جواب تطبیق صفحه ۴۵ دین و زندگی دوازدهم

در این نوشته با جواب تطبیق صفحه ۴۵ دین و زندگی دوازدهم همراه شما هستیم.

جواب تطبیق صفحه ۴۵ دین و زندگی دوازدهم

با توجه به تعریف بالا از حُسن فاعلی و حُسن فعلی، موارد زیر را بررسی کنید:

۱- آیا ممکن است عملی دارای حُسن فعلی باشد اما حُسن فاعلی نداشته باشد؟ و یا بر عکس، حُسن فعلی نداشته باشد ولی دارای حُسن فاعلی باشد؟ مثال بزنید.

بله اعمالی هستند که حسن فعلی دارند مثلا فردی که مدرسه ای می سازد، عملش حسن فعلی دارد اما ممکن است همین عمل حسن فاعلی نداشته باشد. یعنی فرد این کار را برای خودنمایی و شهرت انجام داده باشد ؛ پس ساخت مدرسه اگرچه حسن فعلی دارد اما حسن فاعلی ندارد.

از سوی دیگر ممکن است عملی حسن فاعلی داشته باشد اما حسن فعلی نداشته باشد. مثلا کسی برای رضای خدا می خواهد بین دو نفر که اختلاف پیدا کرده و سر مسأله ای دعوا دارند، داوری کند اما به دلیل جهل و ناآگاهی در داوری و قضاوت خود به خطا می رود و فرد بی گناه را گناهکار معرفی می کند.

پاسخی دیگر: بله؛ ساختن مساجد و مدارس توسط افراد با نیتی غیرالهی مثل خودنمایی، جلب توجه و ریا. گاهی نیز حسن فاعلی است ولی حسن فعلی وجود ندارد که در این مواقع فاعل اگر چه قصد و نیت الهی درستی دارد، امّا به دلیل نداشتن شناخت و مهارت کافی کار را ناقص یا کاملاً اشتباه انجام داده و بی‌نتیجه یا با زیان و ستم به پایان می‌رساند؛ مثل اینکه کسی دزدی کند و بخواهد با آن مال صدقه بدهد.

۲- اگر فردی برای لاغر شدن و یا سلامت جسم روزه بگیرد روزهاش درست است؟

خیر، در انجام اعمال عبادی حتما باید آن کار را به نیت قُرب الهی و عمل به دستور خداوند انجام دهیم. اگر کسی فقط به نیت سلامتی روزه بگیرد، روزه اش باطل است  زیرا حُسن فاعلی ندارد. انسان مومن روزه را برای عمل به فرمان خدا می گیرد و البته می داند که روزه برای سلامتی اش مفید است، اما نیت وی از روزه کسب سلامتی نیست، بلکه اطاعت از فرمان خداست. از این رو، اگر مثلا کسی از ترس پدر و مادرش نماز بخواند، نمازش باطل است، چون حُسن فاعلی ندارد. این مسأله شامل همه فرامین و دستورات الهی می شود.

پاسخی دیگر: این روزه اگرچه از نظر ظاهری درست است و در واقع دارای حُسن فعلی است امّا به دلیل اینکه نیّت فعلی ندراد و از حُسن فاعلی بی‌بهره است، در درگاه خداوند پذیرفته نخواهد شد.

۳- اگر کسی به نیت نماز جماعت مسجد از منزل بیرون آید و به دلیل مانعی نتواند به مسجد برسد، آیا نزد خدا پاداش دارد؟ به چه دلیل؟ در این کار کدام یک از اقسام حُسن وجود دارد؟

بله، قطعا پاداشی که او می بَرد به اندازه پاداش حضور وی در نماز جماعت است . دلیل آن این است که، وی نیت حضور در نماز جماعت را داشته و از آنجا که طبق فرموده پیامبر، نیت مومن از عمل او برتر است، پس او به دلیل نیتی که داشته، پاداش نماز جماعت را بُرده است.

پاسخی دیگر: بله، حتما؛ زیرا او نیّت کرده بود برای نماز جماعت که مورد تأکید خداوند است به مسجد برود، پس قطعاً نیت الهی داشته و این بیانگر حُسن فاعلی است.

همچنین ببینید: سوالات متن درس ۴ دین و زندگی دوازدهم