاسی از نظر ارسطو نزدیک ترند؟ 

 حاکمیت فردی براساس فضیلت (مونارشی): حکومت پاپ

حاکمیت اقلیت براساس فضیلت (آریستوکراسی): حکومت نخبگان در یونان باستان

حاکمیت اکثریت براساس فضیلت (جمهوری): جمهوری اسلامی

حاکمیت فردی براساس خواست ومیل حاکم استبدادی): حکومت های پادشاهی

حاکمیت اقلیت براساس خواست ومیل حاکم (الیگارشی): حکومت سرمایه داران در غرب

حاکمیت اکثریت براساس خواست و میل حاکم (دموکراسی): برخی کشورهای غربی

۲۶-ملاک های فارابی برای دسته بندی نظام های سیاسی چگونه است؟

دین مداری یا دنیامداری. نظام سیاسی دینی ودین مدار براساس احکام و قوانین الهی سازمان می یابد.

 نظام سیاسی دنیا مدار فقط ارزش ها و آرمان های دنیوی واین جهانی را مورد توجه قرار می دهد.

۲۷- کنش سیاسی واستفاده از قدرت به چه منظوری انجام می شود؟

قصد تغییر وضع موجودیا حفظ وضع موجود

۲۸- چگونه می توان تشخیص داد که انجام کنش سیاسی با هدف ایجاد تغییرات، وضعیت موجود را بهتر می کند یا بدتر می کند؟

 چون هدف ما در زندگی دستیابی به فضیلت های انسانی وسعادت همگان است اگر فعالیت و کنش های سیاسی با هدف دستیابی به فضیلت وسعادت باشد این تغییرات مثبت و قابل ستایش اند.

۲۹- داوری ارزش های سیاسی به چه معنایی است؟

امور سیاسی مورد تایید یا رد، انتخاب یاطرد، ستایش یا نکوهش انسان ها قرار می گیرند. این امور از انسان ها اطاعت ، وفاداری و تصمیم می خواهند.

۳۰-آیا امکان ارزیابی ارزش های سیاسی و داوری درباره آنها وجود دارد؟

 بله امکان ارزیابی ارزش های سیاسی و داوری نسبت به آنها وجود دارد، هر چند ممکن است تشخیص دقیق خوب از بد بسیار دشوار باشد. برای جلوگیری از خطا باید بکوشیم جوامع و فرهنگ های دیگر را از نظر خودشان مطالعه کنیم، یعنی با رویکرد تفهمی تفسیری به بررسی آنها بپردازیم.

 ۳۱-جهان طبیعت و جهان فرهنگی اجتماعی از نظر قوانین با یکدیگر چه تفاوت هایی دارند؟

 قوانین طبیعت در همه مکان ها و زمانها یکسان اند از این رو نتایج مطالعه بر روی طبیعت در هر مکان و زمانی می تواند به تمامی مکانها و زمانها تعمیم داده شود. ولی جوامع و فرهنگ ها همانند طبیعت نیستند و ما نمی توانیم نتایجی را که از مطالعه و بررسی یک جامعه به دست آورده ایم به همه جوامع دیگر تامین بدهیم.

مثلا نمی توان این نتایجی را که از مطالعه جوامع غربی به دست می آوریم به جوامع دیگر که با جهان غرب تفاوت دارند تأمین دهیم.

۳۲-در چه صورتی امکان مقایسه و داوری فرهنگ ها و ارزش ها از دست می رود؟

 وقتی علوم اجتماعی برای مطالعه ی فرهنگ مجبور باشد که این فرهنگ را فقط از منظر مردمی که آن را پذیرفته اند ببیند و بررسی کند.

 ۳۳-چرا ما ناگزیر از مقایسه ارزش ها برای تشخیص ارزش های صحیح از ارزش های غلط هستیم؟

 تعدد و تنوع فرهنگ ها و جوامع معاصر و قدیمی ، همچنین فرهنگ های مختلف معمولا به مرزهای خودشان محدود نمی مانند.

۳۴-چرا جامعه شناسان تبیینی قدرت را به عنوان یک پدیده خنثی و فاقد معنا مطالعه می کنند؟

 جامعه شناسی تبیینی با منحصر کردن علم به علوم تجربی ارزش های انسانی را قابل مطالعه علمی نمی داند. از این رو با ارزش جدایی و معنا زدایی از قدرت آن را به عنوان یک پدیده خنثی و فاقد معنا مطالعه می کند.

 ۳۵-چرا جامعه شناسی تفسیری جامعه شناس را قادر به داوری درباره ارزشها نمی داند؟

 چون جامعه شناسی تفسیری نیز اگرچه امور سیاسی را پدیده هایی معنادار و ارزشی میداند اما تا جایی که همانند جامعه شناسی تبیینی فقط روش تجربی را علمی و معتبر بشناسد نمی تواند جامعه شناس را قادر به داوری ارزش ها بداند.

۳۶-نگاه جامعه شناسی تفسیری نسبت به امور سیاسی و نظام های سیاسی چیست؟

جامعه شناسی تفهمی امور سیاسی را پدیده های معنادار و ارزشی میداند ولی صرفا به توصیف ارزشها و نظام های سیاسی بسنده می کند و ملاک و معیاری برای ارزیابی علمی آنها ارائه نمی دهد .

۳۷- چرا جامعه شناسان انتقادی رویکردهای تبیینی و تفسیری را محافظه کار می داند؟

چون این جامعه شناسان معتقدند که رویکردهای تبیینی و تفسیری نه تنها هیچ راهکاری برای بهتر ساختن وضعیت موجود ندارند بلکه انسان ها را در برابر وضعیت موجود منفعل و مجبور می سازند و زندگی انسان را به بن بست می کشانند.

۳۸- دیدگاه جامعه شناسان انتقادی نسبت به داوری ارزشی چیست؟

 جامعه شناسان انتقادی یافتن راهی برای داوری علمی درباره ارزش های اجتماعی به ویژه در عرصه قدرت و ضروری می دانند و دست شستن از این آرمان بزرگ را بن بست زندگی انسان معرفی می کنند.

۳۹- بن بست زندگی انسان از دیدگاه جامعه شناسان انتقادی چیست؟

 دست شستن از آرمان بزرگ داوری علمی نسبت به ارزش های اجتماعی به ویژه در عرصه قدرت

۴۰۔ دست شستن از داوری علمی درباره ارزش های سیاسی و اجتماعی چه نتایجی به دنبال خواهد داشت؟

 فرد نمی تواند انتخاب های صحیحی در عرصه سیاسی و اجتماعی داشته باشد و یا اینکه فرد با انفعال، مشارکت سیاسی و اجتماعی خود را از دست میدهد و نمی تواند به انتخاب های خود معنا بدهد.

تهیه کننده سوالات متن درس ششم جامعه شناسی دوازدهم: جناب آقای حمید رحیمی

برای مشاهده سایر دروس سوالات متن جامعه شناسی دوازدهم روی عبارت لینک دار کلیک کنید.