سوالات متن درس ۳ دین و زندگی دهم+ اندیشه و تحقیق

در این نوشته تمامی سوالات متن درس ۳ دین و زندگی دهم رشته های (تجربی ریاضی و فنی) به همراه پاسخ اندیشه و تحقیق درس سوم دینی پایه دهم گردآوری شده است که در ادامه می توانید سوالات متن درس سوم دین و زندگی دهم را مشاهده کنید.

سوالات درس ۳ دین و زندگی دهم

۱ – ابعاد انسان کدام اند توضیح دهید ؟

پاسخ: از تدبر در آیات قرآن به دست می آید که وجود انسان از بعد جسمانی و روحانی تشکیل شده است: بعد جسمانی و مادی انسان ، مانند سایر اجسام و مواد ، تجزیه و تحلیل می پذیرد و سرانجام فرسوده و متالشی می شود و به مکان و زمان نیازمند و محدود است . در مقابل بعد روحانی و غیر جسمانی انسان تجزیه و تحلیل نمی پذیرد متالشی نمی شود و بعد از مرگ بدن باقی می ماند و آگاهی و حیات خود را از دست نمی دهد.

۲ – آیا شخصیت انسان وابسته به جسم اوست ؟

پاسخ: اگر شخصیت یا)من( انسان وابسته به جسم او باشد باید در دوران عمر بارها عوض شده وبه شخص دیگری تبدیل شده باشد.در صورتی که چنین نیست هر کس این را در خود می یابد که کس دیگری جایگزین او نشده و او همواره خودش بوده است.

۳ – قوانین و مقررات جامعه بر مبنای کدام من آدمی بنا شده است ؟

پاسخ: بر پایه پذیرش همین)من(ثابت بنا شده اند.از شخصی که بیست سال قبل کتابی نوشته یا یک قانون علمی را کشف کرده یا خدماتی به جامعه عرضه نموده داست اکنون تجلیل می کنیم و یا اگر کسی را که بیست سال قبل به جنایتی دست زده اکنون دستگیر شده است محاکمه و مجازات می کنیم بدان جهت است که آنان را همان انسان بیست سال قبل می دانیم گرچه سنی از آنان گذشته و ظاهرشان تغییر کرده است

۴ – دانشمندان برای وجود روح چه دلیلی ذکر می کنند ؟

پاسخ: دانشمندان نشانه ها و دلیلی ذکر می کنند دو مورد آنها :

الف (ثابت بودن خود : هر کس درک روشنی از خود دارد و در اثبات ” من ” به هیچ گونه استدلالی نیاز ندارد با آنکه در طول زندگی شکل و قیافه و اعضا و اندام در حال تغییر است و جسم امروزین انسان با جسم زمان نوزادی او متفاوت است اگر شخصیت یا من انسان وابسته به جسم او باشد باید درطول عمر بارها عوض شده و به شخص دیگری تبدیل شده باشد در صورتی که هرکس این را در می یابد که او همواره خودش بوده است .

ب ) خواب و رؤیا : ما هنگان خواب رؤیاهایی را مشاهده می کنیم که انواع مختلفی دارند بعضی از حوادث گذشته سرچشمه می گیرند و برخی کابوسند اما برخی خواب ها خبر از حوادث گذشته یا آینده می دهند بطوری که انسان بعد از بیداری آن را باور نمی کند اما بعد از گذشت مدت زمانی همان رؤیا با تمام جزئیات به وقوع می پیوندد و شخص را به شگفتی وامی دارد به این خوابها رؤیای صادقه می گویند.

۵ – رؤیای صادقه چه ویژگی هایی دارد نمونه ای ذکر کنید؟

پاسخ: خبر از حوادث گذشته یا آینده می دهند ، گاهی انسان به وقوع پیوستن آنها را با تمام جزئیات مشاهده می کند انسان در آن از ظرف زمان و مکان خارج شده در حالی که جسم او در خواب است و چیزی نمی بیند و نمی شنود نمونه ای از رؤیای صادقه در قرآن ماجرای حضرت یوسف است که خود دلیلی است بر اصالت رؤیای صادقه در قرآن

۶ – روح چیست ؟

پاسخ: غیر از بعد جسمانی بعد دیگری وجود دارد که در فرهنگ دینی از آن به روح تعبیر شده است این بعد به ما توانایی انتخاب و تصمیم گیری می دهد به دنبال کمالات نامحدود است و توانایی درک واقعیات و تفکر و اندیشه را به ما می بخشد فضیلت ها و رذیلت های اخلاقی را کسب می کند .

۷ – فضیلت ها و رذیلت ها بر روح چه تأثیری ایجاد می کند ؟

پاسخ: اگر روح به فضیلت ها آراسته شد مقرب درگاه خدا و مسجود فرشتگان می شود و اگر به رذیلت ها تن داد تا اعماق جهنم سقوط می کند

۸ – استفاده از سرمایه هایی که خداوند در اختیار ما قرار داده، « محدود » است یا « نامحدود »؟چرا؟

پاسخ: «محدود »؛ زیرا با « مرگ » انسان، پایان می یابند.

۹ – از پرسش های فراگیری کـه در طول تاریخ، ذهن عموم انسانها را بـه خـود مشغول کـرده اسـت، چیست؟

پاسخ: »چیستی مرگ » و « آینده انسان پس از آن»

۱- چه سرانجامی در انتظار انسان است؟

۲- آیا واقعاً پس از امروز، فردایی در کار است؟

۳- اگر فردایی وجود دارد، چگونه است؟

۱۰ – چه زمانی داستان زندگی انسان پایان اندوه ناک دارد؟بنویسید.

پاسخ: اگر یکباره با مرگ، راهی دیار فنا و نیستی شود.

۱۱ – انسانها، معمولاً در برخورد با مرگ « دو دیدگاه » دارند؛ آنها را نام ببرید.

پاسخ: ۱- اعتقاد به معاد ۲- انکار معاد

۱۲ – دقّت در آیات مربوط به « آفرینش انسان »، نشان می دهد که، انسان دارای چند بعد است؟بنویسید.

پاسخ: دو بعد: ۱- بعد جسمانی ۲- بعد روحانی ( غیر جسمانی )

۱۳ – ویژگی های بعد « جسمانی » انسان را با بعد « روحانی » او، مقایسه نمایید.

پاسخ: « بعد جسمانی » مانند سایر اجسام و مواد، دائم در حال تغییر و دگرگونی است و سرانجام فرسوده و متلاشی می شود. در مقابل، «بعد روحانی » و « غیرجسمانی» انسان، تجزیه و تحلیل نمی پذیرد، متلاشی نمی شود و بعد از مرگ بدن باقی می ماند و آگاهی وحیات خود را از دست نمی دهد.

۱۴ – چه کسانی، مرگ را پایان بخش دفتر زندگی انسان نمی پندارند؟توضیح دهید.

پاسخ: « پیامبران الهی » و « پیروان آنها »؛ آنـان مـرگ را، غـروبـی برای « جسم و تن » انسان و طلوعی درخشان تر برای « روح » وی می دانند یــا پلی بـه حساب می آورند که آدمی را از یک مرحلۀ هستی ( دنیا ) به هستی بالاتر ( آخرت ) منتقل می کند.

۱۵ – رسول خدا(ص)، درباره اعتقاد به معاد چه می فرماید؟

پاسخ: برای نابودی و فنا خلق نشده اید،بلکه برای « بقـا » آفریده شده اید و با مرگ تنها از جهانی به جهانِ دیگر منتقل می شوید.

۱۶ – طبق فرمایش رسول خدا (ص)، باهوش ترین مؤمنان چه کسانی هستند؟

پاسخ: آنان که « فراوان به یاد مرگ اند » و « بهتر از دیگران خود را برای آن آماده می کنند. »

۱۷ – در کدام دیدگاه،زندگی دنیوی همچون خـوابی کـوتـاه است و زنـدگی حقیقی در جهـان دیگر معنا می یابد؟ و کدام مطلب، روشنگر این دیدگاه است؟

پاسخ: دیدگاه معتقدان بـه معاد ؛ حدیث پیامبر اکرم (ص) کـه می فرمایند: « النّاس نیام فَاذا ماتُوا انتَبهوا : مردم {در این دنیا } در خوابند، هنگامی که بمیرند، بیدار می شوند. » روشنگر این دیدگاه است

۱۸ – قرآن کریم در کدام آیه، بر کم ارزش بودن زندگی دنیوی و حقیقی بودن زندگی آخرت تأکید می کند؟

پاسخ: آیۀ ۶ ،عنکبوت:(( وما هذه الْحیاهُ الدنْیا إِلَّا لَهو ولَعب وإِنَّ الدار الْآخرَهَ لَهِی الْحیوانُ لَو کَانُوا یعلَمونَ))

۱۹ – پیامدها و نتایج اعتقاد به معاد را بنویسید.

پاسخ: ۱- خارج شدنِ زندگی انسان از بن بست و بـاز شدنِ پنجره روشنایی و امید به روی او. ( ایجاد شور و نشاط و فراگیری انگیزه فعالیت و کار زندگی اش

۲- انسان، دیگر ترسی از مرگ ندارد و همواره آماده فداکاری در راه خداست.

۲۰ – با توجه به عبارت قرآنی زیر، به سؤالات داده شده، پاسخ دهید: ( منْ آمنَ بِاللّه والْیومِ الآخرِ وعملَ صالحا فَلاَ خَوف علَیهِم ولاَ هم یحزَنُونَ )

پاسخ: الف) آیه، به کدام پیامد دیدگاه معتقدان به معاد اشاره دارد؟ بنویسید

ب) آیه را « ترجمه » کنید

الف) پیامد اول یعنی (خارج شدن زندگی انسان از بن بست و باز شدن پنجره روشنایی و امید به روی او و شور و نشاط و انگیزه فعالیت و کار، زندگی او را فرا میگیرد. )

ب) هر کس به خدا و روز معاد، ایمان آورد و کار نیکو کند پس نه ترسی بـر ایشان است و نه اندوه گین خواهد شد.

۲۱ – انسان معتقد به معاد چه ویژگی هایی دارد؟ بنویسید.

پاسخ: چنین انسانی دارای انرژی فوق العاده و همت خستگی نـاپـذیر است و از کـار خود لذّت می برد. او با تلاش و توان بسیار در انجام کارهای نیک و خدمت به خلق خدا می کوشد و می داند که هر چه بیشتر در این راه گام بردارد،آخرت او زیباتر خواهد بود. { بـه عبارت دیگر، انسان معتقد بـه معاد، می داند که هیچ یک از کارهای نیک او در آن جهان بی پاداش نمی ماند. حتی اگر آن کارها بـه چشم کسی نیاید و نیز اطمینان دارد که اگر در این مسیر ظلمی به او بشود و نتواند حق خود را از ظالمان بستاند، قطعاً در جهان دیگری، خداوند آنها را به سزای اعمالشان خواهد رساند }

۲۲ – چرا خدا پرستان حقیقی، مرگ را « ناگوار » نمی دانند؟

پاسخ: زیرا به آن دل نمی سپرند. ( گر چه در دنیا زندگی می کنند و زیبا هم زندگی می کنند)

۲۳ – خدا پرستان حقیقی، مرگ را برای چه کسانی « ناگوار » و « هولناک » می دانند؟

پاسخ: آنان معتقدند کـه مرگ برای کسانی ناگوار و هولناک است کـه زندگی را محدود بـه دنیا می بینند یـا با کوله باری از گناه با آن مواجه می شوند.

۲۴ – چرا خدا پرستان حقیقی از خداوند عمری طولانی می خواهند؟توضیح دهید.

پاسخ: نترسیدن خـدا پرستان حقیقی از مـرگ، به این معنا نیست کـه آنـان آرزوی مـرگ می کنند، بلکه از خداوند عمر طولانی می خواهند تـا بتوانند در ایـن جهان بـا تلاش در راه خـدا و خـدمت بـه انسانها، بـا اندوخته ای کاملتـر خـداوند را ملاقات کنند و به درجات برتر بهشت نائل شوند. از طرف دیگر، همین عامل سبب می شود که دفاع از حق و مظلوم و فداکاری در راه خداوند آسان تر شود و شجاعت به مرحلۀ عالی آن برسد و آنگاه که حیات ایـن دنیا چیزی جز ننگ و ذلت نباشد و فداکاری در راه خداوند، « ضروری» بـاشد انسانها به استقبال شهادت بروند و با شهادت خود راه آزادی انسانها را هموار کنند.

۲۵ – زمانی که امام حسین (ع) در دو راهی « ذلّت » و « شهادت » قرار گرفت، و شهادت را برگزید،چه فرمود؟ و به کدام پیامد اعتقاد به معاد مربوط می شود؟

پاسخ: ( مـن مـرگ را جز سعادت و زندگی با ظالمان را جز ننگ و خواری نمی بینم)-پیامد دومِ اعتقاد بـه معاد (یعنی؛ انسان، دیگر ترسی از مرگ ندارد و همواره آماده فداکاری در راه خدا است. )

۲۶ – امام حسین(ع)، خطاب به یاران خود درباره « مرگ »، چه فرمود؟

پاسخ: مرگ چیزی نیست مگر پلی کـه شما را از ساحل سختی ها بـه ساحل سعادت وکرامت و بهشت های پهناور و نعمت های جاوید عبور می دهد.پس، کدام یک از شما کراهت دارد که از زندان به قصر منتقل شود؟

۲۷ – چرا گروهی از انسانها، دنیای پس از مرگ را « انکار » می کنند؟

پاسخ: زیرا این دسته،برای انسان حقیقتی جز « جسم » و « تن » او قائل نیستند،با فرا رسیدن مرگ انسان و نابودی جسم او، پرونده او را برای همیشه می بندند. در این دیدگاه، مرگ « پـایـان زندگی » است و هـر انسانی پس از مدتی زندگی در دنیا، دفتر عمرش بسته می شود و حیات او پایان می یابد و رهسپار نیستی و نابودی می گردد.

۲۸ – آیۀ ۲۴ ،جاثیه: « وقَالُوا ما هی إِلَّا حی اتُنَا الدنْیا نَموت ونَحیا و ما یهلکُنَا إِلَّا الدهرُ وما لَهم بِذَلک منْ علْمٍ إِنْ هم إِلَّا یظُنُّونَ » بیانگر دیدگاه کدام گروه درباره معاد است؟

پاسخ: کسانی که به « انکار معاد » دست زده اند. { کافران} گفتند: زندگی و حیاتی جز همین زندگی و حیات دنیایی ما نیست. همواره { گروهی از ما } می میریم و { گروهی } زنده می شویم و ما را فقط گذشت روزگار نابود می کند، البته این سخن را از روی « علم » نمی گویند بلکه فقط « ظن » و « خیال » آنان است

۲۹ – پیامدها و نتایج انکار معاد را بنویسید.

پاسخ: ازپیامدهای مهم این نگرش برای انسانی که «گرایش به جاودانگی» دارد، این است که همین زندگی چند روزه نیز برایش بی ارزش می شود؛ در نتیجه به یأس و نااُمیدی دچـار می شود و شادابی و نشاط زندگی را از دست می دهد؛ از دیگران کناره می گیرد و بـه انواع بیماری های « روحـی » و « روانـی » دچار می شود. گاهی نیز برای تسکین خود و فرار از ناراحتی، در راه هایی قدم می گذارد که روز به روز بر سرگردانی و یأس او می افزاید.

۳۰ – چرا دست های دیگر از منکران معاد، راه فراموش کردن و غفلت از مرگ را پیش می گیرند و خود را به هرکاری سرگرم می سازند؟

پاسخ: تـا آینده تلخی را که در انتظار دارند، فـرامـوش کنند.

۳۱ – آیا آثار و پیامدهای منکران معاد، گرفتار افرادی که معاد را قبول دارند نیز می شود؟ توضیح دهید.

پاسخ: این اتّفاق گریبان کسانی را نیز کـه معاد را قبول دارند، اما این قبول داشتن بـه « ایمان » و « بـاورِ قلبی » تبدیل نشده است، می گیرد. ایـن افراد به دلیل « فرو رفتن در هوس ها »، دنیا را معبود و هدف خـود قرار می دهند و از یاد آخرت غافل می شوند و از این رو، زندگی و رفتار آنان بـه گونه ای است که تفاوتی بـا منکران معاد ندارد.

پاسخ اندیشه و تحقیق و فعالیت درس سوم دین و زندگی دهم

فعالیت

آیا گروهی که راه بی توجهی و غفلت از مرگ را پیش می گیرند، شیوه درستی را انتخاب کرده اند چرا؟

نه خیر. چون با غفلت آنان، مرگ از آنان دفع نمی شود و نمی توانند خود را در دنیا جاودانه کننده خواه یا ناخواه مرگ فرا می رسد و در صورت غفلت از آن، فرصت رشد و توبه واصلاح از دست می رود

با دقت در جریانات و اتفاقات پیرامون خود، برخی از اعمال و رفتارهایی که ناشی از فراموشی و غفلت از آخرت است را بیان کنید.

تمام گناهان فردی و اجتماعی که در جوامع پیروان ادیان الهی مثل مسلمانان مسیحیان و یهودیان صورت می گیرد ناشی از فراموشی آخرت است

اندیشه و تحقیق

چرا برخی از افراد با اینکه میگویند آخرت را قبول دارند، در زندگی خود به گونه ای عمل میکنند که گویی آخرتی در پیش نیست؟

پاسخ: کسانی برحسب عادت یا تقلید یا صرفا به لحاظ نظری پذیرفته باشند که آخرتی هست اما در عمل، پایبندی چندانی به آن نداشته باشند و اهل گناه و فساد باشند. اینان در حقیقت دارای ایمان قوی نیستند و معاد را صرفا به زبان با حداکثر در اندیشه قبول دارند و قلبا به آن نگرویدهاند

ایا توجه به اخرته لزوما بی توجهی به دنیا و عقب ماندگی را در پی دارد؟

پاسخ: اعتقاد به آخرت نه تنها سبب عقب ماندگی نیست، بلکه باعث تصحیح زندگی و در پیش گرفتن اخلاق الهی میشود

چرا منکرین معاد، مرگ را باعث نابودی آدمی میدانند؟ شما چه پاسخی به آنها میدهید؟

پاسخ : دانش آموزان عزیز بعد از یاد گیری درس حتما پاسخ این سوال را خواهید داد