سوالات متن فصل ششم زمین شناسی یازدهم

در این نوشته سوالات متن فصل ششم زمین شناسی یازدهم چاپ سال ۹۹ رشته های ریاضی فیزیک و علوم تجربی را برای آمادگی هر چه بیشتر شما برای پرسش های کلاسی و امتحانات میان و پایان ترم.

سوالات متن فصل ششم زمین شناسی یازدهم

فصل پویایی زمین بدین شرح است:

۱-نتایج جابه جایی ورقه های سنگ کره را بنویسید.

جابه جایی ورقه های سنگ کره،سبب پیدایش پدیده های طبیعی مانند شکستگی، زمین لرزه، چین خوردگی، فوران آتشفشان و… شده است.

۲-اهمیت مطالعه شکستگی های پوسته زمین رابنویسید.

شکستگی های پوسته زمین، یکی از نشانه های پویایی زمین است . مطالعه آنها در هنگام ساخت جاده ها، سدها، تونل ها و سایر سازه های مهندسی اهمیت زیادی دارد . افزون بر آن، در تجمع آب های زیرزمینی و ذخایر نفت و گاز و تشکیل کانسنگ های گرمابی حائز اهمیت می باشد.

۳-انواع گسل ها را نام ببرید.

۴-زمین لرزه نشانه چیست؟

زمین لرزه، نشانه آشکاری از پویایی زمین است.

۵- زمین لرزه چگونه باعث جابه جایی و لرزش سنگ کره می شود؟

در هر زمین لرزه، مقدار زیادی انرژی توسط امواج لرزه ای از درون زمین آزاد و باعث جا به جایی و لرزش سنگ کره می شود.

۶- علل وقوع زمین لرزه درکشورایران را بنویسید.

کشورایران باقرارگرفتن درکمربندلرزه خیزآلپ- هیمالیا،همچون سایر مناطق واقع درکمربندهای لرزه خیز در کره زمین، تقریباً هر روز شاهد وقوع زمین لرزه در مناطق مختلف می باشد بسیاری ازمناطق مسکونی ایران همچون تبریز، ری، دامغان، نیشابور، طبس و …بارها توسط زمین لرزه ویران شده اند ..

۷- علت اصلی زمین لرزه چیست؟

علت اصلی زمین لرزه، حرکت ورقه های سنگ کره است. سنگ های سازنده پوسته در مقابل نیروی وارده، رفتار الاستیک از خود نشان می دهند . چنان چه تنش از مقاومت سنگ فراتر رود، سنگ ها دچار شکستگی می شود و انرژی زمین لرزه از محل شکستگی به صورت امواج لرزهای، آزاد می شود.

۸- کانون زمین لرزه را تعریف کنید.

محلی درون زمین است که انرژی ذخیره شده از آنجا آزاد می شود .

۹- مرکزسطحی زمین لرزه چیست؟

نقطه ای در سطح زمین است که در بالای کانون زمین لرزه قراردارد. این مرکز، کمترین فاصله را از کانون زمین لرزه دارد.

۱۰- انواع امواج لرزه ای را نام ببرید.

امواج درونی یا اولیه و امواج سطحی یا ثانویه

۱۱-انواع امواج درونی را نام برده و توضیح دهید.

این امواج در کانون زمین لرزه ایجاد می شوند و در داخل زمین منتشر می گردندو شامل امواج P و S می باشند. امواج P بیشترین سرعت را دارند به همین دلیل، اولین امواجی هستندکه توسط دستگاه لرزه نگار ثبت می شوند . این امواج، از محیط های جامد، مایع و گاز می گذرند، سرعت امواج در محیط های مختلف، متفاوت است . هر چه تراکم سنگ ها بیشتر باشد، امواج سریع ترحرکت می کنند. هر چه تراکم سنگ ها بیشتر باشد، امواج سریع ترحرکت می کنند.

۱۲- امواج ثانویه چیست؟
این امواج بعد از امواج ، P توسط لرزه نگارها ثبت می شوند. این امواج، فقط ازمحیط های جامد عبور می کنند.

۱۳- انواع امواج سطحی رانام ببرید .

این امواج در کانون تولید نمی شوند؛ بلکه از برخورد امواج درونی با فصل مشترک لایه ها و سطح زمین ایجاد می شوند. متداول ترین آنها امواج لاو (L) و ریلی (R ) هستند.

۱۴-امواج لاو( L ) چیست؟

امواج L امواجی هستند که پس از موج S توسط لرزه نگارها ثبت می شوند.

۱۵- امواج رایلی ( R)چیست؟

آخرین امواجی هستند که توسط لرزه نگارها ثبت میشوند. حرکت این موج، شبیه امواج دریا است

۱۶-امواج زمین لرزه چگونه منتشرمی شوند وچه مدت طول می کشد تا به ایستگاه ایستگاه لرزه نگاربرسد؟

امواج زمین لرزه، تا فاصله بسیار طولانی ازکانون زمین لرزه منتشر می شوند. با ادامه انتشار آن ها در فاصله حدود ۱۱۱۰ کیلومتری از مرکز سطحی زمین لرزه، پس از آنکه موج P ثبت می شود، حدود ۱۰ دقیقه طول می کشد تا موج S به این منطقه برسد.

۱۷- منظورازگروه لرزه هاچیست؟توضیح دهید.

در هر زمین لرزه، از گروه لرزه ها صحبت می شود که شامل پیش لرزه، لرزه اصلی و پس لرزه است. زمین لرزه،معمولاًکمترازیک دقیقه طول می کشد.

۱۸- روش های توصیف و اندازه گیری زمین لرزه را بنویسید و توضیح دهید.

برای توصیف و اندازه گیری زمین لرزه از دو مقیاس شدت و بزرگا استفاده می شود . مقیاس شدت برحسب مرکالی است که میزان خرابی های ایجاد شده را از ٠تا ۱۰ طبقه بندی می کند.

۱۹- چارلز ریشترکیست؟

ریشتر، واحد اندازه گیری بزرگی زمین لرزه است که به افتخار چارلز ریشتر نام گذاری شده است. وی برای اولین بار، بزرگی زمین لرزه را براساس مقدار انرژی آزاد شده محاسبه کرد .

۲۰- ارتباط بین میزان انرژی آزاد شده با شدت ارتعاشات ودامنه نوسانات زمین لرزه را بنویسید.

هرچه انرژی آزاد شده، توسط یک زمین لرزه زیادتر باشد ارتعاشات ناشی از آن، شدیدتر و دامنه نوسانات امواج آن زلزله، بزرگ تر خواهد بود .

۲۱-روش تعیین بزرگی زمین لرزه را نام ببرید.

بزرگی(بزرگا) زمین لرزه را به کمک اطلاعات لرزه نگار، تعیین می کنند . این اطلاعات در حقیقت، همان اندازه گیری دامنه امواج زمین لرزه، برحسب میکرون است و ریشتر، لگاریتم بزرگ ترین دامنه موجی است که در فاصله یک صد کیلومتری از مرکز یک زمین لرزه، توسط لرزه نگار استاندارد ثبت شده باشد.

۲۲-ارتباط هرواحد بزرگا با دامنه امواج ومقدارانرژی آزاد شده توسط زمین لرزه را بنویسید.

۶برابر افزایش می یابد. بزرگی / به ازای هر یک واحد بزرگا، دامنه امواج ۱۰ برابر و مقدار انرژی ۱۰ زمین لرزه در تمام نقاط زمین یکسان است، اما شدت آن با دور شدن از مرکز سطحی زمین لرزه کاهشمی یابد.

۲۳- علل پیدایش رشته کوه های البرز وزاگرس را بنویسید.

رشته کوه هایی مانند البرز و زاگرس، حاصل چین خوردگی بخشی از سنگ کره است .

۲۴- انواع چین ها رانام ببرید.

چین ها، به شکل های تک شیب، تاقدیس و ناودیس و… دیده می شوند .

۲۵- تاقدیس چیست؟

در صورتی که لایه های سنگی طوری خم شوند که لایه های قدیمی تر در مرکز و لایه های جدیدتر در حاشیه قرارگیرند، تاقدیس تشکیل می شود

۲۶- ناودیس چیست؟

و چنان چه لایه های جدیدتر در مرکز و لایه های قدیمی تر در حاشیه چین قرارگیرند، ناودیس به وجود می آید.

۲۷-فعالیت آتشفشان ها در کدام نقاط کره زمین اتفاق می افتد؟

فعالیت آتشفشان ها در تمام نقاط کره زمین، داخل خشکی ها، در بستر اقیانوس ها، زیر دریاها ودریاچه های بزرگ صورت می گیرد.

۲۸-مواد خارج شده از آتشفشان ها رانام ببرید.

مواد خارج شده از آتشفشان ها، به صورت جامد )تفرا( مایع )لاوا یا گدازه( و بخارهای آتشفشانی)فومرول( است.

۲۹- سنگ های آذرآواری چگونه تشکیل می شود؟

در آتشفشان های انفجاری، مواد جامد آتشفشانی به هوا پرتاب می شوند . از به هم چسبید ن و سخت شدن این مواد، گروهی از سنگ های آتشفشانی، به نام سنگ های آذرآواری تشکیل می شوند .

۳۰- توف آتشفشانی چیست؟

در صورتی که خاکستر آتشفشانی در محیط های دریایی ته نشین شوند، توف آتشفشانی حاصل می شود .

۳۱- توف های سبز البرزدرکدام نواحی تشکیل می شوند؟

توف ها در فوران آتشفشان های زیردریایی، به خصوص در نقاط کم عمق آب تشکیل می شوند؛ به عنوان مثال می توان توف های سبز البرز را نام برد. توف، یک نوع سنگ آذرآواری است.

۳۲- گدازه چیست؟

گدازه ها، مواد مذابی هستند که از دهانه آتشفشان خارج می شوند. هر چه گدازه روان تر باشد، مخروط آتشفشان، شیب و ارتفاع کمتری دارد .

۳۳- بخارهای آتشفشانی چیست؟

مواد مذاب درون زمین، حاوی مقداری گاز و بخار آب می باشد .
ترکیب شیمیایی گازهای خروجی از آتشفشان، بسیار متفاوت است. بیشتر گازهای آتشفشانی را بخار آب، گازهای کربن دی اکسید،اکسیدهای گوگردی، نیتروژن دار، کلردار وکربن مونو اکسید تشکیل می دهند .

۳۴- مرحله فومرولی را تعریف کنید.

پس ازفعالیت یک آتشفشان، خروج گاز)مرحله فومرولی(ممکن است سال ها وحتی قرن هاادامه داشت باشد . درحال حاضر آتشفشان های دماوندو تفتان درمرحله فومرولی به سر می برند وازدهانه آن ها بخارآب، گازگوگردو…خارج می شود.

۳۵- دو آتشفشان ایران که درمرحله فومرولی هستند را نام ببرید.

دماوند و تفتان

۳۶- مهم ترین فواید آتفشان ها را بنویسید.

آتشفشان ها در تشکیل هواکره ،آبکره،تشکیل خاک،تشکیل پوسته جدید اقیانوسی ،پیدایش چشمه های آب گرم معدنی ،انرژی زمین گرمایی و ایجاد رگه های معدنی نقش زیادی دارند.

۳۷- نقش آتشفشان ها درتشکیل هواکره را بنویسید.

در گذشته همراه با سرد شدن زمین، بخش زیادی از گازهای درون زمین از طریق فعالیت آتشفشان – ها، از شکستگی ها و منافذ خارج شدند و شرایط لازم برای تشکیل هوا کره فراهم گردید.

۳۸-نقش آتشفشان ها درتشکیل آبکره را بنویسد.

بخشی از گازهای خروجی از آتشفشان ها، با یکدیگر ترکیب شده و آب را به وجودآورده اند. آب، فرورفتگی های سطح زمین را پر کرده و باعث ایجاد اقیانوس ها، دریاها، دریاچه ها ورودها شده است .

۳۹- نقش آتشفشان تشکیل خاک و رسوب را توضیح دهید.

خاکستر و گدازه آتشفشانی از دهانه آتشفشان خارج می شود و خاک حاصلخیزی را به وجود می آورد. برخی از مزارع حاصلخیز جهان بر روی خاکسترهای آتشفشانی قرارگرفته است؛ مانند آمریکای مرکزی و اندونزی .

۴۰- نقش آتشفشان ها درتشکیل پوسته جدید اقیانوسی را بنویسید.

خروج مواد مذاب گوشته از محور میانی رشته کوه های میان اقیانوسی، سبب تشکیل پوسته جدید اقیانوسی می شود. نتیجه این آتشفشانها، علاوه بر گسترش بستر اقیانوسها در این مناطق، سبب نزدیک شدن ورقه ها در محل گودال هایاقیانوسی می شوند. در این مناطق، به علت برخورد ورقه ها، فرو رانش صورت می گیرد و کوه هابه وجود می آیند. کوه ها نیز، با ایجاد پستی و بلندی در سطح زمین، سبب تداوم فرسایش ورسوب گذاری می گردند .

۴۱- نقش آتشفشان ها درتشکیل رگه های معدنی را بنویسید.

فعالیت آتشفشانی منجر به تشکیل برخی رگه های معدنی مانند طلا، نقره، مس و آهن می شود.

۴۲- اهمیت چشمه های آب گرم چیست؟
آب این چشمه ها از نظر بهداشتی برای درمان بیماری های پوستی و آرامش عضلانی مفیدهستند و با
جذب گردشگران، سبب رونق اقتصاد محلی می شوند.

۴۳- آب های گرم درون پوسته زمین چگونه به سطح زمین می رسند؟

آب هایی که درون پوسته هستند، گرم می شوند و از طریق شکستگی های سطح زمین، به صورت چشمه های آب گرم و… در سطح زمین ظاهر می شوند.

۴۴- کدام کشور بخش عمده انرژی مورد نیاز خود را از انرژی زمین گرمایی تأمین می کند؟

ایسلند

۴۵- در کشور ما اولین نیروگاه زمین گرمایی خاورمیانه در کدام شهر تأسیس شده است؟

مشکین شهر استان اردبیل

تهیه و تنظیم سوالات متن فصل ششم زمین شناسی یازدهم : جناب آقای محسن یوسفی