در این نوشته با سوالات متن درس پانزدهم تاریخ دهم انسانی همراه شما دهمی های انسانی هستیم در ادامه می توانید جزوه پرسش و پاسخ درس پانزدهم تاریخ پایه دهم رشته انسانی را به همراه جواب پرسش های نمونه این درس را مشاهده کنید.

سوالات متن درس پانزدهم تاریخ دهم

درس پانزدهم (زبان و آموزش)

۱. زبان ایلامی چه زبانی بود؟

زبان ایلامی، که مردمان …………………….. فلات ایران با آن سخن می گفتند، زبان رسمی و نوشتاری حکومت و تمدن ایلام بود. جنوب زبان ایلامی، که مردمان جنوب غربی فلات ایران با آن سخن می گفتند، زبان رسمی و نوشتاری حکومت و تمدن ایلام بود. زبان ایلامی، به عنوان زبان دوم نوشتاری در دوران هخامنشی از آن استفاده می شد. 

۲. زبان های ایرانی به چه زبانهایی گفته می شود؟

زبانهای ایرانی، شاخه ای از گروه زبانهای «هند و ایرانی» به شمار می روند که اقوا م هندی و ایرانی، پیش از جدا شدن از یکدیگر و سکونت در هند و ایران، با آن تکلم می کردند.

٣. زبان شناسان مراحل تغییر و تحول زبان های ایرانی را به چند دوره تقسیم کرده اند؟

زبان شناسان مراحل تغییر و تحول زبان های آنها را از آغاز تا کنون به سه دوره زبان های کهن، میانه و نو تقسیم کرده اند. فارسی باستان، نیای زبان فارسی امروزی زبان قوم پارس بوده و در دوره هخامنشی به آن سخن می گفته اند.

4-مهم ترین مدارکی که از فارسی باستان مانده، چیست؟

سنگ نوشته های پادشاهان هخامنشی است که به خط میخی نوشته شده اند.

5-زبان اوستایی چیست؟

اوستایی، زبانی بوده که مردمان بخشی از نواحی شرقی ایران به آن سخن می گفته اند.

6. کتاب دینی زرتشتیان، اوستا به زبان ……………………. نوشته شده است.

به زبان اوستایی

۷. زبان های ایرانی دوره میانه در چه زمانی در ایران متداول بود؟

زبان های ایرانی دوره میانه، تقریبا از زمان سقوط هخامنشیان تا فروپاشی حکومت ساسانیان (۶۵۱ م./ ۳۱ ق.) و حتی قرون نخستین اسلامی در مناطق مختلف ایران متداول بودند.

8-به زبان پارتی یا پهلوی اشکانی در چه مناطقی متداول بود؟

زبان پارتی یا پهلوی اشکانی، در مناطق شمال و شمال شرق ایران متداول بود و زبان رسمی و درباری حکومت اشکانیان به شمار می رفت.

۹. زبان فارسی میانه یا پهلوی ساسانی در چه مناطقی رواج داشته است؟

زبان فارسی میانه یا پهلوی ساسانی که دنباله زبان فارسی باستان به حساب می آید، در نواحی جنوب و جنوب غربی ایران رایج بود و زبان رسمی و درباری حکومت ساسانی شمرده می شد

۱۰. زبان های ایرانی نو به چه زبانهایی گفته می شود؟

زبان های ایرانی نو، به زبان هایی گفته میشود که در دوران اسلامی به تدریج در مناطق مختلف ایران رواج یافتند.

۱۱. داستان « هزار و یک شب» بر اساس چه داستان ……………………………………………….. مربوط به دوره … …………………………………….. شکل گرفته است.

هزار انسان – دوره هخامنشی

 ۱۲. از کدام دوره نیز تقریبا هیچ نوشته ادبی به زبان و خط پارتی بر جا نمانده است؟

دوره اشکانیان

۱۳. گوسان ها چه کسانی بودند؟

در زمان حکومت اشکانی، نقل داستان های ملی و پهلوانی، رواج فراوان یافت و شاعران و موسیقی دانان دوره گردی که به گوسانها معروف بودند، با شور و هیجان بسیار، این داستان ها را از حفظ برای مردم می خواندند.

همچنین ببینید:سوالات متن اقتصاد دهم

14-منظومه های داستانی « یادگار زریران» و « درخت آسوریک » به چه خط و زبانی سروده شده است؟

نظر برخی از زبان شناسان، منظومه های داستانی « یادگار زریران» و « درخت آسوریک » که به خط و زبان پهلوی ساسانی، متعلق به قرن ۵ م. هستند، ابتدا به زبان پارتی سروده شده بودند.

15. داستان« بیژن و منیژه» اصل و ریشه………………. دارند.

اشکانی

16. آموزش و پرورش در ایران باستان شامل چه ابعادی بود؟

 آموزش و پرورش در ایران باستان ابعاد گستردهای داشت و شامل تربیت جسمانی، اخلاقی، اجتماعی، دینی، شغلی و حرفه ای می شد.

۱۷. آموزش در دوره ی ساسانیان را توضیح دهید؟

در دوره ی ساسانیان تعلیم و تربیت در چندین مرحله انجام می گرفت. کودکان تا پنج یا هفت سالگی در درون خانواده، پرورش می یافتند و مادران نقش مهمی در آشنایی فرزندان خود با آداب و رسوم خانوادگی، اجتماعی، دینی و میهنی و آموختن راه و رسم پسندیده زندگی به آنان داشتند. در زمان ساسانیان، تنها فرزندان خاندان شاهی، درباریان، اشراف و موبدان می توانستند به مدرسه بروند و تحصیل کنند. قسمتی از برنامه های آموزشی و مواد درسی مدارس و آموزشگاه ها از قبیل آموختن اصول دین زرتشتی، فراگیری آداب و رسوم دینی و میهنی و مختصری خواندن و نوشتن، همگانی بود. فرزندان موبدان، تعلیمات دینی و اوستایی را آموزش می دیدند و فرزندان دبیران نیز خط، زبان، ادبیات و حساب را می آموختند. در دوره ی ساسانیان، اداره آموزشگاه ها و مدارس نیز، عموما در اختیار موبدان بود.

۱۸. پیشرفت های علمی کدام دوره به مراتب بیشتر از دوره های قبل بود؟

پیشرفت علمی و فرهنگی ایران در دوره ساسانی، به مراتب بیشتر از دوره های قبل بود.

۱۹. در زمان فرمانروایی کدام پادشاه، مبادلات فرهنگی با هند و روم گسترش یافت و چه نتیجه ای داشت؟

در زمان فرمانروایی خسرو انوشیروان، مبادلات فرهنگی با هند و روم گسترش یافت و در نتیجه آن، جنبش علمی نیرومندی در ایران پدید آمد.

۲۰. کدام پادشاه ساسانی علاقه زیادی به مباحث فلسفی و دینی نشان می داد؟

انوشیروان علاقه زیادی به مباحث فلسفی و دینی نشان می داد.

۲۱. برجسته ترین مراکز علمی جهان باستان در عصر ساسانی در شهر …………………………………………… پدید آمد.

برجسته ترین مراکز علمی جهان باستان، دانشگاهی بود که در عصر ساسانی در شهر جندی شاپور پدید آمد

۲۲. شهر جندی شاپور در حوالی …………………………….. ، در استان …………………………… قرار داشته است.

دزفول کنونی – خوزستان

۲۳. در دانشگاه جندی شاپور چه دانش هایی آموز داده می شد؟

در دانشگاه جندی شاپور، دانش های مختلفی مانند پزشکی، فلسفه، نجوم و الهیات تدریس می شد، اما پزشکی بیش از سایر رشته ها رونق و پیشرفت داشت.

پرسش های نمونه پانزدهم تاریخ دهم

چهار مورد از مهم ترین زبانهای ایرانی دوران باستان را فهرست کنید و دلیل اهمیت هر یک از آنها را بیان کنید.

۲- به نظر شما چرا آثار ادبی مکتوبی از دوران هخامنشیان و اشکانیان بر جا نمانده است؟ )دو دلیل ذکر نمایید(

۳- گوسان ها، چه نقش فرهنگی ای در تاریخ ایران در عصر اشکانیان داشتند؟

4- مهمترین اهداف تعلیم و تربیت در ایران باستان چه بوده است؟ 

5- با توجه به مطالبی که در درس ۱۲ در باره ویژگی های نظام طبقاتی عصر ساسانی خواندید، چه ارتباطی میان این نظام با آموزش و تحصیل وجود داشته است؟

تهیه کننده سوالات متن درس پانزدهم تاریخ دهم : جناب آقایان محمد امیر و بهرام شفیع

برای مشاهده سایر سوالات متن تاریخ دهم انسانی روی عبارت لینک دار کلیک کنید.