جواب اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۵۲ علوم هفتم

در این نوشته با جواب اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۵۲ علوم هفتم همراه شما هستیم.

جواب صفحه ۵۲ علوم هفتم

با مراجعه به منابع معتبر علمی دربارهٔ اثر عواملِ دیگر بر شکل مسیر رود (مستقیم یا مارپیچی) اطلاعاتی جمع‌آوری و به کلاس گزارش کنید.

مسیر رودخانه‌ها می‌تواند مستقیم یا مارپیچی باشد و این شکل مسیر تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. در ادامه به مهم‌ترین این عوامل می‌پردازیم:

۱. شیب زمین

• شیب تند: وقتی رودخانه در مسیری با شیب زیاد جریان دارد، تمایل دارد که به شکل مستقیم حرکت کند. این به دلیل نیروی گرانشی قوی‌تری است که آب را با سرعت بیشتری به سمت پایین می‌کشد و اجازه ایجاد پیچ‌ و خم‌های زیاد را نمی‌دهد.
• شیب ملایم: در مناطقی با شیب کم، جریان آب کندتر می‌شود و به راحتی می‌تواند به سمت طرفین منحرف شود. در این شرایط، رودخانه به شکل مارپیچی حرکت می‌کند.

۲. نوع خاک و رسوبات

• اگر رودخانه از مناطقی با خاک نرم و رسوبات ریز عبور کند، راحت‌تر می‌تواند مسیر خود را تغییر دهد و پیچ و خم‌های زیادی به وجود آورد. خاک‌های سست اجازه می‌دهند که آب به راحتی زمین را فرسایش داده و مسیرهای جدیدی ایجاد کند.
• در مقابل، مناطقی با خاک‌های سخت یا سنگی باعث می‌شوند که رودخانه نتواند مسیر خود را به آسانی تغییر دهد و به شکل مستقیم حرکت کند.

۳. حجم و سرعت آب

• حجم زیاد آب: رودخانه‌هایی که حجم زیادی آب حمل می‌کنند، معمولاً جریان قوی‌تری دارند و می‌توانند به راحتی فرسایش ایجاد کنند. این باعث ایجاد مسیرهای مارپیچی می‌شود.
• حجم کم آب: رودخانه‌هایی با حجم کمتر و جریان آرام‌تر معمولاً مسیرهای مستقیم‌تری دارند، زیرا توانایی فرسایش و تغییر مسیر کمتری دارند.

۴. موانع طبیعی

• موانع طبیعی مانند تپه‌ها، کوه‌ها و صخره‌ها می‌توانند مسیر رودخانه را تغییر دهند و باعث شوند که رودخانه به دور این موانع بپیچد. این موانع باعث شکل‌گیری پیچ‌ و خم‌های طبیعی در مسیر رودخانه می‌شوند.

۵. نیروهای فرسایش و رسوب‌گذاری

• فرسایش: فرسایش بستر و کناره‌های رودخانه توسط آب، به تدریج مسیر رودخانه را تغییر می‌دهد. در مناطقی که فرسایش بیشتر است، مسیر رودخانه پیچیده‌تر می‌شود.
• رسوب‌گذاری: در مناطقی که آب مواد رسوبی زیادی حمل می‌کند، رسوب‌گذاری در بخش‌های داخلی پیچ‌ها باعث گسترش مارپیچ‌ها می‌شود. این فرایند به تدریج مسیر رودخانه را تغییر می‌دهد.

۶. پوشش گیاهی

• پوشش گیاهی انبوه می‌تواند سرعت جریان آب را کاهش داده و فرسایش خاک را کاهش دهد، که در نتیجه می‌تواند از ایجاد مسیرهای مارپیچی جلوگیری کند. در مناطقی با پوشش گیاهی کم، رودخانه‌ها به دلیل فرسایش بیشتر، پیچ‌ و خم‌های بیشتری ایجاد می‌کنند.