در این نوشته با سوالات متن درس نهم دین و زندگی دوازدهم با جواب همه رشته غیر انسانی همراه شما دوازدهمی ها هستیم شما در ادامه می توانید جزوه پرسش و پاسخ درس نهم دین و زندگی پایه دوازدهم را مشاهده کنید.

سوالات متن درس نهم دین و زندگی دوازدهم

چرا لازم است ابتدا معیارهای یک تمدن اسلامی را که «قرآن کریم» و «پیشوایان» به ما معرفی کرده اند، بشناسیم؟

پاسخ: تا برای تحقق هر چه بهتر آنها در جامعه، برنامه ریزی و تلاش کنیم.

گذر از عصر جاهلیت» به عصر «اسلام»، ، نیازمند چه چیزهایی بود بنویسید.

پاسخ:

۱) تغییر در نگرش (طرز فکر و دیدگاه انسانها

 ۲) تحولی بنیادین در شیوه زندگی «فردی» و«اجتماعی» مردم بود.

رسول خدا (ص) رسالت بزرگ خویش را از شهر «…………………………..» آغاز کرد و سپس با هجرت به شهر…………………………» و با کمک یاران خود پایه های یک جامعه دینی را بنا نهاد و حرکت به سوی …………………….» را آغاز کرد.

پاسخ: «مکه»، «مدینه» تمدن اسلامی»

 مطالعه «……………………….»» و «……………………….»، ما را به برخی از معیارهای تمدن مورد نظر اسلام می رساند.

پاسخ: «قرآن کریم» «سیره و روش پیشوایان دین».

پیامبر اکرم (ص) از همان ابتدای رسالت خویش، مردم را به چه چیزی دعوت کرد؟

الف) معاد

ب) نبوت 

ج) یکتاپرستی 

د) عدل

این جمله پیامبر اکرم (ص) که در ابتدای رسالت خویش فرمود، «بگویید:معبودی جز الله نیست، تا رستگار شوید.» به کدام یک از معیارهای تمدن اسلامی اشاره دارد؟

پاسخ: «توحید محوری» یا «یکتاپرستی» یا «توحید». 

عبارت قر آنی: «… من آمن بالله والیوم الآخر وعمل صالحا فلهم أجرهم عند ربهم ولا خوف علیهم ولا هم یحزنون» به دو اصل اساسی اعتقادی که دو معیار تمدن اسلامی نیز به حساب می آیند، اشاره شده است. آن دو معیار کدام اند؟ بنویسید.

پاسخ: «توحید محوری» و «معاد باوری»

رسول خدا (ص) به رسالت برانگیخته شده بود تا چگونه جامعه ای بنا نهد؟

پاسخ: تا جامعه ای بنا نهد که در آن به جای حکومت ستمگران و طاغوتیان، «ولایت الهی» حاکمیت داشته باشد و نظام اجتماعی بر

پایه «قوانین و دستورات الهی» استوار گردد.

آیه شریفه: «یا أیها الذین آمنوا أطیعوا الله وأطیعوا الرسول وأولی الأمر منگم…» به کدام معیار تمدن اسلامی اشاره دارد؟

پاسخ: «پذیرش ولایت الهی و نفی طاغوت).

یکی از دلایل تشکیل حکومت اسلامی (ولایت ظاهری و به عنوان یکی از مسئولیتهای پیامبر(ص) و امامان (ع) معرفی شده است؟

پاسخ: «پذیرش ولایت الهی و نفی طاغوت».

همچنین ببینید: جواب فعالیت های سلامت و بهداشت دوازدهم

خلفای بنی امیه و بنی عباس از دایره «ولایت الهی» خارج شدند و بر اساس «امیال و غرایز خود»، حکومت می کردند. 

ص

خلفای بنی امیه و بنی عباس بر اساس چه چیزی حکومت می کردند؟

الف) دستورات الهی

ب) امیال و غرایز خود 

۱۴) یکی از مهمترین اهداف پیامبر اکرم(ص) «برپایی جامعه ای عدالت محور» بود؛ مطلب را توضیح دهید.

پاسخ : یعنی پیامبر اکرم (ص) جامعه ای بنا نهد که، مظلوم بتواند به آسانی حق خود را از ظالم بستاند و امکان رشد برای همه انسانها

فراهم باشد، نه این که نعمتها و ثروتهای زمین در انحصار گروهی محدود باشد. پیامبر (ص) از هر فرصتی برای رفع تبعیض های طبقاتی حاکم بر نظام جاهلی و برقراری فرهنگ برابری و مساوات در جامعه، کمال استفاده را می نمود و از هیچ تلاشی در این راه فرو گذار نمی کرد.

این فرمایش پیامبر اکرم (ص) به مردم: «برترین جهاد ، خن حقی است که انسان در مقابل سلطانی ستمگر و جائر بر زبان آورد.» به کدام یک معیارهای تمدن اسلامی اشاره دارد؟ 

پاسخ: «عدالت محوری»

قرآن کریم، در آن جا که اوصاف «نمازگزاران» را بیان می کند، یکی از ویژگی های آنها را این گونه ذکر می کند: «آنان در مال خود برای

محرومان و فقیران حق معینی قرار داده اند.» و آن جا که می خواهد تکذیب کنندگان دین» را معرفی کند، از کسانی یاد می کند که، «یتیمان را از خود می دانند و دیگران را به اطعام مساکین تشویق نمی نمایند.» هرکدام از موارد بالا، به ترتیب به کدام یک از معیارهای تمدن اسلامی اشاره دارند؟

پاسخ: «عدالت محوری» عدالت محوری» از آیه شریفه: «لقد أرسلنا رسلنا بالبینات وأنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط»

کدام یک از معیارهای تمدن اسلامی مورد نظر  پیامبر اکرم (ص) استنباط می گردد؟

 پاسخ: عدالت محوری» 

عبارت: «رفتار پیامبر اکرم (ص) و بیانات قرآن کریم، فضایی به وجود آورد که در آن، فاصله طبقاتی و فقر و بی توجهی به محرومان زشت شمرده می شد و مساوات وقسط، ارزشی والا تلقی می گردید.» با کدام یک از معیارهای تمدن اسلامی مرتبط است و کدام آیه مؤید آن است؟

 الف) توحید محوری «لقد أرسلنا رسلنا بالبینات وأنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسنط…» 

ب) توحید محوری – من آمن بالله والیوم الآخر وعمل صالحا فلهم أجرهم عند ربهم ولا خوف علیهم ولا هم یحزنون»

ج) عدالت محوری «لقد أرسلنا رسلنا بالبینات وأنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط»

د) عدالت محوری من آمن بالله والیوم الآخر وعمل صالحا فلهم أجرهم عند ربهم ولا خوف علیهم ولا هم یحزنون»

 به چه دلیل تا مدتی پس از رسول خدا (ص)، توجهی به معیار «عدالت محوری» وجود داشت؟

پاسخ: به دلیل «پیامهای مکرر قرآن کریم» و «سیره و روش پیامبر». 

گفت و گویی که در هنگام مواجهه سپاه مسلمانان با سپاه ساسانیان، میان «زهره بن عبدالله» و «رستم فرخزاد» رخ داد، می تواند نشان دهنده توجه به کدام معیار تمدن اسلامی باشد؟

 پاسخ: «عدالت محوری)

رستم فرخزاد پس از فرود آمدن از تپه، پیکی سوی «زهره بن عبدالله» فرمانده لشکر مسلمانان – فرستاد؛ و او را به ……………………….. دعوت کرد.

الف) جنگ

ب) صلح

 ج) مذاکره 

د) اسلام 

اولین سؤالی که رستم فرخزاد از «زهره بن عبدالله» خواست که درباره آن سخن بگوید، چه بود؟

پاسخ: گفت: «درباره دین خود سخن بگو. » زهره بن عبدالله – فرمانده لشکر مسلمانان در پاسخ سؤال رستم فرخزاد که گفت: «درباره دین خود سخن بگو!» چه جوابی داد؟ پاسخ: پایه آن «دو چیز» است:

۱- گواهی به یگانگی خدا [ توحید)

۲-رسالت محمد(ص) [= نبوت}

زهره بن عبدالله و رستم فرخزاد، درباره همه موارد زیر در هنگام گفت وگو باهم به توافق رسیدن به جز …

الف) دینا

ب) آزاد ساختن بندگان خدا از بندگی انسانها به سوی بندگی خدا

ج) همه مردم با یکدیگر خواهر و برادرند و از یک پدر ومادر متولد شده اند. 

د) رعایت عدالت میان همه طبقات 

 رستم فرخزاد، پس از شنیدن صحبت های «زهره بن عبدالله» درباره دین، نفی برده داری، و پذیرش موضوع مساوات مرد و زن، چه سؤالی پرسید و پاسخ فرمانده مسلمانان چه بود؟

 پاسخ: رستم گفت: «اگر ما اینها را بپذیریم، شما باز خواهید گشت؟»- زهره بن عبدالله پاسخ داد:« آری، قسم به خدا به سرزمین های شما دیگر قدم نخواهیم گذاشت، مگر برای «تجارت».

طبق گفته رستم فرخزاد به زهره بن عبدالله، در میان مردم ایران کدام سنت از زمان «اردشیر» رایج شده که با دین اسلام سازگار نیست؟ چرا؟

پاسخ: این که، کشاورز و پیشه ور حق ندارند به طبقه بالاتر روند و از امتیازات آن برخوردار شوند. زیرا اگر این طبقات در ردیف اشراف

قرار گیرند، با از گلیم خود درازتر خواهند کرد و با اعیان و اشراف به ستیز بر خواهند خواست. 

زهره بن عبدالله چگونه استدلال کرد که اسلام برای مردم ایران، از دیگر حکومت ها ساسانیان «بهتر» است؟

پاسخ: به رستم گفت: ما نمی توانیم مثل شما باشیم. زیرا عقیده داریم که باید امر خداوند را در مورد همه طبقات رعایت کنیم. به دلیل  این که، همه مردم از یک پدر و مادر آفریده شده اند و همه با هم برادر و برابرند.

یکی از اهداف مهم پیامبر اکرم (ص)، ارتقای جایگاه خانواده» است؛ آن را توضیح دهید.

پاسخ: «خانواده»، به عنوان کانون رشد و تربیت انسان ها و مانع اصلی فساد و تباهی بود. احیای منزلت زن و ارزشهای اصیل او، از عناصر اصلی این برنامه به شمار می رفت. در آن عصر «زن» همچون کالا تلقی می شد و از کمترین حقوق فردی و اجتماعی، حتی حق مالکیت برخوردار نبود. تولد دختر در خانواده سرافکندگی آن خانواده را به دنبال داشت.

در چنین شرایطی که زن، از هرگونه احترام و جایگاه محروم شده بود، رسول خدا (ص) با «گفتار و رفتار خویش»، انقلابی عظیم در جایگاه خانواده و زن پدید آورد.

آیا رفتار رسول خدا (ص) با دخترشان حضرت فاطمه (س)، فقط برای جامعه آن روز آموزنده بود؟ با ذکر مثال، مطلب را توضیح دهید.

پاسخ: «خیر»، بلکه امروز نیز بسیار آموزنده است. به طور مثال، خانه حضرت فاطمه (س) و خانه پدر کنار یکدیگر بود. بین این دو خانه یک حیاط خلوت دو متری قرار داشت که در آن، دو پنجره روبه روی هم، خانه پدر و دختر را به یکدیگر مرتبط می ساخت. هر صبح، پدر دریچه پنجره را می گشود و به دخترش سلام می کرد. هر گاه قصد سفر داشته در منزل فاطمه (س) را می زد و با او خدا حافظی می کرد.

هر گاه نیز که از سفر بر می گشت، فاطمه (س) اولین کسی بود که پیامبر(ص) به سراغش می آمد وحال او را می پرسید. طبق فرمایش رسول خدا(ص)، بهترین زنان جهان چهار تن اند؟ آنها را نام ببرید.

پاسخ: «مریم»، «آسیه»، «خدیجه» و «فاطمه». 

دو حدیث از رسول خدا (ص) بنویسید، که در شأن و منزلت حضرت فاطمه (س) فرموده اند؟

پاسخ:

۱- خداوند، از خشنودی فاطمه خشنود و از خشمش به خشم می آید.

۲- فاطمه پاره ای از تن من است، هر که او را بیازارد مرا آزرده است و هر کس مرا بیازارد، خدا را آزرده است

سه تن از زنانی که در خانواده پیامبر(ص) پا به پای مردان، تاریخ را رقم زدند را بنویسید.

پاسخ:

حضرت خدیجه (س)  حامی بزرگ پیامبر اکرم (ص) در دوران اولیه و بسیار سخت بعثت حضرت فاطمه (س)  همراه پدر و حامی بزرگ همسرش، حضرت علی (ع) حضرت زینب (س) در کنار برادر و پیام رسان نهضت عاشورا

چرا خانواده پیامبر (ص)، الگوی تمام عیار، «عفاف»، «حیا» و «پوشش اسلامی» بودند؟

پاسخ: تا به دیگر مؤمنین بیاموزند که توجه به ۱۱۷ مقام و منزلت زن، به معنی بی بند و باری، نگاه ابزاری به او و متزلزل ساختن بنیان خانواده نیست.

در آیه شریفه: «ومن آیاته أن خلق لکم من أنفسکم أزواجا لتسکنوا إلیها وجعل بینکم موده ورحم إن فی ذلک لآیات لقوم یتفکرون» فکر کرده و بنویسید به کدام معیار تمدن اسلامی اشاره دارد؟

پاسخ: «خانواده مداری» یا «خانواده محوری» یا «ارتقای جایگاه خانواده).

 با توسعه سرزمین های اسلامی و شکل گیری حکومت هایی که پیامبر(ص) و یارانش را اسوه و سرمشق خود قرار نمی دادند، چه تحولی نسبت به «زن» پدیدار شد؟ توضیح دهید.

پاسخ: بار دیگر، «برخی» از «رفتارهای جاهلی» نسبت به زن پدیدار شد. حاکمان بنی امیه و بنی عباس و بسیاری دیگر از حاکمانی که در سرزمین های اسلامی بودند، حرمسرا تشکیل دادند و زنان زیادی را به دربار خود آوردند و حقوق الهی آنان را نادیده گرفتند.

با وجود این، موقعیت زن و خانواده در «تمدن اسلامی، بسیار برتر از موقعیت زن و خانواده در اروپا و سایر مناطق جهان بود.

به چه جهت، بسیاری از موقوفه های قدیمی کشور ما مربوط به زنان خیری است که ثروت خود را وقف امور خیریه کرده اند؟

پاسخ: به دلیل این که زنان، «حق مالکیت و کار داشتند، دسترنج آنها به خودشان تعلق داشت و در اختیار همسر یا پدر قرار نمی گرفت»  به همین جهت می توانستند ثروت خود را وقف امور «عام المنفعه» کنند.

در دوره تمدن اسلامی، تحصیل برای زنان «آزاد» بود و دانشمندان بزرگی از زنان در جهان اسلام پیدا شدند که قبلا سابقه نداشت.

همچنین ببینید: سوالات متن هویت اجتماعی دوازدهم

 دیدگاه قرآن کریم درباره دیدگاه درجه دوم بودن زن را بنویسید.

پاسخ: قرآن کریم، اصولا تلقی درجه دوم بودن زن را به شدت نفی کرده و با این که در آن عصر و حتی تا همین دوره های اخیر، در

«اروپا»، زن را بر اساس «تورات» موجود درجه دوم تلقی می کردند، آیات قرآنی با این نگاه و طرز فکر مبارزه کرد. 

چهار مورد از ویژگی های جامعه «جاهلی» که رسول خدا (ص) در آن دعوت خود را آغاز کرد، بنویسید.

پاسخ:

نشانه هایی بسیار اندک از تعقل و تفکر و دانایی داشته سرشار از خرافات و مظاهر جهل بود. و برای آمدن باران، آتش می افروختند. (روشن می کردند.)

شتر سالم را با آهن حرارت دیده داغ می کردند تا شتر دیگری که مریض است، بهبود یابد؟

موضوعات شعر مردم جاهلی بیشتر شامل چه زمینه هایی بود؟

پاسخ: شعر می سرودند، برای؛ «شراب»، «شکار»، «غارت»، «عشق حیوانی» و بت پرستی» 

طبق گفته های مورخان)، فقط چند نفر در دوره جاهلیت، خواندن و نوشتن می دانستند؟

پاسخ: «هفده /۱۷ نفر» پیامبر اکرم(ص) آمد تا جامعه جاهلی را متحول کند و مردم را به سوی زندگی مبتنی بر ……………….

داده بود » سوق دهد. پاسخ: «تفکر» و «علم»

اولین آیاتی که بر رسول خدا (ص) نازل شد و آغازگر رسالت وی بود، درباره «……………………….» و «…………………………» بود.

پاسخ: «دانش» و «آموختن».

دعوت به چه چیزی در جای جای این کتاب آسمانی (قرآن) مشاهده می شود؟

پاسخ: «تفکر»، «تعقل»، «تدبر» و «خردورزی»

کدام عوامل در زمان رسول خدا (ص)، سد جاهلیت و خرافه گرایی را شکست و یکی از جاهل ترین جوامع آن روز را مشتاق «علم» ساخت

پاسخ: نزول تدریجی آیات قرآن کریم و دعوت مکرر این کتاب، به خردورزی و دانش؛

از یک طرف و تشویق های دائمی رسول خدا (ص) از طرف دیگر آیا رسول خدا (ص)، تنها همه را دعوت به «علم آموزی» کرد؟

پاسخ: «خیر»- بلکه آموختن علم را برای مردم، «واجب» دانست.

طبق فرمایش رسول خدا (ص)، طلب علم بر هر مرد و زن مسلمان، « ………………………………………» است.

پاسخ: «فریضه = واجب». .

طبق فرمایش رسول خدا(ص) کسی که دوست می دارد، نگاهش به چهره کسانی افتد که از آتش دوزخ در امان اند، باید به چه کسانی بنگرد؟

پاسخ: «جویندگان علم».

طبق فرمایش و سوگند رسول خدا(ص) هر شاگردی که برای تحصیل علم نه به قصد شهرت و نه برای تظاهر و تفاخر به خانه عالمی رفت و آمد کند؛ چه نتایجی برای او خواهد داشت؟

پاسخ: ۱) در هر گامی، ثواب و پاداش عبادت یک ساله عابد برای او منظور می گردد. 

۲) برای هر قدمی که در این مسیر می نهد، شهر آبادی در بهشت برای او آماده می سازند.

۳) بر روی زمین که راه می رود، زمین نیز برای او طلب آمرزش و مغفرت می کند.

داستان زنی که نزد حضرت فاطمه (س) آمد و گفت: «مادری دارم که در باب نماز سؤال هایی دارد، اما چون بیمار است مرا نزد شما فرستاد تا آن سؤال ها را مطرح سازم.حضرت فاطمه زهرا(س) به پرسش های آن زن پاسخ داد. زن، از این فرصت استفاده کردو سؤال دیگری را مطرح ساخت. آن حضرت، پاسخ آن را نیز بیان فرمود. همین گونه، آن زن پرسش های متعددی را در میان می گذاشت و حضرت زهرا (س) به تمام سؤالات، جواب های لازم را می داد تا تعداد سؤالها به ۱۰ رسید…» بیانگر کدام صفات حضرت زهرا (س) است؟

پاسخ: هم بیانگر «منزلت علمی و پینش روشن» ایشان دارد و هم توجه به، «معرفت و تفکرشان» را نشان می دهد. حضرت فاطمه زهرا(س) خطاب به زنی که سؤالاتی داشت، و از کثرت آنها خجالت می کشید، فرمود: «هر سؤالی که به نظرت می آید، بپرس»

فرمود: «اگر فردی در مدت یک روز باری سنگین را به دوش کشیده، آن را به بالای بام حمل کند و در ازای آن حق الزحمه ای معادل هزار سکه طلا دریافت کند،

با توجه به این زد، آیا آن کار برای او سخت خواهد بود؟! و…» به کدام یک از معیارهای تمدن اسلامی اشاره دارد و کدام آیه شریفه، مؤید آن است؟

الف) خردورزی – قل هل یستوی الذین یعلمون والذین لا یعلمون إنما تذکر أولوا الألباب 

ب) خردورزی-لقد أرسلنا رسلنا بالبینات وأنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسنط

ج) عدالت محوری قل هل یستوی الذین یعلمون والذین لا یعلمون إنما یتذکر أولوا الألباب 

د) عدالت محوری-لقد أرسلنا رسلنا بالبینات وأنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط

آیه شریفه: «قل هل یستوی الذین یعلمون والذین لا یعلمون إنما یتذکر أولوا الألباب»

به کدام معیار تمدن اسلامی که موردنظر رسول خدا(ص)بوده است، اشاره دارد؟ بنویسید.

پاسخ: «خردورزی» یا «تعقل» یا «تدبر» یا «تفکر 

تلاش پیامبر اکرم (ص) و پیشوایان ما نسبت به معیار «خردورزی» یا «تعقل، تفکر و تدبر» در دوره تمدن اسلامی سبب چه نتایجی شد؟

پاسخ: سبب علاقه مسلمانان به «علم و دانش» شد، به طوری که توجه نیاکان ما به اندیشه و تفکر و ارزشمندی علم روز، «افزون» شد و ثمرات آن در تمدن اسلامی مشاهده گردید. مثلا نیاکان ما در جهان اسلام توانستند، علوم و دانش بشری را از چند شاخه

محدود» به «پانصد شاخه» برسانند واین، به معنای توسعه زیاد علم بود که ناچار بودند آن را شاخه شاخه کنند و به صورت تخصصی بدان بپردازند.

شوق و علاقه مسلمانان در دوره تمدن اسلامی به علم و دانش، سبب شد که در بسیاری از شهرها در کنار هر «مسجد»، « …………….» نیز بنا کنند.

پاسخ: «مدرسه ای».

در تمدن اسلامی در قرون اولیه در امور مربوط به «بهداشت و سلامتی» وضع مسلمانان چگونه بود؟ توضیح دهید.

پاسخ: «بسیار درخشان» بود. اگر شرایط قبل از اسلام را در نظر بگیریم، با اوضاع دوره شکوفایی تمدن اسلامی را با اروپا، که هنوز حتی با حمام آشنا نبودند، مورد توجه قرار دهیم، در می یابیم که چگونه دستورات ساده ای مانند وضو وغسل و دیگر آموزه های بهداشتی اسلام مانند طهارت و نجاست و نیز دستورات پیشوایان دین در مورد سلامتی و درمان، دنیای اسلام را متحول کرد.

 

حضور زنان مسلمان در محضر رسول خدا (ص) در زمان حیاتش، و طرح سؤال های علمی از ایشان»، «شرکت زنان مدینه در کلاس علمی که حضرت فاطمه (س) تشکیل داده بود برای علم آموزی» و «راوی بودن برخی از همسران رسول خدا(ص)» همگی به کدام ویژگی تمدن اسلامی اشاره دارند؟

پاسخ: یکی از ویژگی های فرهنگ علمی دوره اسلامی، «منحصر نبودن تحصیل علم به طبقه با قشری خاص» بود.

تهیه کننده سوالات متن درس نهم دین و زندگی دوازدهم: جناب آقای قاسم مندوانی

برای مشاهده سایر دروس سوالات متن دین و زندگی دوازدهم روی عبارت لینک دار کلیک کنید.