سوالات متن درس سیزدهم تاریخ دهم انسانی+پاسخ پرسش های نمونه

در این نوشته با سوالات متن درس سیزدهم تاریخ دهم انسانی همراه شما دهمی های انسانی هستیم در ادامه می توانید جزوه پرسش و پاسخ درس سیزدهم تاریخ پایه دهم رشته انسانی را به همراه جواب پرسش های نمونه این درس را مشاهده کنید.

سوالات متن درس سیزدهم تاریخ دهم

درس سیزدهم (اقتصاد و معیشت)

۱- وضعیت کشاورزی در میان اقوام آریایی را شرح دهید؟

اقوام آریایی هنگام ورود به ایران، اطلاع چندانی از کشاورزی و صنعت نداشتند. آنان در نتیجه همزیستی با بومیان ایران و همسایگان خود در بین النهرین، کم کم با شیوه زندگی روستایی و شهری آشنا شدند و به یک جانشینی و کشاورزی روی آوردند. آموزه های زرتشت با تشویق مردم به کشت و کار، تأثیر بسزایی بر انتقال تدریجی آریاییان از زندگی شبانی به زندگی مبتنی بر کشاورزی داشت.

۲- کشاورزی در ایران باستان چگونه رونق یافت؟

در عصر باستان، کشاورزی اساس زندگی اقتصادی ایرانیان به شمار می رفت. بیشتر مردم کشاورز بودند و روستاییان عمده جمعیت ایران را تشکیل می دادند. مهمترین محصولات کشاورزی عبارت بودند از جو، گندم، برنج، میوه و سبزی که به صورت دیم و آبی کشت می شدند. کشاورزان با استفاده از آب رودخانه ها، چشمه ها و قنا تها، زمین ها و باغها را آبیاری می کردند.

۳- در ایران باستان بیشتر زمین های کشاورزی و حتی گله های دام متعلق به چه کسانی بود؟

متعلق به شاه، خاندان شاهی، مقام های حکومتی، اشراف، روحانیان بزرگ و متولیان معبدها و یا آتشکده ها بود.

4- زمین های کشاورزی در ایران باستان چگونه اداره می شدند؟

آنان غالب در شهرها زندگی می کردند و از طریق نمایندگان خوداملاکشان را اداره می کردند و یا اجاره می دادند. البته شمار معدودی از کشاورزان قطعه زمین کوچکی داشتند، امابیشترشان فاقد زمین بودند. آنان بر روی زمین های متعلق به بزرگان، کار می کردند و سهمی از محصول را دریافت می کردند.

5- اقدامات شاهان هخامنشی برای پیشرفت کشاورزی را بنویسید.

۱- آنان به منظور تشویق کشاورزی، افرادی را که اقدام به آبادانی زمین های بایر می نمودند تا پنج نسل، از پرداخت مالیات معاف می کردند.

۲- از دیگر اقدام های مهم هخامنشیان برای توسعه کشاورزی، کندن قنات، احداث بند و سد بر روی رودها و حفر نهرهای انتقال آب در سرتاسر قلمرو خود بود.

6- وضعیت کشاورزی در دوره ساسانیان چگونه بود؟

حکومت ساسانیان برای پیشرفت کشاورزی، کوشش زیادی کرد. یکی از مقامهای عالی مرتبه دربار ساسانی که عنوان واستریوشان سالار رئیس روستاییان و کشاورزان به شمار می رفت. او علاوه بر مسئولیت گردآوری مالیات های بخش کشاورزی، برای توسعه و ترویج آبادانی و کشت و کار نیز کوشش می کرد. در دوره ساسانیان، سدها بخصوص بررودهای دجله، فرات و کارون، بسته و آبراهه های (نهرهای متعددی باهدف آبیاری زمین های کشاورزی ایجاد شد.

۷- در دوره ساسانیان کشاورزی در چه مناطقی توسعه زیادی پیدا کرد؟

بین النهرین (آسورستان / سواد) خوزستان و سیستان

۸- مهمترین عوامل ضعف و انحطاط کشاورزی در اواخر دوره ی ساسانیان را ذکر کنید؟

طغیان رودخانه های دجله و فرات و خراب شدن آب بندها و سدها

9- وضعیت راه در دورهی هخامنشیان چگونه بود؟

در دوره هخامنشیان شبکه وسیعی از جاده ها ساخته شد که مراکز اصلی حکومت را به یکدیگر و همچنین به کشورهای همسایه وصل می کرد. مهمترین آنها جاده شاهی بود که به فرمان داریوش بزرگ احداث گردید. این جاده به طول بیش از ۲۴۰۰ کیلومتر، شوش، یکی از پایتخت های هخامنشی را به شهر سارد در آسیای صغیر متصل می کرد. در جاهایی که زمین سست یا باتلاقی بود، جاده راسنگ فرش می کردند.

۱۰- اقدامات داریوش اول برای توسعه راههای دریایی را بنویسید.

۱- داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی در جریان لشکرکشی به هندوستان، وقتی که به رود سند رسید، یکی از اهالی آسیای صغیر به نام اسکلاس را مأمور کشف مسیرهای آبی کرد.

۲- یکی دیگر از اقدامات مهم و مدبرانه داریوش در زمینه توسعه راه های دریایی، اتصال دریای سرخ به رودنیل بود.

۱۱- وضعیت راه ها در دورهی اشکانیان و ساسانیان چگونه بود؟

در دوران فرمانروایی اشکانیان و ساسانیان نیز، راهها و وسایل ارتباطی، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بودند و توجه زیادی به نگهداری و امنیت جاده ها صورت می گرفت. در این دوران، همانند زمان هخامنشیان، چاپارخانه ها همچنان دایر بودند؛ کاروانسراهای جدیدی در مسیر راهها ساخته شد و چاهها و قنات هایی برای تأمین آب آنها، حفر گردید.

۱۲- تأثیر راه ها در زندگی مردم ایران باستان را شرح دهید؟

راهها در عصر باستان علاوه بر آنکه امکان جا به جایی کالاها و مسافران را فراهم می آوردند، در انتقال اندیشه ها و فرهنگ هانیز نقش مهمی داشتند. از طریق مسیرهای ارتباطی زمینی و دریایی بود که فرهنگ، هنر و معماری اقوام و جوامع عهد باستان در بخش های وسیعی از جهان آن روزگار بر یکدیگر تأثیر گذاشتند. بسیاری از آیین ها و دین های باستانی، از طریق جادهها، از شرق به غرب عالم و یا بالعکس راه یافتند.

همچنین ببینید:سوالات درس به درس اقتصاد دهم

۱۳- تا زمان داریوش اول هخامنشی سکه های طلا و نقره بیشتر در چه مناطقی رواج داشت؟

سکه های طلا و نقره بیشتر در مناطقی مثل بابل، لیدی و شهرهای فنیقی نشین سواحل شرقی دریای مدیترانه رایج بود.

14- وضعیت پول در دوره ی داریوش اول را توضیح دهید؟

داریوش سکه هایی با وزن و عیار مشخص ضرب کرد که در سراسر قلمرو هخامنشیان و حتی فراتر از آن اعتبار داشت. سکه طلایی داریوش موسوم به دریک، شهرت فراوان یافت. ضرب سکه طلا در انحصار شاهان بود و شهربی ها

ساتراپ ها) با اجازه پادشاه می توانستند سکه نقره ضرب کنند. نظام پولی که داریوش هخامنشی ایجاد کرد، معیاری برای ارزشگذاری کالاها و خدمات در نواحی مختلف پادشاهی هخامنشی شد و عامل مهمی در بسط و گسترش تجارت داخلی و خارجی بود.

۱۵- وضعیت پول در دوره ی اشکانیان و ساسانیان را شرح دهید؟

در دوران اشکانیان و به ویژه ساسانیان کاربرد پول به خصوص در شهرها گسترش یافت و سکه های نقره ای و مسی در مبادلات تجاری در منطقه وسیعی به جریان افتاد. تعداد فراوانی از سکه های ساسانی، در ایران و سرزمین های هم جواریافته شده است.

۱6- اوزان و مقیاس در ایران باستان چگونه بود؟

هخامنشیان واحدهای وزن ایلامیان را حفظ کردند و واحدهای تازه ای به آن افزودند. به دستور داریوش بزرگ، واحدهای وزن و مشخصی برای شهریاری هخامنشی تعیین شد. تعدادی از وزنه های آن دوره بر جا مانده است. پیمانه یا کیل در زندگی اقتصادی آن دوران از اهمیت ویژه ای برخوردار بود، چون میزان و مقدار مواد خوراکی را به جای وزن کردن، با پیمانه تعیین می کردند.

۱۷- صنعت در ایران در دورهی هخامنشیان را شرح دهید؟

حکومت هخامنشی با یکپارچه ساختن سرزمین های ثروتمند و متمدنی که مردمان آنها دارای تجربیات فراوانی در تولید کالاهای مختلف بودند، کمک شایانی به رونق اقتصادی و توسعه صنعت کرد.

آثار و اشیای برجای مانده از آن دوره، بیانگر پیشرفت صنایع فلزکاری، سفالگری و بافندگی است. از محتوای لو حهای گلی کشف شده از خزانه تخت جمشید معلوم می شود که در زمان هخامنشیان، کارگاه هایی وجود داشته که متعلق به شاه بودند و اشیا و مواد خوراکی مورد نیاز کاخ شاهی را تولید می کردند. استادکاران و صنعتگرانی از سرتاسر قلمرو پهناور هخامنشی در این کارگا هها مشغول به کار بودند

۱۸- صنعت در ایران در دورهی سلوکیان و اشکانیان را شرح دهید؟

مدارک تاریخی، دلالت بر رونق نسبی تولیدات صنعتی و کارگاهی در دوران سلوکیان و مخصوصا اشکانیان دارد.

۱۹- صنعت در ایران در دورهی ساسانیان را شرح دهید؟

در دوران فرمانروایی ساسانیان، همگام با توسعه شهرنشینی، صنعت نیز رشد کرد و کیفیت کالاهای تولیدی بهتر شد. صنعت بافندگی به خصوص بافت پارچه های ابریشمی در آن زمان، ترقی شایانی کرد. حکومت ساسانی با در اختیار گرفتن واردات ابریشم خام از چین و کوچاندن بافندگان ماهر از قلمرو روم در شام (سوریه) به ایران، کارگاه های بافندگی متعددی را در شوش، جندی شاپور (گندی شاپور) و شوشتر ایجاد کرد.

این کارگاه ها نوعی از پارچه های زربافت و ابریشمی را تولید می کردند که در جهان آن روز شهرت و مشتریان فراوان داشتند.

حتی چین که خود پایه گذار صنعت ابریشم بود، پارچه های ابریشمی ایرانی را می خرید. در دوره ساسانی نیز کارگاه های متعددی وجود داشت که متعلق به حکومت بود و کالاهای مورد نیاز شاه، دربار، سپاه و تشکیلات اداری را تأمین می کردند.

۲۰- وضعیت تجارت در دوره هخامنشی چگونه بود؟

پس از شکل گیری حکومتی قدرتمند توسط اقوام آریایی در ایران، به خصوص در پی روی کار آمدن شهریاری هخامنشیان، تجارت داخلی و خارجی ایران توسعه پیدا کرد. پیدا شدن سکه های هخامنشی و مصنوعات نواحی تابعه این سلسله در سواحل رودهای دانوب وژن در مرکز اروپا و سیلان در جنوب آسیا، نشانه ای از برقراری روابط بازرگانی با سرزمین های دور است.

در آن زمان، شهر بابل در قلب پادشاهی هخامنشی، مرکز تجاری مهمی به شمار می رفت. بازرگانانی از سرزمین های مختلف در آنجا مشغول داد و ستد بودند.

بنادر خلیج فارس و نیز بنادر واقع در سواحل شرقی دریای مدیترانه، از مراکز اصلی تجارت دریایی آن دوره محسوب می شدند. در عهد هخامنشیان تجارت مانند گذشته، محدود و منحصر به اشیای تجملی و گران قیمت نبود، بلکه شامل انواع مختلفی از مواد اولیه مانند فلزات و چوب، محصولات کشاورزی و دامی و تولیدات صنعتی می شد.

بخش قابل توجهی از کالاهای تجاری را اجناس مورد نیاز مردم ماننداثاث منزل، ظروف آشپزخانه و مواد خوراکی تشکیل می داد.

۲۱- وضعیت تجارت در دورهی سلوکیان و اشکانیان را توضیح دهید؟

در دوران حکومت سلوکیان، تجارت رونق گذشته را نداشت، از حجم مبادله کالاهای ارزان قیمت کاسته شد و در عوض اشیای تجملی، جای آنها را گرفت. با به قدرت رسیدن اشکانیان، بار دیگر جریان داد و ستد به خصوص بازرگانی خارجی رونق اساسی گرفت.

یکی از عوامل مهم این رونق، برقراری روابط سیاسی و تجاری میان ایران و چین، و در پی آن گشایش جاده معروف ابریشم بود. ایران در آن دوره به عنوان واسطه تجاری بزرگ، میان چین و هند از یک سو، و اروپا از سوی دیگر عمل می کرد. در زمان اشکانیان، ابریشم چین

و ادویه هندوستان مشتریان زیادی در قلمروروم داشت. بنابراین درآمد هنگفتی از حقوق گمرکی، عوارض حمل و نقل و راهداری، نصیب حکومت اشکانی می شد.

همچنین ببینید: سوالات درس به درس جامعه شناسی دهم

22- تجارت در دوره ی ساسانیان چگونه بود؟

در دوران فرمانروایی ساسانیان، تجارت در مسیرهای زمینی و دریایی گسترش چشمگیری پیدا کرد و بازرگانان ایرانی در مناطق وسیعی از جهان آن روزگار، از چین تا شرق آفریقا و مرکز اروپا، مشغول داد و ستد بودند. سکه های نقره ساسانی در بیشتر این مناطق، رایج و معتبر بود. ساسانیان به مراتب بیشتر از حکومت های پیشین بر کار تجارت نظارت می نمودند و قوانین و مقررات مربوط به خرید وفروش را اجرا می کردند.

۲۳- مهم ترین هدف اصلی تشکیلات اداری (نظا م دیوان سالاری در ایران باستان چه بود؟

رسیدگی به وضعیت دخل و خرج کشور و سامان دادن منابع درآمد و مخارج عمومی

۲۶- عمده ترین منابع درآمد حکومت در ایران باستان را ذکر کنید؟

انواع مالیا تها، شامل مالیات کشاورزی و دام، مالیات پیشه وران و مالیات سرانه؛ عوارض گمرکی، حمل و نقل و راهداری و حق بهره برداری از معادن و جنگل ها

27- وضعیت اقتصاد و معیشت ایران در دوران باستان چگونه بود؟

وضعیت اقتصاد و معیشت ایران در دوران باستان همواره تحت تأثیر عوامل سیاسی، مدیریتی و اقلیمی قرار داشت. در زما نهایی که صلح، آرامش و امنیت حکم فرما بود و زمامدارانی لایق و کاردان حکومت میکردند، فعالیت های اقتصادی، شرایط مطلوبی داشت و مردم با خیال آسوده به کسب و کار می پرداختند و از حداقل امکانات رفاهی و معیشتی برخوردار بودند.

۲۹- در ایران باستان چه عواملی بر وضعیت اقتصادی و تولید تأثیر منفی می گذاشت؟

در دورانی که حکومت مرکزی ضعیف و آشوب و ناامنی فراگیر می شد و یا دشمنان خارجی به ایران هجوم می آوردند و همچنین عوامل طبیعی و اقلیمی به خصوص خشکسالی، سیل و طغیان رودخانه ها و تخریب سدها و گاهی نیز بروز بیماریهای فراگیر و کشنده ای چون طاعون و وبا موجب مرگ و میر گسترده نیروی کار نیز گاهی بر وضعیت اقتصادی و تولید تأثیر منفی می گذاشت.

پرسش های نمونه سیزدهم تاریخ دهم

1- عوامل مؤثر بر رونق و شکوفایی کشاورزی ایران را در عصر باستان فهرست کنید.

۲- چرا حکوم تها در ایران باستان به را هها و وسایل حمل و نقل اهمیت زیادی می دادند؟

٣- سه مورد از اقدامات مهم داریوش اول هخامنشی را که بر وضعیت اقتصادی اثر گذاشت، فهرست کنید.

4- به نظر شما چرا اشکانیان و ساسانیان مانع از روابط مستقیم تجاری میان روم با هند و چین می شدند؟

5- عوامل مؤثر بر وضعیت اقتصاد و معیشت مردم ایران را در دوران باستان شرح دهید.

تهیه کننده سوالات متن درس سیزدهم تاریخ دهم : جناب آقایان محمد امیر و بهرام شفیع

برای مشاهده سایر سوالات متن تاریخ دهم انسانی روی عبارت لینک دار کلیک کنید.