سوالات متن درس هفتم جامعه شناسی دوازدهم انسانی

در این نوشته با سوالات متن درس هفتم جامعه شناسی دوازدهم انسانی همراه شما انسانی های دوازدهمی هستیم. کامل ترین و جامعه ترین پرسش و پاسخ یا همان سوالات متن درس هفتم جامعه شناسی دوازدهم با 28 سوال با جواب را در ادامه مطلب مشاهده کنید.

سوالات متن درس هفتم جامعه شناسی دوازدهم

1- انواع تفاوت میان افراد را توضیح دهید؟

۱- برخی تفاوتها تفاوت های اسمی نامیده می شوند و نمی توان افراد را بر اساس این تفاوتها رتبه بندی کرد مثلا سفید پوست بودن رنگین پوست بودن، زن بودن مرد بودن به طور کلی جنسیت و نژاد را نمی توان بر یکدیگر برتری داد. و آنها نسبت به یکدیگر برتر یا دارای رتبه نیستند.

۲- برخی تفاوتها تفاوت های رتبه ای نامیده می شوند مانند تفاوت در قطع هوش ثروت و تحصیلات. یعنی برخی افراد کمتر و برخی بیشتر از این ویژگی ها برخوردار هستند برای مثال افرادی که دارای قد و ضریب هوشی متفاوت هستند با هم برابرند یا افرادی که دارای ثروت و تحصیلات متفاوت هستند با هم برابرند.

تفاوت ها را می توان به سه نوع تفاوت اسمی مانند تفاوت در رنگ پوست یا نابرابری های طبیعی مانند تفاوت در قد یا نابرابری های اجتماعی مانند تفاوت در تحصیل تقسیم کرد.

 ۲- انواع نابرابری ها را توضیح دهید.

۱- نابرابری های طبیعی مانند نابرابری افراد در قد و ضریب هوشی

٢- نابرابری های اجتماعی که در جامعه ایجاد می شوند مانند نابرابری در تحصیلات و ثروت.

٣- نظام آپارتاید چگونه نظامی است؟

در نظام آپارتاید تفکیک نژادی در اماکن عمومی، ایستگاه های ورزشگاه ها ، بیمارستان ها، مدارس اجرا می شد. نژاد سفید را نسبت به سیاه پوستان بسیار برتر میدانستند.

۴- در طول تاریخ نابرابری های اجتماعی چگونه توجیه می شد؟

در طول تاریخ بسیاری از فرهنگ ها و جوامع تفاوت های اسمی و نابرابری های طبیعی را بهانه ای برای نابرابری های اجتماعی قرار داده اند

مثلا به دلیل تفاوت میان دو جنس یا نژاد های مختلف میان آنها نابرابری های اجتماعی ایجاد می کردند.

۵- در چه صورتی نابرابری های طبیعی مورد توجه جامعه شناسان قرار می گرفت؟

تفاوت های اسمی و نابرابری های طبیعی در صورتی که به نابرابری های اجتماعی منجر شوند مورد توجه جامعه شناسان قرار می گیرند.

۶- جامعه شناسان علت نابرابری های اجتماعی را چه می دانند؟

جامعه شناسان معتقدند علت نابرابری های اجتماعی این است که مزایای اجتماعی یعنی ثروت قدرت و دانش به صورت نابرابر میان افراد توزیع شده اند. از این رو برخی افراد در بالای سلسله مراتب اجتماعی قرار می گیرند و برخی افراد در پایین آن

 ۷- آیا وجود نابرابری های اجتماعی برای جامعه ضرورت دارد؟

یا اینکه برای برقراری عدالت اجتماعی باید با نابرابری اجتماعی مبارزه کنیم و همه افراد و گروهها را برابر نماییم؟ برای پاسخ به این پرسش ها سه رویکرد وجود دارد. رویکرد اول معتقد است که نابرابری اجتماعی برای بقای جامعه ضرورت دارد و نابرابری اجتماعی از تفاوتهای یا نابرابری های طبیعی برمیخیزد

 مثلا کسی که زمین کشاورزی بیشتری دارد محصول بیشتری و ثروت بیشتری کسب می کند و از گذشته های دور تاکنون هیچ جامعه ای بدون قشربندی اجتماعی نبوده است و قشربندی پریده است که در همه زمانها و مکانها وجود داشته است و نابرابری اجتماعی عادلانه است.

رویکرد دوم معتقد است که نابرابری های اجتماعی ناشی از تفاوت ها و نابرابری های طبیعی نیست بلکه نتیجه روابط سلطه جویانه میان انسان ها است و باید با آن مبارزه کرد عدالت اقتصادی را مهم می دانند و معتقدند که با توزیع برابر ثروت عدالت برقرار خواهد شد و مالکیت خصوصی ظالمانه است و باید مالکیت خصوصی حذف شود تا انگیزه رقابت از بین برود.

رویکرد سوم طرفداران عدالت اجتماعی حسن که معتقدند رویکرد قبلی عادلانه نیست این رویکرد نه با رهاسازی مطلق موافق است و نه با کنترل مطلق.

 ۸- چرا دیدگاه جامعه شناسانی که نابرابری اجتماعی را امری ضروری می دانند (طرفداران قشربندی اجتماعی) صحیح نیست؟

( چه نقدی بر رویکرد اول وارد است): چون آنها این واقعیت را نادیده می گیرند که نابرابری های اجتماعی همیشه نتیجه نابرابری های طبیعی نیستند. در هر جامعه ای برخی از افراد در طبقه بالا و برخی دیگر در طبقه پایین متولد می شوند یعنی نقطه شروع رقابت میان افراد یکسان نیست

مثلا کودکانی که در طبقه بالا متولد می شوند نسبت به کودکانی که در طبقه پایین متولد می شوند از امکانات آموزشی بهتری برخوردارند. و این نابرابری اجتماعی مقدمه نابرابری اجتماعی بعدی می شود نه یک تفاوت و نابرابری طبیعی همچنین آنها نقش انسان ها و جوامع در پدید آمدن نابرابری ها را نادیده می گیرند و تغییر در آن را امکان پذیر نمی دانند.

رقابت زمانی صحیح است که نقطه شروع آن ها یکسان باشد نه اینکه از ابتدا آنها با یکدیگر متفاوت باشند.

۹- سه رویکردی که نابرابری های اجتماعی را توضیح می دهند به کدام مدل های سیاسی اجتماعی نزدیک هستند؟

رویکرد اول یا طرفداران قشربندی اجتماعی مدل لیبرالی . کسانی که مخالف نابرابری های اجتماعی و فرهنگی اجتماعی هستند مدل کمونیستی سوم رویکرد حوزه رقابت یا حوزه برابری و مدل عدالت اجتماعی است.

 ۱۰- چرا رویکرد دوم و نظر اندیشمندانی که مخالف قشربندی اجتماعی هستند صحیح نیست؟

 زیرا در این نظریه افراد توانمند و کوشا به اندازه استحقاقی که دارند از مزایای اجتماعی برخوردار نمی شود. مخالفان قشربندی گمان می کنند اگر مالکیت خصوصی از بین برود دیگر طبقه پایین نخواهیم داشت و همگان شرایط یکسان خواهند داشت در این رویکرد انگیزه رقابت از بین می رود راه پیشرفت مادی مسدود می شود.

 ۱۱- ویژگی های رویکرد سوم یا طرفداران عدالت اجتماعی چیست؟

 در رویکرد عادلانه مالکیت خصوصی لغو نمی شود اما جامعه وظیفه دارد و امکان رقابت را برای همگان فراهم کند و نقطه شروع رقابت را یکسان نماید و دولت وظیفه دارد که تمام نیازهای ضروری افراد را تامین کند

البته به افراد نیز بر اساس توانایی ها و شایستگی های خود امکان رقابت بدهد طرفداران این رویکرد به دنبال برقراری عدالت اجتماعی هستند اما به بهانه عدالت اجتماعی و آزادی های افراد و امکان رقابت را از میان آنها از بین نمی برد.

 ۱۲- یکی از راههای کاهش نابرابری اجتماعی در کشور چیست؟

 گرفتن مالیات بیشتر از اقشار برخوردار و پرداخت یارانه به اقشار کم برخوردار

۱۳- غلبه رویکرد تبیینی در جامعه شناسی موجب چه تاثیراتی شد؟

پاسخ : موجب شد که گزاره های انتقادی ، تجویزی و داوری درباره ارزش ها غیر علمی وخارج از علوم اجتماعی قلمداد شود ودانش وارزش را از یکدیگر جدا ودارای دو قلمرو متقابل و متمایز بدانند و دانش را قلمرو تبیین و ارزش را قلمرو تفسیر معرفی کنند.

۱۴- چگونه رویکرد تبیینی به حاشیه رفت وراه بازگشت گزاره های انتقادی و تجویزی به علوم اجتماعی بازشد؟

 پاسخ: باغلبه رویکرد تفسیری

همچنین ببینید: سوالات متن تاریخ دوازدهم

۱۵- جامعه شناسی انتقادی دارای چه ویژگی هایی است؟

۱- دانشی است که از وضعیت موجود انتقاد می کند و می خواهد برای عبور از وضع موجود و رسیدن به وضع مطلوب راه حل بدهد.

۲- ارزش را از دانش جدا نمی دانند تا بتوانند وضع مطلوب را بشناسند و برای رسیدن به آن راهکاربدهند.

۳-علاوه بر روشهای تجربی و تفسیری باید از روشهایی استفاده کرد تا بتوانیم ارزشها و هنجارهای موجود در جامعه را داوری کنیم .

۴- جامعه شناسی تفسیری و تبیینی رامحافظه کارانه می داند. ( زیرا این دو رویکرد نمی توانند درباره ارزش ها و هنجارهای اجتماعی داوری کنند و به ناچار به وضعیت موجود جامعه تن میدهند)

۵- برخی از پدیده های اجتماعی مانند تبعیض نژادی را صرفا توصیف و تبیین نمی کند بلکه تقبیح ونقد می کند و برخی پدیده ها مانند عدالت اجتماعی را تحسین می کند و برای گسترش آن راه حل هایی تجویز می کند. ۶- معتقد است نباید اراده فرد یا گروهی بر فرد یا گروه دیگر تحمیل و ایجاد سلطه شود.

۱۶- مهم ترین هدف جامعه شناسی انتقادی چیست؟

نقد وضعیت موجود جهان اجتماعی و تجویز راه حل هایی برای رسیدن به یک وضعیت بهتر است.

 ۱۷- چه عاملی موجب کشیده شدن جامعه شناسی به داوری ارزش ها و انتقاد از آن ها می شود؟

 پاسخ: فاصله بین وضع موجود و وضع مطلوب جهان اجتماعی

۱۸- تا چه زمانی پیامدهای اجتماعی وجود دارند ؟

 تا زمانی که افراد آن جامعه با یکدیگر مشارکت اجتماعی دارند.

۱۹- جامعه شناسان انتقادی برای داوری و انتقاد به چه چیزهایی نیاز دارند؟

به معیارهای علمی نیاز دارند تا بر اساس آن معیارها وضعیت موجود را ارزیابی کنند تصویری از وضعیت مطلوب ترسیم نمایند و راه عبور از وضعیت موجود به سوی وضعیت مطلوب را پیشنهاد دهند. 

۲۰- جامعه شناسان انتقادی برای اینکه بتوانند داوری ارزشی کنند و مانند جامعه شناسان پوزیتیویست و تفهمی دچار ناتوانی نشوند چگونه اقدام می کنند؟

جان شناسان انتقادی علم را به معنای حسی و تجربی آن محدود نمی کنند و سعی دارند از محدودیت های علمی و تجربی رها شود تا بتوانند معیارهایی برای جستجو و داوری ارزشی پیدا کنند.

 ۲۱- جامعه شناسان تبیینی و جامعه شناسان تفسیری هر یک به کدام یک از وجوه زندگی اجتماعی انسان توجه داشتند؟

 جامعه شناسان تبیینی بیشتر به ساختارهای جهان اجتماعی توجه داشتند و نظم اجتماعی را مهم می دانستند. جامعه شناسان تفسیری بیشتر به الزام ها و پیامدهای جهان اجتماعی و تاثیر پیامد های کنش های اجتماعی را بر زندگی اجتماعی انسان ها توجه داشتند.

۲۲- جامعه شناسان انتقادی در خصوص جهان اجتماعی چه تفاوت هایی با دیدگاه تبیینی و جامعه شناسان تفسیری داشت؟

 جامعه شناسان انتقادی معتقدند جهان اجتماعی و ساختارهای آنکه به دست خود انسان ها ایجاد شده اند انسانها را گاهی زیر سلطه خود در می آورند بی توجهی به ساختارهای اجتماعی و نادیده گرفتن آنها به معنای چشم پوشی از آثار و پیامدهای مخرب آنهاست زیرا انتقاد از ساختارهای اجتماعی و در نتیجه کنترل آثار مخرب آن ها از دست می رود.

 ۲۳- نظر جامعه شناسی انتقادی نسبت به ساختارهای اجتماعی چیست؟

 جامعه شناسان انتقادی بر ضرورت انتقاد علمی از ساختارهای سرکوبگر تاکید دارند تا از سلطه ساختار های اجتماعی بر انسان ها پیشگیری شود همچنین زمینه شکل گیری ساختارهای اجتماعی انسانی تر و اخلاقی در فراهم آید.

۲۴- شباهت جامعه شناسی انتقادی با جامعه شناسی تفسیری چیست؟

پاسخ: تمام معانی وارزش ها ساخته و پرداخته اراده های افراد، گروه ها و فرهنگ هاست وهیچ کدام نسبت به دیگری برتری ندارند و نمی توان فضیلت وحقیقتی را کشف کرد تابر مبنای آن به داوری ارزش ها پرداخت.

۲۵- چرا جامعه شناسی انتقادی ظرفیت انتقاد از تمامی کنش های ناپسند فردی و اجتماعی راندارد؟

پاسخ : چون جامعه شناسی انتقادی ارزش ها را ساخته و پرداخته انسان می داند و مبنایی براساس حقیقت وفضیلت ندارد تا ارزش ها رانقد وداوری کند و معتقد است نباید ارزش های یک منطقه بر ارزش های منطقه دیگر سلطه یابد وعدالت صرفا نقد سلطه گری یک فرهنگ بردیگر فرهنگ هاست.(جامعه شناسی انتقادی با نسبی گرایی ارزشی ، از ارزش های حقیقی ثابت وفراانسانی محروم است و نمی تواند به داوری و تحلیل همه کنش های انسانی بپردازد.)

 ۲۶- چرا جامعه شناسی انتقادی با سلطه وسرکوب ارزش ها و فرهنگ ها مخالف است؟

پاسخ : چون به نسبی گرایی ارزش ها اعتقاد دارد. ارزش ها ساخته و پرداخته انسان ها هستند و هیچ کدام بر دیگری ارجحیت ندارند.)

۲۷- از نظر کسانی که قشربندی اجتماعی را جهانی و ضروری می دانند، آیا همه نقش های اجتماعی دارای تاثیر یکسانی هستند؟

 پاسخ: خیر برخی از نقش ها نسبت به دیگر نقش ها مهم ترند یا کم زحمت ترند.نقش های متفاوت به استعدادهای متفاوتی نیاز دارند. هرچه نقش پرزحمت تر و پر مسئولیت ترباشد پاداش های بیشتری راباید برایش در نظر گرفت.

۲۸- چه انتقادی بر نظریه جامعه شناسانی که قشربندی اجتماعی را جهانی و ضروری می دانند وارداست؟

 پاسخ: ۱- جایگاه ممتاز افراد برخوردار از مزایا را حفظ می کند.

۲- نابرابری اجتماعی در جامعه را حفظ می کند.

۳- ملاک اهمیت نقش ها نسبت به یکدیگر صحیح نیست، آیا واقعا نقش یک پرستار کم اهمیت تر از نقش یک بازیگر سینما است؟

۴- امکانات آموزشی برای کسب نقش های مهم به صورت یکسان در اختیار افراد نیست.

۵- گاهی افراد برای ایفای نقش های مهم به درآمد بیشتر یاقدرت بیشتر فکر نمی کنند و به خاطر خدمت این نقش را می پذیرند.

تهیه کننده سوالات متن درس هفتم جامعه شناسی دوازدهم: جناب آقای حمید رحیمی

برای مشاهده سایر دروس سوالات متن جامعه شناسی دوازدهم روی عبارت لینک دار کلیک کنید.