در این نوشته با سوالات متن درس هشتم منطق دهم همراه شما دهمی های رشته انسانی هستیم. در این نوشته با سوالات متن شامل سوالات تشریحی سوالات درست و غلط سوالات نقطه چین و پرکردنی همراه شما هستیم
همچنین در ادامه جزوه پرسش و پاسخ درس هشتم منطق دهم با حل کامل تمرین ها و فعالیت های تکمیلی این درس همراه شما هستیم.
سوالات متن درس هشتم منطق دهم
سوالات تشریحی
١- قیاس اقترانی حملی را تعریف کنید و برای آن یک نمونه مثال بنویسید.
دارای دو مقدمه حملی است مانند هر الف ب است هر ب ج است پس هر الف ج است.
۲- برای آنکه قیاسی معتبر باشد، چند شرط لازم است ؟ آنها را بنویسید.
حداقل یکی از مقدمات موجبه باشد – حد وسط حداقل در یکی از مقدمات دارای علامت مثبت باشد. هر کدام از موضوع یا محمول که در نتیجه علامت مثبت داشتند، در مقدمات علامت مثبت داشته باشند.
۳- به جزء مشترک میان دو قضیه چه می گویند؟
« حد وسط »
۴-لفظی که در هر دو مقدمه دیده می شود اما در نتیجه حذف می شود، چه نام دارد؟
حد وسط
۵- در چه صورتی فرد دچار مغالطه « عدم تکرار حد وسط» می شود؟
در صورتی که از قیاسی که حد وسط در آن تکرار نشده است، نتیجه گیری شود.
۶- برای هر کدام از موارد زیر یک مثال کاربردی بنویسید.
الف) قیاس اقترانی که حد وسط در آن عینا تکرار نشده است.
جواب: سرکه از انگور است. انگور برای سرماخوردگی مضر است
ب) شکلی که شرط اول « هر دو مقدمه سالبه نباشند و در آن رعایت نشده است.
جواب: هیچ الف ب نیست. بعضی جب نیست.
ج) قیاس اقترانی شکل اول:
جواب: بعضی از انسانها دانشجو هستند. هر دانشجویی دیپلم دارد.
د) قیاس اقترانی شکل دوم :
جواب:هر فرشته ای مجرد است. هیچ مادی مجرد نیست.
و)قیاس اقترانی شکل سوم :
جواب: بعضی از دختران باهوش هستند.هیچ دختری پسر نیست
ه) قیاس اقترانی شکل چهارم :
جواب:همه کودکان بازیگوش هستند. همه دبستانی ها کودک هستند.
۷- با توجه به شرایط اعتبار قیاس اقترانی در منطق ، تعیین کنید آیا از هریک از قیاس های زیر می توان نتیجه معتبری به دست آورد؟ اگر نه چرا؟ و اگر آری ، نتیجه درست را بنویسید.
الف) بعضی گدایان پولدارند. هیچ پولداری مستحق صدقه نیست. پس بعضی گدایان مستحق صدقه نیستند. معتبر. بعضی گدایان مستحق صدقه نیستند.
ب) برخی از کتابها مقدس هستند. همه امامزاده ها مقدس هستند. پس برخی کتابها امامزاده هستند. نامعتبر. حد وسط در هر دو مقدمه حد منبسط نیست.( حد وسط در هر دو مقدمه علامت منفی دارد)
۸- اگر قیاس اقترانی زیر شکل چهارم باشد مقدمه دوم را چگونه کامل می کنید؟
هر الف ب است ……………………. پس هر ب ج است جواب : هر ج الف است.
۹- تعیین کنید هر یک از قیاس های ذیل شکل چندم است؟
الف) هر ب الف است. – هیچ ب ج نیست. پس هیچ الف ج نیست شکل سوم
ب) بعضی الف ب است. هیچ ب ج نیست پس بعضی الف ج نیست شکل اول
۱۰- قیاس اقترانی ذیل، شکل چندم می باشد؟
دهر الف ب است. هیچ ج ب نیست.» پس: هیچ الف ج نیست. شکل دوم
۱۱- قیاس زیر شکل چندم قیاس اقترانی است؟ معتبر است یا نامعتبر ؟
بعضی شکل ها مثلث هستند. هر مثلثی سه ضلعی است پس بعضی شکل ها سه ضلعی است. شکل اول – معتبر
۱۲- قیاس زیر شکل چندم قیاس اقترانی است ؟ دلیل معتبر نبودن این قیاس چیست؟
هر ایرانی آسیایی است – هر تهرانی آسیایی است. پس هر ایرانی تهرانی است شکل دوم – شرط دوم اعتبار این بود که حد وسط باید در هر دو مقدمه علامت منفی نداشته باشد در حالیکه در این قیاس، حد وسط در هر دو مقدمه علامت منفی دارد.
۱۳- در قیاس زیر تعیین کنید.شکل چندم است، معتبر است یا نامعتبر، در صورت عدم اعتبار دلیل آن چیست؟
بعضی انسانها شاعر نیستند.. هیچ غیرناطقی شاعر نیست پس بعضی انسانها غیر ناطق نیستند. جواب : شکل دوم نامعتبر – شرط اول اعتبار این بود که حد وسط باید در هر دو مقدمه سالبه نباشند
۱۴- استدلال زیر شکل چندم است و چرا معتبر نیست؟
بعضی کتابها مفید نیستند- هر کتابی خواندنی است. پس بعضی مفیدها خواندنی نیستند. جواب: شکل سوم- .زیرا هرکدام از موضوع یا محمول که در نتیجه علامت مثبت داشتند، در مقدمات نیز باید علامت مثبت داشته باشند .
از جاهای خالی را با استفاده از کلمات مناسب کامل کنید.
ا-پس از حذف کردن حد وسط،…نتیجه از مقدمه اول و… آن از مقدمه دوم به دست می آید
موضوع، محمول
۲-در قضایای …………….. همه مصادیق موضوع (+ )مور نظر هستند.
شخصیه
۳- برای آنکه قیاسی معتبر باشد، نباید حد وسط در هر دو مقدمه علامت …………….داشته باشد.
منفی
۴-برای آنکه قیاسی معتبر باشد، باید هر دو مقدمه ……. نباشند.
سالبه
تعیین کنید کدام عبارت صحیح و کدام غلط می باشد.
۱- در ارتباط میان دو قضیه در یک استدلال چهار حالت که در اصطلاح آنها را چهار شکل قیاس اقترانی می نامند، قابل تصورند.
درست
همچنین ببینید: سوالات متن جامعه شناسی دهم
۲- اگر موضوع یا محمول کی قرین ، موضوع یا محمول دیگری باشد. به آن « قیاس اقترانی » می گویند.
درست
٣- پس از حذف کردن حد وسط، موضوع نتیجه از مقدمه دوم و محمول آن از مقدمه اول به دست می آید.
نادرست
۴-شرط اول برای نتیجه گیری صحیح از دو قضیه حملی، عدم تکرار حد وسط (به صورت لفظی و معنایی) است تا دو قضیه با یکدیگر ارتباط پیدا کنند.
نادرست
۵اگر از قیاسی که حد وسط در آن تکرار شده است، نتیجه گیری شود، فرد دچار مغالطه « عدم تکرار حد وسط» می شود.
نادرست
۶-در مثال انگور (شیرین است.شیرین همسر خسرو است. انگور همسر خسرو است) «اشتراک لفظ» باعث تکرار حد وسط است.
نادرست
۸-در قضایای سالبه، همه مصادیق محمول (+) و در قضایای موجبه، برخی از مصادیق محمول (-) مورد نظر است.
درست
٩- سور کلی شامل همه مصادیق موضوع (-) و سور جزئی شامل برخی از مصادیق موضوع (+) است.
نادرست
۱۰- در قضایای شخصیه نیز همه مصادیق موضوع (+ )مور نظر هستند.
درست
۱۱- برای آنکه قیاسی معتبر باشد، باید هر دو مقدمه سالبه نباشند .
درست.
۱۲- برای آنکه قیاسی معتبر باشد، باید حد وسط در هر دو مقدمه علامت منفی داشته باشد .
نادرست
تمرین درس هشتم منطق دهم
سوالات متن درس هشتم منطق دهم
پاسخ فعالیت های تکمیلی درس هشتم منطق دهم
1- دلیل نامعتبر بودن قیاس های زیر را بیان کنید:
الف) انسان از خاک است. خاک بی جان است؛ پس انسان بی جان است. حد وسط در دو مقدمه عینا تکرار نشده . محمول در مقدمه اول « از خاک» و موضوع در مقدمه دوم «خاک» است
ب) هیچ یک از شیرینی خورها لاغر نیستند. بعضی سیگاری ها شیرینی خور نیستند؛ پس بعضی از سیگاری ها لاغرند. بر اساس شرط اول اعتبار قیاس، هنگامی که هر دو مقدمه قیاس سالبه باشد، قیاس نامعتبر است.
ج) رستم شیر است .شیر در بیشه زندگی می کند؛ پس رستم در بیشه زندگی می کند. حد وسط در دو مقدمه به یک معنا نیامده است. شیر در مقدمه اول به معنی «شجاع» و در مقدمه دوم به معنی حیوان» است
د ) برخی از کاغذها سفیدند. برخی از سفیدها بر فاند؛ پس: برخی از کاغذها برف اند. شرط دوم اعتبار قیاس را ندارد. حد وسط (سفید) در هر دو مقدمه منفی است.)
هیچ کارگر زبده ای نانوا نیست. هیچ نانوایی ماهیگیر نیست؛ پس: هیچ کار گر زبده ای ماهیگیر نیست. بر اساس شرط اول اعتبار قیاس، هنگامی که هر دو مقدمه قیاس سالبه باشد، قیاس نامعتبر است.
۲- آیا اگر جای مقدمات قیاس شکل اول را عوض کنیم و نتیجه را ثابت نگه داریم، قیاس شکل اول به شکل چهارم تبدیل می شود؟چرا؟
خیر؛ زیرا آنچه در نتیجه موضوع است. در مقدمه اول به کار می رود و آنچه در نتیجه محمول است، در مقدمه دوم به کار می رود؛ بنابراین با جا به جا کردن مقدمات قیاس شکل اول و ثابت نگه داشتن نتیجه، همچنان شکل اول را خواهیم داشت.
برای تبدیل شدن شکل اول به چهارم، علاوه بر جا به جا کردن مقدمات، باید جای موضوع و محمول را در نتیجه عوض کرد.
٣- اعتبار قیاسهای زیر را بررسی کنید و در صورت نامعتبر بودن، دلیل آن را ذکر کنید:
بعضی ب الف است. بعضی الف ب است. هیچ ب الف نیست. هر ب الف است. هیچ ج ب نیست. بعضی ب ج است. هر ب ج است . بعضی ب ج نیست.
: بعضى الف ج نیست .
بعضى الف ج است : هیچ الف ج نیست. بعضی الف ج نیست معتبر است. نامعتبر فاقد شرط دوم نامعتبر فاقد شرط سوم معتبر است
منفی بودن حد وسط در دو مقدمه) (ج در نتیجه مثبت و در مقدمه دوم منفی)
بعضی ب الف نیست. بعضی الف ب نیست. بعضی ب الف است. بعضی ب الف است.
هر ج ب است. هر ب ج است. هیچ ب ج نیست.
بعضی ج ب است. : بعضی الف ج نیست . بعضی الف ج نیست . بعضی الف ج نیست بعضی الف ج است.
نامعتبر فاقد شرط دوم نامعتبر فاقد شرط سوم معتبر است نامعتبر فاقد شرط دوم منفی بودن حد وسط در دو مقدمه) (ج در نتیجه مثبت و در مقدمه دوم منفی) (منفی بودن حد وسط در دو مقدمه)
تهیه کننده سوالات متن درس هشتم منطق دهم: جناب آقای حیدر جلالی
برای مشاهده سایر دروس سوالات متن منطق دهم روی عبارت لینک دار کلیک کنید.