سوالات متن درس پنجم منطق دهم + حل تمرینات و فعالیت های تکمیلی

در این نوشته با سوالات متن درس پنجم منطق دهم همراه شما دهمی های رشته انسانی هستیم. در این نوشته با سوالات متن شامل سوالات تشریحی سوالات درست و غلط سوالات نقطه چین و پرکردنی همراه شما هستیم

همچنین در ادامه جزوه پرسش و پاسخ درس پنجم منطق دهم با حل کامل تمرین ها و فعالیت های تکمیلی این درس همراه شما هستیم.

سوالات متن درس پنجم منطق دهم

۱- از میان اقسام استقرا « استقرا تمثیلی» را تعریف کنید.

استقرای تمثیلی استدلالی است که برای رسیدن به نتیجه از تمثیل استفاده می کند. یک نمونه را به دلیل مشابهت ظاهری به مورد] دیگر سرایت داده ایم.

۲- از میان اقسام استدلال و استقرای تعمیمی» را تعریف کنید

. با مشاهده چند مورد جزئی، حکمی کلی به دست آید . ]

۳- برای مقابله با مغالطه تمثیل ناروا ، می توان از دو روش استفاده کرد، آن دو روش کدامند؟

توجه به وجود اختلاف، یافتن استدلال تمثیلی مخالف

۴- شرایط استقرای تعمیمی قوی را بنویسید. .

۱- نمونه ها باید تصادفی باشند.

۲- نمونه ها باید متفات بوده و بیانگر همه طیف های مختلفی باشند که که در جامعه آماری و ما وجود دارند.

۳- تعداد نمونه ها نسبت به کل جامعه آماری نسبت مناسبی داشته باشند .

۵- منظور از «مغالطه تعمیم شتاب زده» چیست؟

هنگامی که شرایط استفاده از استقرا را به درستی رعایت نمی کنیم، دچار «مغالطه تعمیم شتاب زده» می شویم. ]

۶- « مغالطه تمثیل ناروا » از کدام یک از اقسام استقرا ناشی می شود ؟

استقرای تمثیلی 

۷- چرا استدلال تمثیلی استدلالی ضعیف است و نتایج آن احتمالی است؟

زیرا به صرف مشابهت ظاهری میان دو امر جزئی نمی توان احکام یکی را بر دیگری تستری داد .

۸-چه زمانی استقرای تمثیلی قوی تر است و آیا نتیجه آن قطعی است ؟ 

هرچه وجوه مشابهت میان دو امر بیشتر باشد، استقرای تمثیلی قوی تر است؛ اما نتیجه آن قطعی نیست 

۹- مبنای استقرای تعمیمی چیست؟ و آیا نتیجه آن قطعی است ؟

مبنای استقرای تعمیمی بر اساس تخمین بنا شده است و نمی توان نتیجه یقینی از آن گرفت.

۱۰- تصویر روبرو ناظر به کدام یک از اقسام استقراء است ؟

مثل هر کشور، هر انسان باید یک استقرای تمثیلی

۱۱- عبارات زیر چه نوع استدلالی است؟

الف) انسان نیاز دارد احساسات و فشارهای درونی خود را به نحوی آزاد کند و گرنه تحملش تمام می شود و دق می کند زیرا انسان مانند یک دیگ بخار می ماند که اگر همه منافذ آن بسته شود و بیش از حد به آن فشار آید سرانجام منفجر خواهد شد.

استقرای تمثیلی

ب) در آموزشگاه زبان انگلیسی ما ثبت نام کنید. کلاس های ما بسیار خوب است زیرا ۲۰ نفر از دانش آموزان ما رتبه برتر کنکور شده اند.

استقرایی تعمیمی

جاهای خالی را با استفاده از کلمات مناسب کامل کنید

– …………در ادبیات همان تشبیه است.

تمثیل

۲- استدلال تمثیلی استدلالی………………. است و نتایج آن…………… است.

ضعیف – احتمالی

۳- هر چه وجوه مشابهت میان دو امر بیشتر باشد، استدلال … قویتر است، اما نتیجه آن هیچ گاه قطعی نیست.

تمثیلی

۴- در استقرای تک تک جامعه آماری را بررسی نمی کنیم و از نمونه های … استفاده می کنیم،

تعمیمی تصادفی

۵- مبنای استقرای تعمیمی بر اساس ……………………… بنا شده است و نمی توان نتیجه ……………………..از آن گرفت.

تخمین – یقینی

۶- هنگامی که شرایط استفاده از استقرا را به درستی رعایت نمی کنیم، دچار مغالطه……….. می شویم.

تعمیم شتاب زده

۷- استدلالهای استقرایی از نظر ……………و ………… در سطوح مختلفی قرار دارند.

قوت و ضعف

۸- دانشمندان علوم تجربی تلاش می کنند با استفاده از استدلال های… مبنایی برای علوم تجربی فراهم آورند .

استقرایی قوی – ……………. مانند عمل یک کارآگاه است .

استنتاج بهترین تبیین :

۱۰- در مسائل علمی از …………………………………… جهت بررسی فرضیه های علمی استفاده می شود.

استنتاج بهترین تبیین

تعیین کنید کدام عبارت صحیح و کدام غلط می باشد. – برای رسیدن به نتیجه از تمثیل استفاده می کند.

درست

۲- تمثیل یکی از روشها در توضیح و فهم مطالب است

درست

۳- استقرای تعمیمی در ادبیات همان تشبیه است.

نادرست

همچنین ببینید: سوالات متن تاریخ دهم

۴- با استفاده از استقرای تعمیمی بسیاری از مشاوران و روانشناسان برای بهتر بیان کردن نظر خود، داستان مراجعه کننده دیگری را

 برایتان نقل می کنند که مشکل مشابهی داشته است. و با به کار بستن راه حل آن مشاور توانسته است مشکل خود را حل کند. نادرست

۵- استقرای تمثیلی در صنایع هوایی کاربرد دارد و خلبانها مراحلی از تمرینات خود را در دستگاه های شبیه ساز پرواز، انجام می دهند. 

درست

6-استدلال تعمیمی استدلالی ضعیف است و نتایج آن احتمالی است. چرا که به صرف مشابهت ظاهری میان دو امر جزئی نمی توان احکام یکی را بر دیگری تسری داد

 نادرست

۷- استقرای تمثیلی نمی تواند باعث ایجاد مغالطه شود.

نادرست

۸- هرچه وجوه مشابهت میان دو امر بیشتر باشد، استقرای تمثیلی قویتر است و نتیجه آن همواره قطعی است

نادرست

۹-دراستقرای تعمیمی تک تک جامعه آماری را بررسی نمی کنیم و از نمونه های تصادفی استفاده می کنیم.

درست

۱۰- مبنای استقرای تعمیمی بر اساس تخمین بنا شده است و نمی توان نتیجه یقینی از آن گرفت.

درست

۱۱- هنگامی که شرایط استفاده از استقرا را بدرستی رعایت نکنیم دچار مغالطه « تعمیم شتاب زده» می شویم.

درست

۱۲-دانشمندان علوم تجربی با استفاده از استدلال های استقرایی قوی، مبنایی برای علوم تجربی فراهم می آورند.

درست

۱۳-استنتاج بهترین تبیین مانند عمل یک کارآگاه است.

درست

تمرینات درس پنجم منطق دهم

1- در موارد زیر به کمک استنتاج بهترین تبیین چه نتیجه ای می توان گرفت؟

کودکی در سوپر مارکت گریه می کند و پایش را محکم روی زمین می کوبد.

جواب: احتمالا چیزی از سوپر مارکت می خواهد بخرد که خانواده اش برای او نمی خرند.

یکی از آشنایان با قیافه ناراحت از شما می خواهد که بنشینید تا خبری را به شما بگوید. سپس می گوید: پدربزرگتان. و سپس ساکت می شود.

جواب: ممکن است پدر بزرگتان به رحمت خدا رفتند یا در بیمارستان بستری شدند و یا از خانه قهر کرده و رفته اند و.. :

ماشینتان را زیر تابلوی توقف ممنوع پارک کرده بودید و حالا که برگشته اید، ماشین در جای خود نیست.

جواب: ممکن است به دستور پلیس با چرثقیل حمل و به پارگینگ منتقل شده است.

۲- مشخص کنید اظهار نظر درباره زمین لرزه تهران در موارد زیر به نحو استدلال قیاسی مطرح شده است یا  استقرای تمثیلی و یا استقرای تعمیمی؟

1- چون گسل های متعددی در تهران وجود دارد، لذا در تهران باز هم زلزله می آید.. استدلال قیاسی؛ از قوانین کلی زمین شناسی استفاده شده است.

۲- تهران مانند یک بیمار است؛ لذا هر چند وقت یک بار به خود می لرزد. استقرای تمثیلی ؛ از تشبیه به یک بیماری استفاده شده است.

۳- هر ۱۷۵ سال یکبار در تهران زلزله آمده است؛ لذا در تهران باز هم زلزله می آید

استقرایی تعمیمی ؛ از جامعه آماری و نمونه های قبلی استفاده شده است.

فعالیت تکمیلی درس پنجم منطق دهم

1- با توجه به شعر طوطی و بقال در درس چهاردهم کتاب فارسی (1) پایه دهم:

الف) مطابق با اصطلاحات منطق، نتیجه گیری طوطی، استقرایی یا قیاسی است؟

استقرایی

ب) در این شعر، کار طوطی قیاس نامیده شده است.

بنابراین اصطلاح قیاس در ادبیات معادل کدام یک از استدلال های منطقی است؟

استقرایی تمثیلی

۲- اشکال استدلالهای زیر را بیان کنید:

الف) نمک و گچ هر دو سفیدند؛ پس گچ مانند نمک شور است.

استقرای تمثیلی ( مانند ، مثل ، هم، همچنین، نیز نشانه استقرای تمثیلی است)

ب) آهن فلز است و در دمای طبیعی جامد است؛ پس جیوه نیز که فلز است، مانند آهن در دمای طبیعی جامد است. 

استقرای تمثیلی

ج) جهانگردی وارد شهر غریبی شد و برای خرید به دو مغازه مراجعه کرد که هر دو گرانفروش بودند. وی نتیجه گرفت که همه مغازه داران آن شهر گرانفروش هستند. استقرای تعمیمی

د) دیروز با وی آشنا شدم. از ظاهرش پیداست که فردی مهربان و قابل اعتمادی است؛ بنابراین تصمیم گرفته ام در شرکت وی سرمایه گذاری کنم. استقرای تمثیلی

ه) متوسط قد پانزده هزار نفر از مردم ایران ۱۶۰ سانتی متر است؛ بنابراین متوسط قد کل مردم ایران

۱۶۰ سانتی متر است. استقرای تعمیمی

٣- نوع استدلال های زیر را از میان اقسام استقرا و قیاس تعیین کنید و قوت و ضعف آنها را مشخص کنید:

الف) ابن خلدون می نویسد: تمدن مانند انسانی است که متولد می شود و رشد می کند و پس از مدتی تبدیل به جوان برومندی می شود و به اوج شکوفایی خود می رسد. اما پس از مدتی دوران پیری و کهولت آن فرا می رسد و به تدریج می میرد؛ بنابراین هر تمدنی از میان می رود

 استقرای تمثیلی : استدلالی ضعیف است؛ اما اگر نمونه های زیاد تمدن های تاریخی را بررسی کنیم، از راه استقرا می توان آن را استدلالی استقرایی تعمیمی نیمه قوی دانست

ب) سگ گله هنگام دزدیده شدن گوسفند پارس نکرده است . پس مطمئنا دزد غریبه نیست.

استقرای تعمیمی. استنتاج بهترین تبیین. استدلال قوی است اما نتیجه قطعی و یقینی نیست

. ج) از آنجا که در مدت یک سال گذشته در ساعت هفت این خیابان خلوت بوده است، امروز نیز خلوت است.

استقرای تعمیمی . قوی است

د) از آنجا که این چند روز شهر تعطیل است و بسیاری از مردم به مسافرت رفته اند، امروز در ساعت هفت این خیابان خلوت است.

استنتاج بهترین تبیین. استدلال قوی است

د) آمارها نشان می دهند که اکثر تصادفات جاده ای ناشی از سرعت غیر مجازاند.

استقرای تعمیمی استدلال قوی است و تمامی تاکسی های شهر ما، مطابق قانون زرد رنگ هستند. بنابراین، این ماشین سفید تاکسی نیست قیاسی. معتبر.

۴- با توجه به بحث آمار در درس اول از فصل چهارم کتاب ریاضی و آمار (۱) پایه دهم به سؤالات زیر پاسخ دهید:

الف) وزن ماهی های حوضچه به نحو یقینی محاسبه شده است یا تخمینی؟

 تخمینی

ب) با استفاده از کتاب آمار بگویید جامعه آماری چیست و چه ارتباطی با مبحث استقرا دارد؟

ج) آیا مشت همواره نمونه خروار است؟ توضیح دهید.

خیر همواره مشت نمونه خروار نیست؛ ولی اگر خروار یکنواخت باشد، مشت نمونه خروار است

۵- در موارد زیر به کمک استنتاج بهترین تبیین چه نتیجه ای می توان گرفت؟

تمامی احتمالات مختلف را ذکر کرده و بررسی نمایید

الف) فردی در جلوی بیمارستان با عکس رادیولوژی جلوی شما را می گیرد و از شما کمک مالی می خواهد. بیمار یا شیاد

ب) مردم جلوی در خانه ای با ظرف غذا به صف ایستاده اند. احتمالا نذری است

 ج) در ایام محرم خیابانی که معمولا خلوت بوده است، شلوغ شده است. به دلیل توزیع چای و شربت یا عبور دسته های عزاداری از آن

تهیه کننده سوالات متن درس پنجم منطق دهم: جناب آقای حیدر جلالی

برای مشاهده سایر دروس سوالات متن منطق دهم روی عبارت لینک دار کلیک کنید.