سوالات متن درس ششم دین و زندگی یازدهم

در این نوشته تمامی سوالات متن درس ششم دین و زندگی یازدهم رشته های (تجربی ریاضی و فنی) که شامل 46 سوال می باشد گردآوری شده است که در ادامه می توانید سوالات متن درس ششم دین و زندگی یازدهم را مشاهده کنید.

سوالات متن درس ششم دین و زندگی یازدهم

درس ششم: « پیشوایان اسوه

 پیامبر اکرم (ص) پس از «…… »» سال تلاش برای هدایت مردم « ……»، با دعوت مردم « ……»، به این شهر هجرت کرد و  به فرمان خداوند، «حکومت اسلامی» را بنا نهاد.

١) دوازده – مدینه – مکه 

۲) دوازده – مکه -مدینه

۳) سیزده – مدینه – مگه 

4) سیزده – مکه مدینه

حکومت اسلامی پیامبر اکرم (ص) چگونه در شهر مدینه گسترش یافت؟ شرح دهید.

پاسخ: این حکومت، به تدریج » گسترش یافت و در مدت ده سال، سراسر شبه جزیره عربستان را فرا گرفت. آن حضرت، در مدت این ده سال، به گونه ای زندگی کرد که در همه زمینه های « فردی » و «اجتماعی »، از جمله در جایگاه رهبری، از سوی خداوند به عنوان الگو و اسوه انسان ها معرفی شد.

خداوند درباره ایشان فرمود: « قطعأ برای شما در رسول خدا، سرمشق نیکویی است برای کسی که به خداوند و روز رستاخیز امید دارد و خدا را بسیار یاد می کند.»

با توجه به آیه شریفه : « لقد کان لکم فی رشول الله أسوه حسنه لمن کان یرجو الله والیوم الآخر وذکر الله کثیرا»؛ بنویسید، رسول خدا (ص) برای چه کسی سرمشق نیکویی» است؟

پاسخ: کسی که؛۱) به خداوند و روز رستاخیز قیامت امید دارد.

۲) خدا را بسیار یاد کند.

امام علی (ع)، وقتی که حکومت را به دست گرفت، اعلام کرد که بر اساس چه چیزهایی حکومت می کند؟

پاسخ: اعلام کرد که من بر اساس « دستورات قرآن » و « سنت رسول خدا (ص) » حکومت می کنم و بر همین اساس، اصلاحات مهمی را در جامعه آغاز کرد.

چهار مورد از ویژگی های سیره پیامبر اکرم (ص) در رهبری جامعه را فقط نام ببرید.

پاسخ: ۱) تلاش برای برقراری عدالت و برابری

۲) محبت و مدارا با مردم

۳) سخت کوشی و دلسوزی در هدایت مردم

4) مبارزه با فقر و محرومیت

 از ویژگی های سیره پیامبر اکرم (ص) در رهبری جامعه، «تلاش برای برقراری عدالت و برابری است» آن را توضیح دهید

پاسخ: یکی از اهداف مهم حکومت الهی رسول خدا (ص)،«اجرای عدالت» بود. ایشان در این مورد با قاطعیت عمل کرد و کوشید تا جامعه ای «عادلانه» بنا کند که در آن از تبعیض خبری نباشد و همه در برابر قانون الهی «یکسان» باشند.

این اقدام ایشان، در شرایطی انجام می گرفت که در جامعه آن روز حجاز و سایر کشورها، تبعیض و تفاوت طبقاتی، یک قانون پذیرفته شده بود و کسی با آن مخالفت نمی کرد.

پیامبر اکرم (ص)، در تقسیم بیت المال مسلمانان» چگونه عمل می کرد؟

پاسخ: درآمد آن را به «مساوی تقسیم می کرد و فرقی میان عرب و غیر عرب نمی گذاشت.

پیامبر اکرم (ص) در مقابل متجاوزان به حقوق ایشان و دیگران، چگونه روشی پیش می گرفتند؟

پاسخ: با همه بردباری و ملایمتی که در برابر ضایع شدن حق شخصی خود داشت، در برابر ضایع شدن حقوق افراد جامعه می ایستاد و کوتاه نمی آمد و افراد متجاوز به حقوق مردم را در هر موقعیت و مقامی که بودند، مجازات می کرد.

طبق فرمایش رسول خدا (ص)؛ علت این که اقوام و ملل پیشین دچار سقوط شدند، چیست؟

پاسخ: به خاطر این که در اجرای عدالت، «تبعیض» روا می داشتند. اگر شخصی قدرتمند و صاحب نفوذ از ایشان دزدی می کرد رهایش می کردند و اگر فردی ضعیف دزدی می کرد، وی را مجازات می کردند.

هر کدام از موارد ذیل، با کدام از ویژگی های سیره پیامبر اکرم (ص) در رهبری جامعه مرتبط است؟

الف: «ایشان، برای اولین بار در جامعه آن روز، برابری همه افراد در برابر قانون را اعلام کرد.»

  ب: ایشان، عرب و غیر عرب و سیاه و سفید را برابر دانست و در مقابل تعصبات قومی و قبیله ای ایستاد.

پاسخ: الف: (تلاش برای برقراری عدالت و برابری) ب: (تلاش برای برقراری عدالت و برابری) هم به رفتار رسول خدا (ص) با مردم به قدری محبت آمیز» بود که مردم …..  ایشان را پدر مهربان خود می دانستند و در سختی ها به ایشان پناه می بردند

 – ب) برای نزدیک شدن به ایشان، عیب دیگران را نزد وی بازگو می کردند حدیث شریف بوی که در آن می فرماید: « بدیهای یکدیگر را پیش من بازگو نکنید، زیرا دوست دارم با دلی پاک و خالی از کدورت با شما معاشرت کنم.»

به کدام یک از ویژگی های سیره پیامبر اکرم (ص) در رهبری جامعه اشاره دارد؟

۱) تلاش برای برقراری عدالت و برابری

 ۲) محبت و مدارا با مردم

۳) سخت کوشی و دلسوزی در هدایت مردم

4 مبارزه با فقر و محرومیت

رفتارهای محبت آمیز رسول خدا (ص) با مردم را بنویسید.

پاسخ: ۱) هر کس به خانه ایشان می رفت، به او احترام می گذاشت تا آن جا که گاهی ردای خود را زیر پای او پهن می کرد یا بر جای خود می نشاند.

۲) هرگز در مقابل یارانش پای خود را دراز نمی کرد و سعی می کرد تا وقتی که آنها نشسته اند، در کنارشان باشد.

۳) اگر درباره آخرت حرف می زدند با آنان همراهی می کرد.

۴) اگر درباره خوردن و آشامیدنی و سایر امور روزمره سخن می گفتند، برای اظهار مهربانی با آنان هم سخن میشد.

۵) گاهی در حضور ایشان، شعر می خواندند یا از گذشته خود می گفتند. 

در همه موارد زیر، پیامبر (ص) مانع مردم نمیشد مگر زمانی که ………، آنان را از ادامه بحث باز می داشت.

۱) در حضور ایشان، شعر می خواندند یا از گذشته خود می گفتند

۲) کار حرامی مانند غیبت کردن از آنان سر میزد

۳) درباره خوردنی و آشامیدنی و سایر امور روزمره سخن می گفتند

4) درباره آخرت یا دنیا حرف می زدند

از ویژگی های سیره پیامبر اکرم(ص) در رهبری، «سخت کوشی و دلسوزی ایشان در هدایت مردم است» آن را توضیح دهید

پاسخ: پیامبر اکرم(ص) چنان علاقه مند به نجات مردم از گمراهی بود که سختی ها و آزارهای این راه،هرگز سبب دوری او از مردم نگردید و آنقدر برای هدایتشان شبانه روز تلاش می کرد، که خداوند در این باره خطاب به مسلمانان فرمود:

رنج شما برای او سخت و دشوار است و بر هدایت شما حریص به شدت علاقه مند است.»

 آیا با همه دلسوزیها و زحمتهای پیامبر اکرم (ص) در هدایت مردم، دشمنی سران قریش با ایشان «کمتر» شد؟

پاسخ: خیر، بلکه دشمنی آنها بیشتر» شد؛ می گفتند او «ساحر» و «جادوگر» است، می گفتند: «دیوانه» است، بر سر و رویش «خاکستر» می پاشیدند، «طعنه و نیش زبان به او می زدند.

با وجود این ها، آن قدر با مهربانی و صبر و تحمل، به هدایت مردم ادامه می داد که گاه نزدیک بود از شدت غصه و اندوه فراوان از پا در آید، که خداوند به او فرمود: «لعلک باخع نفسک ألا یکونوا مؤمنین؛ از این که برخی ایمان نمی آورند، شاید که جانت را [از شدت اندوه از دست

امام علی (ع) که در بیشتر سخت کوشی و دلسوزی پیامبر اکرم (ص) در کنارشان بود، درباره تلاش های بی پایان ایشان چه می فرمود؟

پاسخ: «پیامبر یک طبیب سیار بود، بر خلاف سایر طبیبان] او خود به سراغ مردم می رفت، داروها و مرهم – هایش را خودش آماده می کرد و ابزارهای طبابت را با خود می برد تا بر هر جا که نیاز باشد، مرهم بگذارد، بر دلهای کور، گوش های کر، زبان های گنگ، او با داروهای خویش بیماران غفلت زده و سرگشته را درمان می کرد.»

پیامبر اکرم (ص)، تلاش می کرد کسانی را که با ایشان می جنگیدند نیز هدایت کند و به سوی حق دعوت نماید.

درست

نادرست

چرا متکبران و برخی از بزرگان قبایل، جنگهایی را علیه پیامبر اکرم (ص) به راه می انداختند؟ پیامبر اکرم (ص)، ناچار بود دست به چه اقدامی بزند؟

پاسخ: زیرا تعالیم اسلام را به ضرر خود می دیدند. پیامبر اکرم (ص)، مسلمانان را برای مقابله با آنان بسیج می کرد. 

پیامبر اکرم (ص) به مسلمانانی که به جنگ با دشمنان اسلام بسیج شده بودند، چه سفارش هایی می کرد؟

پاسخ: ۱) اگر کافری در جنگ کشته شد، او را مثله نکنید.

۲) کودکان، پیران و زنان را نکشید.

۳) حیوانات حلال گوشت را نکشید مگر اینکه برای تغذیه، به آن احتیاج داشته باشید.

4) هرگز آب مشرکان را زهرآلود نکنید و مزارع و نخلستان ها را نسوزانید.

طبق فرمایش پیامبر اکرم (ص) به کسانی که در جنگ با کافران و متکبران بسیج شده اند، اگر در بحبوحه جنگ، یکی از مشرکان خواست تا در مورد «حقیقت اسلام» مطالبی بداند؛ باید چه کاری را انجام دهند؟

پاسخ: پیامبر اکرم (ص) می فرمود: او، در پناه اسلام است تا کلام خدا را بشنود، اگر اسلام را پذیرفت، او هم برادر دینی شماست و اگر قبول نکرد، او را به جایی که احساس امنیت می کند، برسانید و پس از آن، از خدا برای غلبه بر او یاری بجویید

از ویژگی های سیره پیامبراکرم(ص) در رهبری، «مبارزه با فقر و محرومیت است» آن را توضیح دهید

پاسخ: رسول خدا (ص)، هم با فقر مبارزه می کرد و به دنبال بنای جامعه ای آباد و دور از محرومیت بود و هم با کوچک شمردن فقیران و بینوایان به مخالفت بر می خاست. از این رو، مردم را به کار و فعالیت تشویق می کرد، از بیکاری بدش می آمد و کسانی را که فقط عبادت می کردند و کار نمی کردند، مذمت می کرد.

رفتار پیامبر اکرم(ص) در ارتباط با «فقیران» را توضیح دهید.

پاسخ به فقیران بسیار احترام می گذاشت و اجازه نمی داد که به خاطر فقر مورد بی توجهی قرار گیرند و فراموش شونده برخی از آنها دوست صمیمی ایشان به شمار می رفتند. ثروت را ملاک برتری نمی شمرد.

به آسانی با فقیرترین و محروم ترین مردم می نشست و صمیمانه با آنها گفت و گو می کرد. آنان نیز، ایشان را همدل و همراز خود می یافتند.

حدیث رسول خدا(ص) که در آن می فرماید: «به من ایمان نیاورده است کسی که شب را با شکم سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد. » به کدام یک از ویژگی های سیره ایشان در رهبری اشاره دارد؟

پاسخ: « مبارزه با فقر و محرومیت »

امیرمؤمنان علی (ع)، ده سال قبل از هجرت پیامبراکرم(ص) در خانه کعبه به دنیا آمد.

درست

نادرست

ابوطالب (ع) پدر بزرگوار امیرمؤمنان، به پیشنهاد چه کسی نام ایشان را «علی» گذاشت و به چه معناست؟

۱) عبدالمطلب – والا و بلند مرتبه

۲) پیامبر اکرم (ص) والا و بلند مرتبه

حضرت علی (ع)، زمانی که سه یا چهار سال بیشتر نداشت به خانه پیامبر اکرم (ص) آمد و چندین سال نزد ایشان زندگی کرد. خود امام (ع) درباره این دوران چه می فرماید؟

پاسخ: « در حالی که کودک بودم، همواره در کنار پیامبر(ص) بودم و ایشان، مرا در کنار خود می نهاد… نه هرگز دروغی در گفتار من دید و نه رفتاری ناشایست از من مشاهده کرد.

من، همچون بچه از شیر گرفته که به دنبال مادرش می رود، از آن بزرگوار پیروی می کردم و او هر روز پرچمی از خویهای نیکوی خود را برای من می افراشت و مرا به پیروی کردن از آن فرمان می داد.

هنگامی که وحی بر پیامبر(ص) فرود آمد، امام علی (ع) آوای اندوهگین چه کسی را شنیده زمانی که از پیامبر خدا، پرسید این  فریاد اندوهناک چیست؛ ایشان چه پاسخی داد؟

پاسخ داد: «این شیطان است که از پرستش خود نا امید شده است.»

عبارت: « بی گمان آنچه را که میشنوم، تو هم میشنوی و آنچه را می بینم، تو هم می بینی؛ جز این که تو پیامبر نیستی، بلکه وزیر هستی و تو هر آینه بر راه خیر میباشی» خطاب پیامبر (ص) به چه کسی است و کدام حدیث را در ذهن تداعی می کند؟

پاسخ: «امام علی(ع)» – «حدیث منزلت». 

طبق نقل جابر بن عبدالله انصاری، رسول خدا (ص) در سخنان خود پیروی از چه کسی را سبب رستگاری دانسته است؟ و همچنین پیامبر اکرم (ص) از یاران ایشان، از چه عنوانی استفاده نمود و ترجمه آن چیست؟

پاسخ: «امام علی(ع)» – «شیعه» که ترجمه آن «پیرو» می شود. .

با توجه به جمله رسول خدا (ص): «سوگند به خدایی که جانم در دست قدرت اوست، این مرد و شیعیان و پیروان او، رستگارند و در روز قیامت، اهل نجات اند.» به سؤالات زیر پاسخ دهید:

الف – این جمله را چه کسی از رسول خدا (ص)، روایت کرده است؟

پاسخ: «جابر بن عبدالله انصاری»

ب- پیامبر اکرم(ص) در ادامه سخنان خود، کدام صفات امیرمؤمنان علی (ع) را بیان فرمود؟ بنویسید.

پاسخ: این مرد: ۱) اولین ایمان آورنده به خدا

۲) وفادارترین شما در پیمان با خدا

۳) راسخ ترین شما در انجام فرمان خدا

۴) صادق ترین شما در داوری بین مردم

5) بهترین شما در رعایت مساوات بین آنها

6) ارجمندترین شما نزد خداست.

ج- پس از برشمردن صفات امیرمؤمنان علی (ع) توسط رسول خدا (ص)، کدام آیه نازل شد؟

پاسخ: «إن الذین آمنوا وعملوا الصالحات أولئک هم خیر البریه؛ قطعا کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، اینان بهترین مخلوقات اند. )

شیعه» در اصطلاح به چه کسی گفته می شود؟

پاسخ: مسلمانی است که به فرمان خدا و پیامبر (ص)، امیرالمؤمنین علی (ع) را «جانشین» پیامبر (ص) می داند و از او «پیروی می کند.

بزرگان علم و دانش [مسلمان و غیر مسلمان پس از بررسی شخصیت امام علی (ع) با شگفتی چه چیزی را مشاهده کردند؟

پاسخ: مشاهده کردند فضایلی در آن امام است، که به سختی در یک فرد، «جمع» می شود.

آن امام، در میدان جنگ شجاع ترین»؛

در محراب عبادت،

«عابد ترین»؛ در مقام قضاوت،

«دقیق ترین»؛ در کلاس درس،

«عالم ترین » ؛ در بلاغت و زیبایی خن،

«بلیغ ترین و در عرصه حکمرانی، «عادل ترین» است.

امام علی(ع) همانند رسول خدا (ص)، همه فضائل الهی را در خود جمع کرده بود و تمام ویژگی هایی را که یک رهبر جامعه  باید داشته باشد، دارا بود.

درست

نادرست

دو مورد از فضائل و ویژگی های امیرمؤمنان علی (ع) را بنویسید.

پاسخ: ۱) عدالت بی مانند

۲) علم بی کران امام علی(ع)

پس از چند سال کنار گذاشته شدن از حق خلافت و در چه شرایطی به صحنه آمد و خلافت را پذیرفت؟ 

پاسخ: «پس از ۲۰ سال»- « زمانی که با درخواست عمومی مردم و اصرار آنها بر قبول خلافت، حجت را بر خود تمام دید، به صحنه آمد. 

امام علی (ع) از همان آغاز خلافت خویش، با الگو قرار دادن سیره و روش چه کسی اقدام کرد و چه چیزی را سر لوحه کارخود قرار داد؟

پاسخ: «سیره و روش پیامبر اکرم (ص)» – «مبارزه با تبعیض و نابرابری و برقراری عدالت».

طبق فرمایش امام علی(ع) در روزهای آغازین حکومتش، چه کسانی ننگ دنیا» و «عذاب آخرت» را خریده اند؟ 

پاسخ: گروهی که بیش از حق خود، از بیت المال و اموال عمومی برداشته اند و جیب خود را انباشته اند و ملک و باغ خریده اند.

سخن امام علی (ع) که در آن می فرماید: «سوگند به خدا، اگر همه دنیا را با تمام وسعتش به من بدهند تا به اندازه گرفتن پوست جو، از دهان موری خدا را نافرمانی کنم، نخواهم کرد.» به کدام یک از فضائل و ویژگی های ایشان دلالت دارد؟

پاسخ: «عدالت بی مانند

 امام علی (ع) در کدام موضوعات مورد نیاز هدایت و سعادت انسان، سخن گفته و ما را راهنمایی کرده است؟

پاسخ: ۱) جهان شناسی

۲) انسان شناسی

۳) دین شناسی

4) حکومت و کشور داری

5) نظام اجتماعی و اقتصادی

6) اخلاق و فضیلت و …

کتاب «نهج البلاغه» که بخشی از سخنرانی ها، نامه ها و پند و اندرزهای امام علی (ع) را در خود جای داده، حکایتگر کدام یک از ویژگی ها و فضائل ایشان است؟

پاسخ: «علم بی کران»

چه کسی در مقدمه کتاب شرح بر نهج البلاغه نوشته است: « به حق، سخن علی را از سخن خالق [قرآن] فروتر و از سخن مخلوق [دیگر انسان ها] برترخوانده اند…» و به کدام یک از فضائل و ویژگی های امیرالمؤمنین علی (ع) اشاره دارد؟

  پاسخ: «ابن ابی الحدید معتزلی، که از دانشمندان بزرگ اهل سنت است.» «علم بی کران امام علی (ع)».

قسم میخورم به کسی که همه امت ها به او قسم می خورند، که ۵۰ سال است این خطبه را مطالعه می کنم و در این ۵۰ سال، بیش از هزار مرتبه آن را خوانده ام و تاکنون هیچ بار آن را نخوانده ام مگر آن که در جانم شگفتی و بیداری عمیقی ایجاد کرده است.» این جمله از کیست و درباره کدام خطبه نهج البلاغه است؟

پاسخ: «ابن ابی الحدید معتزلی»- «خطبه ۲۲۱»

« چقدر خطبا و موعظه کنندگان درباره مرگ و آخرت خطبه خوانده اند و من چقدر خطبه های آنان را خوانده و در آن تأمل کرده ام! اما تاکنون هیچ کدام از آنها تأثیر این خطبه را در جان من ایجاد نکرده است.» این جمله، از کیست و درباره کدام خطبۀ نهج البلاغه است؟

پاسخ: « ابن ابی الحدید معتزلی) – «خطبه ۲۲۱».

آیا امیرالمؤمنین علی (ع)، غیر از رسول خدا (ص) نزد فرد دیگری نیز شاگردی کرده است توضیح دهید

پاسخ: خیر، در حقیقت دانش ایشان متصل به دانش پیامبر (ص) بود و دانش پیامبر(ص) نیز از وحی الهی سرچشمه می گرفت. پیامبر اکرم (ص) در همین باره فرمود: « آنا مدینه العلم و على بابها فمن أراد العلم قلیاتها من بابها ؛ من شهر علم هستم و علی در آن است، هر کس می خواهد به این علم برسد، باید از در آن وارد شود. »

تهیه کننده سوالات متن درس ششم دین و زندگی یازدهم : جناب آقای قاسم منداونی

برای مشاهده سایر سوالات درس به درس دین و زندگی یازدهم روی عبارت رنگی کلیک کنید